Od Rafała Kopko-Orlickiego

Na terenie budowy przyszłej obwodnicy Witomina w Gdyni trwają intensywne badania archeologiczne. To pierwsze w Gdyni metodyczne badania kurhanów, które przynoszą niezwykłe odkrycia. Archeolodzy zidentyfikowali trzy kurhany, w których znaleziono siedem grobów, w tym skrzynię kamienną z popielnicą datowaną na około 1000-700 lat p.n.e.

Biuro prasowe miasta poinformowało o trwających badaniach archeologicznych na terenie budowy przyszłej obwodnicy Witomina. Podano, że są to pierwsze w Gdyni metodyczne badania kurhanów. Kierownik badań archeologicznych Maciej Stromski cytowany w komunikacie wyjaśnił, że zakończono prace w pierwszym kurhanie o konstrukcji kamienno-ziemnej, w którym odkryto dwa pochówki.

Odkrycia w pierwszym kurhanie

„Pierwszy znajdował się w centrum kurhanu. Była to skrzynia kamienna zawierająca jedną popielnicę. Po charakterze tego pochówku i jego konstrukcji jednoznacznie możemy go powiązać z grupą kaszubską kultury łużyckiej, czyli kulturą, która funkcjonowała na Pomorzu w okresie IV-V okresu epoki brązu, czyli mniej więcej od 1000 do 700 lat przed Chrystusem” — powiedział.

Dodał, że powyżej pierwotnego pochówku, na którym powstał kurhan, dołożony był pochówek wtórny, w innej formie. Jego zdaniem był to tzw. grób jamowy z przepalonymi kośćmi, grób ciałopalny z resztkami stosu ciałopalnego. „Takie dokładanie pochówków do istniejących kurhanów nie jest niczym niezwykłym. Było to dość częste zjawisko na cmentarzyskach kurhanowych. Funkcjonowały one często przez setki lat i różne kultury archeologiczne, więc różni ludzie wykorzystywali te miejsca, ponieważ związane były ze strefą sacrum” — tłumaczył.

Badania drugiego kurhanu

Obecnie archeolodzy prowadzą badania drugiego kurhanu. W jego centrum znaleziono puste miejsce pochówku z pozostałościami ceramiki, na obrzeżach znajdują się groby skrzynkowe, wśród nich odnaleziono urnę twarzową z plastycznym wyobrażeniem twarzy ludzkiej.

Stromski w komunikacie podał, że na obrzeżach kurhanu archeolodzy odkryli dwa groby skrzynkowe kultury pomorskiej. „Pochówki związane z tą kulturą możemy datować na VII-VI wiek przed Chrystusem” — podał.

W pierwszym grobie skrzynkowym archeolodzy odkryli jedną zniszczoną popielnicę. W drugim grobie, zlokalizowanym na północ od drugiego kurhanu, natrafiono na cztery popielnice zawierające szczątki ludzkie. Obok popielnic znajdowały się małe naczynia, tzw. przystawki, dary grobowe.

Prace na trzecim kurhanie

Stromski dodał, że archeolodzy rozpoczęli także prace na trzecim kurhanie. Zapewnił, że cały teren wokół kurhanów zostanie jeszcze raz bardzo dokładnie sprawdzony, ponieważ — jego zdaniem — jest duża szansa na to, że kolejne groby skrzynkowe lub też inne pochówki występują wokół kurhanów.

Wiceprezydent Gdyni Bartłomiej Austen cytowany w komunikacie podkreślił, że teren znaleziska archeologicznego został wcześniej zabezpieczony. Prace archeologiczne zaplanowano na dwa-trzy tygodnie.

Kontynuacja prac budowlanych

„Na pozostałym obszarze inwestycji pod budowę obwodnicy Witomina wykonawca równolegle kontynuuje roboty zgodnie z harmonogramem. Są to roboty ziemne, wycinka drzew pod nadzorem przyrodniczym i usuwanie kolizji instalacji oświetleniowej” — wyliczał Austen.

Podano również, że na terenie inwestycji budowy obwodnicy Witomina badaniami archeologicznymi objęte zostaną także pozostałości z czasów II wojny światowej. Są to 32 obiekty, tj. leje bombowe, schrony, stanowiska bojowe czy linie okopów.

Znaczenie obwodnicy Witomina

Obwodnica Witomina to licząca ponad 2,5 km trasa, która ma w przyszłości usprawnić komunikację między obwodnicą Trójmiasta a śródmieściem Gdyni, co — zdaniem władz miasta — wpłynie również na zmniejszenie obciążenia Estakady Kwiatkowskiego do ul. Morskiej. Drogą każdego dnia przejeżdżają ciężarówki do i z gdyńskiego portu.

W ramach inwestycji powstaną dwa pasy ruchu w obydwu kierunkach i buspasy, a także cztery obiekty inżynieryjne, w tym kładka pieszo-rowerowa w ciągu leśnym, dwa przejścia dla zwierząt oraz wiadukt nad ulicą Witomińską.

W lutym rozpoczęły się prace związane z budową drogi. Natomiast od grudnia 2024 r. przeprowadzono wycinkę drzew realizowaną przez Lasy Państwowe. Z kolei na terenie należącym do miasta wycinka drzew rozpoczęła się 9 kwietnia.

Budowę obwodnicy zrealizuje konsorcjum dwóch spółek: Polimex Infrastruktura i Polimex Mostostal. Koszt inwestycji to ponad 78 mln zł.

Archeologiczne odkrycia na terenie budowy obwodnicy Witomina w Gdyni dostarczają cennych informacji o dawnych kulturach Pomorza. Prace archeologiczne są prowadzone równolegle z budową drogi, która ma kluczowe znaczenie dla usprawnienia komunikacji w regionie. Odkrycia te podkreślają znaczenie ochrony dziedzictwa kulturowego podczas realizacji dużych inwestycji infrastrukturalnych.

Adam Warżawa / PAP

Adam Warżawa / PAP

Archeolodzy badają kurhany w Gdyni. Znaleziono groby sprzed tysiąca lat p.n.e.

źródło i więcej zdjęć w galerii: https://www.onet.pl/styl-zycia/ppo-aipap/archeologiczne-odkrycia-w-gdyni-tajemnice-kurhanow-na-trasie-obwodnicy-witomina/lc0sqcv,0666d3f1