Wielkanoc wyśpiewana na całe gardło
Od Furio Muerte
W specjalnym wielkanocnym wydaniu „Kiermaszu pod kogutkiem” posłuchamy m.in. o obchodach Świąt Wielkiej Nocy u Łużyczan. Opowiedzą o tym Teresa i Tomasz Nowakowie, będzie też o procesjach jeźdźców krzyżowych.
Adam Maksymowicz – Łużycka szkoła
nadesłał J.G. D.
Górne Łużyce – foto © Adrian Leszczyński
Serbołużyczanie – najmniejszy naród słowiański
Herb Łużyc
Na skutek wielu przyczyn natury społecznej i kulturalnej z codziennego użycia wychodzi dziś język łużycki, najważniejszy wyznacznik tożsamości Serbołużyczan. Tym samym kurczy się dwujęzyczne terytorium historycznych Łużyc Górnych (leżących we wschodniej części kraju federalnego Saksonia) i Łużyc Dolnych ( na południowym wschodzie landu Brandenburgia).
Słowiańskie symbole na pisankach Serbołużyczan
Słowo wstępu do tego artykułu z tłumaczenia z rosyjskiego źródła oraz ode mnie – CB:
„Zwyczaj malowania jajek jest bardzo stary. Wiadomo, że w etruskich kurhanach archeolodzy znaleźli rytualnie malowane jajka – symbole zmartwychwstania. Rozważmy VII wiek p.n.e. etruskie jajo znalezione w kopcu Vulczi. Na jajku namalowane są u góry ptaki na niebie, które szybują nad ziemskimi trawami, następnie znajduje się tam rząd rombów, symbole pola już uprawianego, ale jeszcze nie obsianego zbożem – te pola czekają na swojego Boskiego Siewcę, Dawcę Życia.
Poniżej widzimy obrazy tancerzy trzymających się za ręce, wykonujących rytualny taniec etruski – W Kręgu. Podobny rytualny taniec w Kręgu widzimy na pieczęci z Mahendżo-Daro, która odzwierciedla moment narodzin Boga. Taniec ten nazwano KURAVAI – „kuravai”, symbol hinduskiego rozumienia czasu jako cyklu czasu, od narodzin, życia i śmierci. „Kuravai” wykonywało 7 tancerzy obracających się w kręgu symbolizującym krąg czasu, od narodzin do śmierci i ponownych narodzin. W dolnej części etruskiego jajka z VII wieku p.n.e. narysowane są symbole Wielkiej Bogini Matki – ptak i ryba. Te same symbole ptaków i ryb są przedstawione na pieczęci z Mahendżo-Daro nad głową Świętej Koźlicy – antropomorficznej inkarnacji Wielkiej Bogini Matki. Wizerunek ryby w Mahenjo-Daro i Harappa (północne Indie) był uważany za symbol Wielkiej Matki. Symbole swastyki dotarły do cywilizacji minojskiej na Krecie.
Etruska pisanka z Vulci – VII w.p.n.e
Symbol Ptaka”.
(źródło – http://ru-sled.ru/simvoly-prazdnika-pasxi/)
Taniec Kuravai jest dokładnie Tańcem Narodzin i oddaje cykl życia do śmierci oraz powtórnego odrodzenia. Jest to starożytny, z czasów Wed i sanskrytu Tan Kura i Jaja – taniec, który określa jego nazwa Tan Kura i Owalu-Uwijania – Owitu, Ovium. (jajko – czes. vejce, słowackie – vajce / jajeczko – veiczko / vaiczko). W Księdze Tanów ten taniec odbywany jest na wiosnę w Tanie Wielkiego Maja – Majumie (20-26 maja), jako Tan Kuraka (lub Cieciora – Cietrzewia).
Literackie wspomnienie na cześć Kito Lorenca i jubileusz 40-lecia budziszyńskiej nocy poezji
Benedykt Dyrlich wita przybyłych.
W sobotę 13.07 stara wieża wodna (niem. Alter Wasserturm) w Budziszynie była tłem niezwykłej rocznicy. Chodzi tutaj o 40-lecie budziszyńskiej nocy poezji, które poświęcone zostało Kito Lorencowi. Główny organizator-Benedikt Dyrlich- podziękował na początku wszystkim, którzy jeśli nie od samego początku, to od wielu lat, pomagają mu współtworzyć to ciekawe wydarzenie na kulturalnej mapie Łużyc. Dodatkowo podkreślił, że organizacja nocy poezji nie byłaby możliwa bez pomocy licznych prywatnych sponsorów. Niestety ograniczone środki finansowe nie pozwoliły na zaproszenie gości m.in. z Serbii, którzy w poprzednich latach również byli obecni w Budziszynie. Dyrlich powiedział również, że noc poezji to okazja, aby pokazać światu, że Serbowie to nie tylko znany z telewizji i gazet folklor, lecz również twórcy literatury współczesnej i wysokiej kultury.
Sprawy Łużyckie: Witold Kochański – Straty Kulturalne Łużyc w II Wojnie Światowej (1947)
Jak wyglądała wewnętrzna niemiecka okupacja Łużyc przez hitlerowców? Poczytajcie. Nie zapominajmy przy tym o stratach materialnych, a przede wszystkim ludzkich, bo mięsem armatnim III Rzeszy także byli Słowianie Lechiccy z Łużyc, Śląska, Wielkopolski, Połabia, Pomorza, Mazur i Warmii.
Slopišća ( niem. Schlepzig) mała wieś z bogatą historią
Kiedy za oknami panuje mroźna, zimowa pogoda, oglądam zawsze zdjęcia z moich wiosennych wyjazdów na kajaki na Dolne Łużyce. Od dobrych czterech lat mam w zwyczaju spędzać tam krótki urlop, wiosłując wśród zachwycającej przyrody po zielonej tafli rzeki Sprewy. Zatrzymuję się tradycyjnie w niewielkiej, bo liczącej jedynie 610 mieszkańców, wsi Schlepzig (dolnołuż. Slopišća), gdzie jednak oferta kulturalno-turystyczna jest naprawdę bogata. Ta niewielka wioska posiada bowiem ponad tysiącletnią historię, naznaczoną osadnictwem Serbołużyczan. Wcześniej cała miejscowa ludność miała mówić po dolnołużycku, dzisiaj nie jestem pewna, czy znajdziemy w Schlepzig choćby jedną osobę, władającą tym słowiańskim językiem.
