To tak zwany Donderbezem (miotła piorunowa), symbol ochronny używany w Holandii i północnych Niemczech jako ochrona przed uderzeniami piorunów i złymi duchami.
Domyślacie się co będzie? Kolejna bomba od Gorana Pavlovica!
© by Goran Pavlovic
© tłumaczenie Czesław Białczyński
This is so called Donderbezem (thunder broom), a protective symbol used in Holland and northern Germany as a protection from lightning strikes and evil spirits.
These symbols were either built into brick walls of the houses…This example is from the city wall of Elburg, Holland, and dates to 14th century…
Symbole te były albo wbudowane w ceglane ściany domów… Ten przykład pochodzi z murów miejskich Elburga w Holandii i pochodzi z XIV wieku…
Or they were engraved on the metal parts used as wall or door frame reinforcement…This one is from Nijmegen, Holland, and dates to 16th century. It is even made to look like a broom…
Albo były grawerowane na metalowych częściach używanych jako wzmocnienie ściany lub ościeżnicy… Ten pochodzi z Nijmegen w Holandii i pochodzi z XVI wieku. Jest nawet wykonany tak, aby wyglądał jak miotła..
Or they were placed on the ridge of a roof pointing to the sky…This one is from Vleerbosch, Haarle/Tubbergen, and dates to 20th century.
Albo były umieszczane na grzbiecie dachu, skierowane w stronę nieba… Ten pochodzi z Vleerbosch, Haarle/Tubbergen i pochodzi z XX wieku.
Most sources will tell you that these symbols were connected with the Germanic god of thunder (Thunar/Donar/Thor) and that the origin of this symbol is the Younger Futhark Haglaz rune which means „hailstone”…
Większość źródeł powie Ci, że te symbole były związane z germańskim bogiem piorunów (Thunar/Donar/Thor) i że ich źródłem jest runa Haglaz z młodszego futharku, która oznacza „grad”…
What is interesting is no one really knows why this symbol is called „thunder broom”…Apart from a vague belief that a broom would keep evil spirits from entering your home, cause broom is used for cleaning, expelling…
Ciekawe jest to, że nikt tak naprawdę nie wie, dlaczego ten symbol nazywa się „miotłą piorunów”… Poza niejasnym przekonaniem, że miotła powstrzyma złe duchy przed wejściem do domu, ponieważ miotła jest używana do czyszczenia, wypędzania…
That thunder broom being a broom is important, can be seen from the fact that there is a variant of Donderbezem symbol built into brick walls which actually looks like a broom. This example is from Altengamme near Hamburg, Germany, and dates to 20th century.
To, że miotła piorunów jest miotłą, jest ważne, można wywnioskować z faktu, że istnieje wariant symbolu Donderbezem wbudowany w ceglane ściany, który w rzeczywistości wygląda jak miotła. Ten przykład pochodzi z Altengamme niedaleko Hamburga w Niemczech i pochodzi z XX wieku.
The broom pointing up looks very much like another rune, this time Elder Futhark rune, Algiz…Which means „Protection”…From thunder and lightning?
Miotła skierowana w górę wygląda bardzo podobnie do innej runy, tym razem runy starszego futharku, Algiz… Co oznacza „Ochrona”… Przed piorunami i błyskawicami?
That thunder broom being a broom is important, can also be seen from the fact that most of the Donderbezem symbols placed on the ridge of a roof actually look like a broom too…These examples are from Rekken in Berkelland province, Holland.
To, że miotła grzmotowa jest miotłą, jest ważne, można to również wywnioskować z faktu, że większość symboli Donderbezem umieszczonych na grzbiecie dachu faktycznie wygląda jak miotła… Te przykłady pochodzą z Rekken w prowincji Berkelland w Holandii.
That thunder broom being a broom is important, can also be seen from the fact that sometimes actual brooms were hang under the roof as a protection from thunder…
To, że miotła grzmotowa jest miotłą, jest ważne, można to również wywnioskować z faktu, że czasami prawdziwe miotły były zawieszane pod dachem jako ochrona przed piorunami…
Originally a Donderbezem was just a bundle of twigs stuck under the roof of the house…Technically brooms were originally just bundles of twigs. Like these ones…So it was in affect a broom stuck under the roof of the house that was the original Donderbezem (thunder broom)…
Pierwotnie Donderbezem był po prostu wiązką gałązek przyklejoną pod dachem domu… Technicznie rzecz biorąc, miotły były pierwotnie po prostu wiązkami gałązek. Tak jak te… Więc w rzeczywistości miotła przyklejona pod dachem domu była oryginalnym Donderbezem (miotłą grzmotową)…
But as I said, I couldn’t find any explanation in Germanic mythology or folklore for why people would believe that a broom was able to protect their houses from thunder strike. I have to admit I didn’t do a thorough search, so I could’ve missed some important info. Anyone knows?
Ale jak powiedziałem, nie mogłem znaleźć żadnego wyjaśnienia w mitologii germańskiej ani folklorze, dlaczego ludzie wierzyliby, że miotła była w stanie chronić ich domy przed uderzeniem pioruna. Muszę przyznać, że nie przeszukałem dokładnie, więc mogłem przegapić jakieś ważne informacje. Ktoś coś wie?
Traditionally, brooms are made from the twiggy growth of the birch tree, and the craft was particularly strong in areas where birch coppices abounded…
Tradycyjnie miotły robi się z gałęzi brzozy, a rzemiosło było szczególnie popularne w obszarach, gdzie było dużo brzozowych zagajników…
So I thought: could it be that the reason why broom was used as a protection against thunder strikes was because birch tree was believed to protect against thunder strikes?
Więc pomyślałem: czy powodem, dla którego miotła była używana jako ochrona przed uderzeniami piorunów, było to, że uważano, że brzoza chroni przed uderzeniami piorunów?
Again, I couldn’t find anything in Germanic mythology or folklore about people believing that birch was able to protect their houses from thunder strike. I have to admit I didn’t do a thorough search, so I could’ve missed some important info. Anyone here knows?
Znów nie mogłem znaleźć niczego w germańskiej mitologii ani folklorze o ludziach wierzących, że brzoza jest w stanie chronić ich domy przed uderzeniami piorunów. Muszę przyznać, że nie przeszukałem dokładnie, więc mogłem przegapić jakieś ważne informacje. Ktoś coś tutaj o tym wie?
But interestingly, Slavs believed that the birch, planted near the house, repels evil and protects from lightning…And even better, they believed that stuck under the roof of the house, birch branches (broom) protected the house from the lightning, storm, and hail…🙂
Ale co ciekawe, Słowianie wierzyli, że brzoza posadzona w pobliżu domu odstrasza zło i chroni przed piorunami… A co lepsze, wierzyli, że wbite pod dach domu gałęzie brzozy (miotła) chronią dom przed piorunami, burzą i gradem… 🙂
Wow…Strange…So what about Donderbezem? Where did that belief come from? This is map of Utrecht, city in Central Holland, dated to 1581…
Wow… Dziwne… A co z Donderbezem? Skąd wzięło się to przekonanie? Oto mapa Utrechtu, miasta w środkowej Holandii, datowana na 1581 rok…
And this is Willibrord (658 – 739 AD), a Northumbrian missionary saint, known as the „Apostle to the Frisians” in the modern Netherlands. He became the first Bishop of Utrecht…I talked about him in my post „Axe of Martin„….
A to jest Willibrord (658–739 n.e.), święty misjonarz z Northumbrii, znany jako „Apostoł Fryzów” we współczesnej Holandii. Został pierwszym biskupem Utrechtu… Wspominałem o nim w poście „Axe of Martin”…
Bede says: „Pepin gave Willibrord a place for his episcopal see in his famous castle, which, in the ancient language of those people (who originally built it), is called Wiltaburg (the town of the Wilti), but in the French tongue Utrecht…”
Bede mówi: „Pepin dał Willibrordowi miejsce na swoją siedzibę biskupią w swoim słynnym zamku, który w starożytnym języku tych ludzi (którzy go pierwotnie zbudowali) nazywa się Wiltaburg (miasto Wilti), ale we francuskim Utrecht…”
Wilti, of Wiltzi were a West Slavic tribe. During the time of Charlemagne, Wilti were in alliance with the Saxons, fighting against the Franks who were allied with another Slavic tribe, Obodriti…
Wilti, z Wiltzi, byli plemieniem zachodniosłowiańskim. W czasach Karola Wielkiego Wilti byli w sojuszu z Sasami, walcząc z Frankami, którzy byli sprzymierzeni z innym słowiańskim plemieniem, Obodriti…
You can read more about Slavs among Anglo Saxons in my post „The origin of Anglo-Saxon race” which talks about the 1906 book „Origin of the Anglo – Saxon race” by Thomas William Shore…
Więcej o Słowianach wśród Anglosasów możesz przeczytać w moim poście „Pochodzenie rasy anglosaskiej”, który mówi o książce „Pochodzenie rasy anglosaskiej” z 1906 roku autorstwa Thomasa Williama Shore’a…
[CB – U nas na blogu znajdziecie tłumaczenie tej ważnej rozprawy przy pomocy wyszukiwarki]
Slavs lived all over Northern Holland and Northern Germany (Donderbezem country) until they were either exterminated or germanised during hundreds of years of Anti Slavic crusades…
Słowianie mieszkali w całej północnej Holandii i północnych Niemczech (kraj Donderbezem), dopóki nie zostali wytępieni lub zgermanizowani podczas setek lat antysłowiańskich krucjat…
So is it possible that Donderbezem is a remnant of old Slavic belief that birch and birch twigs (broom) can protect the house from thunder strikes?
Czy więc możliwe jest, że Donderbezem jest pozostałością po dawnej słowiańskiej wierze, że brzoza i gałązki brzozy (miotła) mogą chronić dom przed uderzeniami piorunów?
Interestingly, some of the roof Donderbezem look like this…
Co ciekawe, niektóre dachowe Donderbezem wyglądają tak…
See that rosette? That’s Perunika, The flower of Perun (Slavic thunder god). Also known as „Gromoviti znak” (Thunder mark), it was carved into wood, stone, plaster on Slavic houses as a protection against…thunder…
Widzisz tę rozetę? To Perunika, kwiat Peruna (słowiańskiego boga piorunów). Znany również jako „Gromoviti znak” (Znak Gromu), był rzeźbiony w drewnie, kamieniu, tynku na słowiańskich domach jako ochrona przed… piorunami…
Like this…BTW, do you notice how much Perunika looks like Donderbezem aka Haglaz rune???
Tak jak to…Przy okazji, czy zauważyłeś, jak bardzo Perunika przypomina wyglądem runę Donderbezem, znaną również jako runa Haglaz???
Interesting, right? And mysterious…
Interesujące, prawda? I tajemnicze…
Now it is possible that this is also linked in some way to the shape of the κεραυνός (keraunos), the lightning bolt of Zeus…
Teraz, możliwe, że jest to również w jakiś sposób powiązane z kształtem κεραυνός (keraunos), pioruna Zeusa…
And is it possible that this is also linked to वज्र (vajra) the thunderbolt of Indra…
I czy jest możliwe, że jest to również powiązane z वज्र (vajra), piorunem Indry…
And is it possible that this is also linked to the unnamed lightning weapon wielded by Ninurta?
I czy jest możliwe, że jest to również powiązane z nienazwaną bronią piorunową, którą władał Ninurta?
And is it possible that this is also linked to the the „bundle” with unknown meaning held by Hadad
I czy jest możliwe, że jest to również powiązane z „wiązką” o nieznanym znaczeniu, którą dzierżył Hadad
Don’t they all look like the original, double broom Donderbezem?
Czyż nie wyglądają one wszystkie jak oryginalna, podwójna miotła Donderbezem?
Also just remembered this.
Właśnie coś sobie przypomniałem.
Serbian Folk song from Bosnia collected by Kosta H. Ristić in 1873.
Serbska pieśń ludowa z Bośni zebrana przez Kostę H. Ristića w 1873 roku.
It talks about quarrel between Sun and Vila. Vila is mostly translated as Fairy or Mountain Nymph. The problem is that the word Vila literally means trident, pitchfork, fork…
Mówi o kłótni między Sunem a Vilą (CB – Wiłą). Imię Vila (Wiła) jest najczęściej tłumaczone jako Wróżka lub Nimfa Górska. Problem polega na tym, że słowo Vila dosłownie oznacza trójząb, widły, widełki…
Pitchfork being one of the ancient weapons of the thunder gods means that Vila is actually lightning personified…The best discussion about Vila’s identity and her identification with the thunderstorms and lightning can be found in „Stara vjera Srba i Hrvata” by Nodilo…
Widły, będące jedną ze starożytnych broni bogów piorunów, oznaczają, że Wiła jest w rzeczywistości uosobieniem pioruna… Najlepszą dyskusję na temat tożsamości Wiły i jej identyfikacji z burzami i piorunami można znaleźć w „Stara vjera Srba i Hrvata” Nodilo…
[CB – U nas Wiły są boginkami Boru / Lasu., pomocnicami Borowiłów, ale jako boginki związane z ochroną i opieką nad drzewami i krzewami – nie da się ukryć – posiadają związek z miotłami i widłami wykonywanymi z drewnianych kijów czy wiązek gałęzi. Nie czytałem co na ten temat pisze Nodilo. Słowo „wiła” nie znaczy u nas „widły” ale samą czynność wicia. Natomiast wideł używa się do uwijania np. kop siana z pojedynczych źdźebeł, albo do innych czynności rolniczych. Widły wystąpują też w związku z postacią trójocznego boga Wida-Wija – widzącego przyszłość, któremu Wiły podpierają nimi opadające powieki. Ten bóg znany jest też Słowianom Wschodnim.]
The song describes the two competing forces, sun and thunderstorms during summers, when sun wins over thunderstorms, skies dry out and droughts arrive…
Piosenka opisuje dwie rywalizujące siły, słońce i burze latem, kiedy słońce wygrywa z burzami, niebo wysycha, a susze nadchodzą…
Original in Serbian can be found here…
Oryginał w języku serbskim można znaleźć tutaj…
And here is another Serbian ritual song which talks about a (disastrous) marriage between Vila (literally „pitchfork”), a mountain fairy (but really personification of lightning) and Davor (Dabog), Serbian (Slavic) sun and rain (sky) god…I wrote about this in my post „When bride dies soon after the wedding„…
A oto kolejna serbska pieśń rytualna, która opowiada o (katastrofalnym) małżeństwie Vili (dosłownie „widły”), górskiej wróżki (ale w rzeczywistości uosobienia pioruna) i Davora (Daboga), serbskiego (słowiańskiego) boga słońca i deszczu (nieba)… Pisałem o tym w swoim poście „Kiedy panna młoda umiera wkrótce po weselu”…
Is it possible that this is somehow linked to the the „pitchfork/broom” weapon of Ningirsu?
Czy jest możliwe, że jest to w jakiś sposób powiązane z bronią „widły/miotła” Ningirsu?
Or the त्रिशूल (trishula) pitchfork of Shiva
Albo त्रिशूल (trishula) widły Shivy
Doesn’t this look like single broom Donderbezem?
Czy to nie wygląda jak pojedyncza miotła Donderbezem?
Anyway…
Tak czy inaczej….
źródło: https://oldeuropeanculture.blogspot.com/2025/04/donderbezem.html
CB – I tutaj posunąłbym się znacznie dalej w interpretacji tego zjawiska Euro-Azjatyckiego niż zrobił to Goran Pavlovic.
Czy ten znak nie ma przypadkiem wyższej konotacji niż tylko ludzka, czy nie przesączył sie z Prawi – takiej jaką widzimy ją My Słowianie / Sławianie? I czy poprzez nas Sławian/Słowian – istoty materialno-duchowe obecne i ciągłe w swej zmienności oraz powielalności modelowanej i poszerzanej z każdą epoką przekształcalnej obecności / istnienia / życia na Ziemi – nie ujęliśmy go i oddali swoimi zmysłami i umysłem, swoim językiem i mową oraz rytem, a także przez kontakt ze Świadomością Nieskończoną?
I czy nie przekazaliśmy tego „przypadkiem” tym wszystkim kulturom o jakich jest tutaj mowa?
I czy nie przechowaliśmy tego do dzisiaj tak w swoim języku mówionym i pisanym jak i rysowanym znakami-sekirami oraz w obrzędowości świętych tanów i godów???
Zastanówcie się czy nie mogło przypadkiem tak właśnie być? Coś stoi na przeszkodzie żeby przyjąć taką tezę i dowód przedstawiony powyżej? Coś istotnego poza akademickim oporem i płytkością akademickiego rozumienia RzeczyIstności Jedni, Rzeczywijstości Prawi / Rzeczywjistości Nawi i Rzeczywidności / Rzeczywistości Jawi???
Miejmy też świadomość, że wymienione powyżej stopniowalne byty Rzeczy zawierają w sobie oczywiście poziom/aspekt życia/rzycia, tj. ożywienia/orzywienia – jakby go nie rozumieć, lecz zawsze w całej rozciągłości między biegunami: od bieguna materii do bieguna energii oraz do bieguna informacji. Czyli możemy o nich równie dobrze mówić jako o RzycioIstności Jedni, Rzyciowijstości Prawi, Rzyciowjistości Nawi i Rzyciowidności / Rzyciowistości Jawi.