Letnitsa Treasure
Autor Goran Pavlovic© © tłumaczenie Czesław Białczyński
Here are some very interesting metal plaques from the so called „Letnitsa Treasure”, a 4th c. BC Thracian hoard discovered near Letnitsa, Bulgaria…
Oto kilka bardzo ciekawych metalowych tabliczek z tzw. „Skarbu Letnickiego”, z IV wieku p.n.e.. Jest to skarb tracki, który odkryto w pobliżu Letnicy w Bułgarii…
This one depicts one of the most common themes from Balkan fairytales: a princess being kidnapped by a dragon…
Ta tabliczka przedstawia jeden z najczęstszych motywów baśni bałkańskich: księżniczkę porwaną przez smoka…
What happens next in Balkan fairytales is that a prince goes looking for the princess to rescue her. There are several metal plaques in the „Letnitsa Treasure” depicting a mounted warrior, like this one for instance…
To, co dzieje się dalej w bajkach bałkańskich, to to, że książę wyrusza na poszukiwanie księżniczki, by ją uratować. W „Skarbie Letnickim” znajduje się kilka metalowych tabliczek przedstawiających konnego wojownika, jak na przykład ten…
Eventually, the prince finds the princess, living quite surprisingly, not unhappily, with the dragon…
W końcu książę odnajduje księżniczkę, żyjącą dość zaskakująco, całkiem szczęśliwie ze smokiem…
What happens next in Balkan fairytales is that the prince manages to persuade the princess to help him defeat the dragon, by tricking the dragon into revealing his weakness…Dragon killed, princess saved, everyone happy. Particularly the princess who is sitting on the prince’s laps with his hand up her skirt 🙂…As depicted on this last plaque from the „Letnitsa Treasure”…
To, co dzieje się dalej w bajkach bałkańskich, polega na tym, że księciu udaje się przekonać księżniczkę, by pomogła mu pokonać smoka, oszukując smoka, by ujawnił swoją słabość… Smok zabity, księżniczka uratowana, wszyscy szczęśliwi. Zwłaszcza księżniczka, która siedzi na kolanach księcia z jego ręką pod podciągniętą spódnicą 🙂…Jak przedstawiono to na ostatniej tablicy z „Skarbu Letnickiego”…
Now how do we know that this is a dragon? It looks more like giant snake…With a crown…
Skąd wiemy, że to smok? Wygląda bardziej jak gigantyczny wąż… Z koroną…
Slavic folk tradition related to snakes, which consists of huge number of beliefs, taboos and rituals, is one of the most interesting and most complex in the world. And extremely old…
Słowiańska tradycja ludowa związana z wężami, na którą składa się ogromna ilość wierzeń, tabu i obrzędów, jest jedną z najciekawszych i najbardziej złożonych na świecie. I jest bardzo bardzo stara…
In Slavic mythology snake is closely connected to two mythological creatures: the Snake King and the Dragon…
W mitologii słowiańskiej wąż jest ściśle powiązany z dwoma mitologicznymi stworzeniami: Wężowym Królem i Smokiem… (Drakonem – dopisek CB)
And actually the only way to understand the meaning of the beliefs and rituals related to snakes is to look at them in correlation with beliefs related to the Snake King and the Dragon. And the other way round…
I właściwie jedynym sposobem na zrozumienie znaczenia wierzeń i rytuałów związanych z wężami jest przyjrzenie się im w korelacji z wierzeniami związanymi z Wężowym Królem i Smokiem. I na odwrót...
The snake king is an old male snake which wears a crown or a jewel on his forehead and usually guards a treasure…And sacred knowledge…
Wężowy Król to stary wąż rodzaju męskiego, który nosi koronę lub klejnot na czole i zwykle strzeże skarbu… I świętej wiedzy…
Like „Nemušti jezik” from Serbian folk tales. A language that a man can use to communicate with all living creatures in the world. You can’t learn this language. You can only get the knowledge of this language if a Snake king spits into your mouth…
Jak „Nemušti jezik” z serbskich opowieści ludowych. Język, którym człowiek może porozumiewać się ze wszystkimi żywymi istotami na świecie. Nie możesz nauczyć się tego języka. Możesz zdobyć wiedzę o tym języku tylko wtedy, gdy Król Węży splunie ci do ust…
I talked about this in my posts „Glaucos” and „Kassandra„…
Mówiłem o tym w moich postach „Glaucos” i „Kassandra”…
It was also believed that the Snake king commanded all the other snakes and told told them who to bite and kill…
Wierzono również, że Król Węży rozkazywał wszystkim innym wężom i mówił im, kogo gryźć i zabijać…
Slavs recognized male and female snakes and actually have different words for male and female snakes. Female snake is called „zmija, zmeja”… while male snake is normally called „smuk, smok”… They were believed to be husband and wife or brother and sister…
Słowianie rozpoznawali węże męskie i żeńskie i faktycznie mają różne słowa na węże męskie i żeńskie. Samica nazywa się „zmija, zmeja”… podczas gdy samca zwykle nazywa się „smuk, smok”… Uważano, że są mężem i żoną lub bratem i siostrą…
What is interesting is that „smuk, smok” is another word for dragon, besides the most common word „zmaj, zmej”, which is the masculine form of the word for snake „zmija, zmeja”. In Slavic mythology dragon is believed to be an „old male snake”…
Co ciekawe, „smuk, smok” to inne słowo oznaczające smoka, obok najpowszechniejszego słowa „zmaj, zmej”, slwo „smok” jest męską formą słowa oznaczającego węża „zmija, zmeja”. W słowiańskiej mitologii smok uważany jest za „starego węża rodzaju męskiego”…
This is very interesting as it shows direct link between snakes and dragons and shows that Slavs believed that dragons were actually male snakes.
Jest to bardzo interesujące, ponieważ pokazuje bezpośredni związek między wężami a smokami i pokazuje, że Słowianie wierzyli, że smoki były w rzeczywistości wężami rodzaju męskiego.
Slavs also believed that snakes were directly linked to the sun and that they fed off the sun’s heat…I talked about this in my post „Enemy of the sun„…
Słowianie wierzyli też, że węże są bezpośrednio związane ze słońcem i że żywią się słońcem… Mówiłem o tym w moim poście „Wróg słońca”…
In Poland, people believed that Snake king lives among the roots of an old Hazel tree. Every autumn he gathers all the snakes, who then slither up the tree to its branches „to see the sun for the last time” before they go under ground…
Polsce wierzono, że Król Węży żyje wśród korzeni starej leszczyny. Każdej jesieni zbiera wszystkie węże, które następnie wspinają się po drzewie na jego gałęzie, aby „po raz ostatni ujrzeć słońce”, zanim zejdą pod ziemię…
Snakes are solar animals. They are in our world when sun is in our world (hot part of the year) and they are in the underworld when sun is in the underworld (cold part of the year)…I talked about this in my post „The chthonic animal”
Węże to zwierzęta słoneczne. Żyją w naszym świecie, kiedy słońce w nim jest gorące (gorąca część roku) i żyją w podziemiu, kiedy słońce jest w podziemiu (zimna część roku)… Mówiłem o tym w moim poście „Chtoniczne zwierzę”
Snakes are symbol of the sun and the sun’s heat. They are also symbols of the beginning of summer, as vipers, the most common Eurasian snakes, start mating in Apr/May, beginning of summer…
Węże są symbolem słońca i słonecznego ciepła. Są również symbolami początku lata, ponieważ żmije, najczęstsze węże euroazjatyckie, rozpoczynają gody w kwietniu/maju, na początku lata…
And dragons, old snakes, are symbol of the old sun, destructive summer sun which burns the land and causes drought. Steals and guards water…Which is why in Slavic mythology, dragon, always breathes fire…
A smoki (drakony), stare węże, są symbolem starego słońca, niszczącego letniego słońca, które wypala ziemię i powoduje suszę. Smok kradnie i strzeże wody… Dlatego w mitologii słowiańskiej smok zawsze zieje ogniem…
And which is why in the past, during spring droughts, Serbs used to go to mountain lakes, on St George’s day, and pray for rain on lake shores „to the dragons living in the lake who swallowed the rain”…
I dlatego w przeszłości, podczas wiosennej suszy, Serbowie chodzili nad górskie jeziora w dzień św. Jerzego i modlili się o deszcz na brzegach jeziora „do żyjących w jeziorze smoków, które połykały deszcz”…
I talked about this in my post „Dragon who stole rain„…
Mówiłem o tym w poście „Smok, który ukradł deszcz”…
There is actually a Serbian belief that „a snake got wings when it lived over 100 years, after which it flew away to live in lakes and waters”…Just like a Dragon…
W rzeczywistości serbskie wierzenia mówią, że „wąż dostaje skrzydeł, gdy żyje ponad 100 lat, po czym odlatuje, by żyć w jeziorach i wodach”… Tak jak smok…
This is in addition to the belief from Ukraine and Poland that snakes once had wings and flew in the sky. But the sun burned their wings and they fell on the ground. I wrote about this in my article about Slavic belief in the link between snakes and sun…
Do tego dochodzi przekonanie z Ukrainy i Polski, że węże miały kiedyś skrzydła i latały po niebie. Ale słońce spaliło ich skrzydła i upadły na ziemię. Pisałem o tym w moim artykule o słowiańskiej wierze i o związku węży ze słońcem…
Now, there is an interesting Slavic word „jar” which means young, green, spring…It is the root of the name of the Slavic sun god, Jarilo (pronounced Yahreeloh)…He is the life giving spring and early summer sun that brings back life to the frozen earth…Here is a depiction of Jarilo painted by Russian artist Andrey Shishkin…
Otóż istnieje ciekawe słowiańskie słowo „jar”, które oznacza młodą, zieloną, wiosnę… Jest to rdzeń imienia słowiańskiego boga słońca, Jarilo (czyt. Jahreeloh)… Jest życiodajną wiosną i wcześnie letnim słońcem, które przywraca życie zamarzniętej ziemi… Oto obraz Jarilo namalowany przez rosyjskiego artystę Andrieja Szyszkina… (CB – trudno o bardziej syntetyczne określenie boga pory wiosennej – Kiru Wiosny i Strony Wschodniej – tak, to jest Jaryło / Jaruna = Jarowit)
Jarilo is the original Green Man…This is Zeleni Jura (Green Jarilo) walking the earth. Part of Jurjevanje, celebration of the spring return of Jarilo, Sun god, from the land of the dead…Bela Krajina, area inhabited by descendants of Serbians who migrated here during Turkish invasions of the Balkans. Today split between Croatia/Slovenia…
Jarilo to oryginalny Zielony Człowiek… To Zeleni Jur (Zielony Jarilo), który chodzi po ziemi, w obrzędzie Jurjevanja, obchodach wiosennego powrotu Jariły, boga Słońca, z krainy umarłych…z Bela Krajina (CB – Z Białej Krainy czyli Wielkiej Krainy czyli z Welskiej Krainy – z WELI!), w obszarze zamieszkanym przez potomków Serbów, którzy przybyli tu podczas tureckich najazdów na Bałkany. Dziś podział między Chorwacją i Słowenią… (a Serbią i Bośnią… CB)
But the root „jar” can also mean „brightly burning” and „raging, furious”…
Ale rdzeń „jar” może również oznaczać „jasno płonący” i „wściekły, rozpalony, rozogniony”…
This means that Jarilo can also mean „The Scorcher”, the life destroying burning sun of the late summer and early autumn…
Oznacza to, że Jarilo może oznaczać także „Piepielę”, niszczące życie palące słońce późnego lata i wczesnej jesieni…(chodzi tutaj o Popioła, Polela-Sowicę – w odróżnieniu od Lela – nie miejsce tutaj na wyjaśnienie tejże zawiłości – CB)
Two suns, young and old, the life creator and life destroyer…In one…
Dwa słońca, młode i stare, twórca i niszczyciel życia… W jednym…
Jurjevo, the celebration of the return of Jarilo, is today known as St George’s day. St George is basically Christianised Jarilo…
Jurjevo, obchody powrotu Jarilo, jest dziś znane jako dzień świętego Jerzego. Św. Jerzy jest zasadniczo schrystianizowanym Jariłą…
Jurjevo is the celebration of the beginning of the summer, the domain of the sun…And dragons…Because as the summer goes on, and the sun gets hotter and hotter, snake, the symbol of sun’s heat, grows older and older and eventually turns into dragon, the symbol of destructive sun’s heat…
Jurjevo jest świętem początku lata, królestwa słońca… I smoków… Ponieważ w miarę upływu lata, słońce robi się coraz gorętsze, wąż, symbol ciepła słonecznego, starzeje się i starszy ostatecznie zamienia się w smoka, symbol niszczycielskiego żaru słonecznego…
Jarilo, The Scorcher, The Dragon…To whom Serbs, sacrificed rams during droughts, on St George’s day, with blood poured into the lake, for the dragon who stole rain…
Jarilo, Spalacz, Smok… Któremu Serbowie składali w ofierze barany podczas suszy, w dzień św. Jerzego, z krwią wlewaną do jeziora, za smoka, który ukradł deszcz…
Funny…
Zabawne…
St George = Jarilo = Dragon…
Św. Jerzy = Jarilo = Smok…
By the way, Serbs believed that the Snake King, who is „An Old Male snake”, The Dragon, also had a „green branch in his mouth”…
Nawiasem mówiąc, Serbowie wierzyli, że Król Węży, który jest „starym męskim wężem”, Smokiem, miał również „zieloną gałązkę w ustach”…
Interesting right?
Interesujące prawda?
Snake King = Dragon = Jarilo = Green man…
Król Węży = Smok = Jaryło = Zielony Człowiek
By the way, the dragons who steal princesses in the Balkan fairytales usually live in palaces…They are kings…Snake kings…
Nawiasem mówiąc, smoki, które kradną księżniczki z bajek bałkańskich, zwykle mieszkają w pałacach… Są królami… Wężowymi Królami…
I believe that Jurjevo, Jarilo’s day, is at the same time the celebration of good spring sun and bad summer sun. The day of thanks for the spring and prayers for the summer…Anyway, on that day spring ends, summer begins…
Uważam, że Jurjevo, dzień Jarilo, jest jednocześnie świętem dobrego wiosennego słońca i złego letniego słońca. Dzień dziękczynienia za wiosnę i modlitwy za lato… Zresztą w tym dniu kończy się wiosna, zaczyna się lato…
And every year, on The Day of Jarilo, The Day of Dragon, the Young Spring Earth, Vesna, is „sacrificed” to the Young Sun, Jarilo (The Dragon). Spring (the princess) is „sacrificed” (it ends) so that Summer (The Dragon) can begin???
I co roku, w Dniu Jarilo, Dniu Smoka, Młoda Wiosenna Ziemia, Vesna, jest „poświęcana” Młodemu Słońcu Jarilo (Smok). Wiosna (księżniczka) jest „poświęcana” (kończy się), aby Lato (Smok) mogło się zacząć???
But wait, St George is a dragon killer!!! Well, what’s the best way to Christianise Jarilo, The Sun, The Scorcher, The Dragon, than to turn it into it’s opposite…The Dragon Killer…
Ale czekaj, Święty Jerzy jest zabójcą smoków!!! Cóż, jaki jest najlepszy sposób na chrystianizację Jarilo, Słońca, Spalacza, Smoka, niż przekształcenie tego w jego przeciwieństwo… Zabójcę Smoków…
(To teza karkołomna, która wynika z koncepcji autora nie wuzględniajacej stopniak omplikacji mitologii Słowian, w której Smok i Żmij znajduja sie wyżej, na poziomie Działu Bogów – Bialobogi i Czarnogłowa / Czarnoboga CB)
Anyway, as I said, in AD Balkan Slavic fairytales, prince kills the dragon, gets the girl and lives with her happily ever after…Any BC myths like these?
W każdym razie, jak powiedziałem, w baśniach słowiańskich z Bałkanów nowej ery, książę zabija smoka, zdobywa dziewczynę i żyje z nią długo i szczęśliwie… Czy są jakieś takie mity ze starożytności?
BTW, this link between sun, snakes and dragons from Slavic mythology allows us to decipher meaning of snakes and dragons from other mythologies too…They are animal calendar markers. Snake is the animal calendar marker for the beginning of summer (Apr/May), when Eurasian snakes begin to mate. And dragon, the old snake, which was sometimes depicted as a lion with snake head(s), is the animal calendar marker for the end of summer (Jul/Aug), when Eurasian lions begin to mate, and snakes get old…
BTW, ten związek między słońcem, wężami i smokami z mitologii słowiańskiej pozwala nam rozszyfrować znaczenie węży i smoków również z innych mitologiach… Są to znaczniki kalendarza zwierząt. Wąż to znacznik kalendarza zwierząt na początek lata (kwiecień/maj), kiedy węże euroazjatyckie zaczynają kopulować. A smok, stary wąż, który był czasami przedstawiany jako lew z głową węża, jest znacznikiem kalendarza zwierząt na koniec lata (lipiec/sierpień), kiedy lwy euroazjatyckie zaczynają kopulować, a węże się starzeją. .
You can read more about snakes, dragons and lions in my posts „You will trample great lion and serpent„, „Chimera„, „Lion killing snake„, „Jörmungandr„, „Bactrian snakes and dragons„, „Seven headed dragon„, „Khafajeh vase„, „Nude winged hero dominating snakes„, „Winged superhuman hero„, „Tiger and dragon„, „Eagle snake struggle„, „Wolf vs snake„…
Więcej o wężach, smokach i lwach przeczytasz w moich postach „Depczesz wielkiego lwa i węża”, „Chimera”, „Lew zabija węża”, „Jörmungandr”, „Baktryjskie węże i smoki”, „Siedmiogłowy smok”, „Wazon Khafajeh”, „Nagi, skrzydlaty bohater dominujący węże”, „Skrzydlaty bohater nadludzki”, „Tygrys i smok”, „Zmagania z orłem”, „Wilk kontra wąż”…
More about ancient animal and plant calendar markers, start here then check the rest of the blog posts I still didn’t add to this page, and finally to to @serbiaireland and check my twitter threads I still didn’t convert to blog post…I am 9 months behind now…
Więcej o starożytnych znacznikach kalendarzy zwierząt i roślin, zacznij tutaj, a następnie sprawdź pozostałe posty na blogu, których wciąż nie dodałem do tej strony, a na koniec idź do @serbiaireland i sprawdź moje wątki na Twitterze, których nadal nie przekonwertowałem na blog. ..jestem 9 miesięcy spóźnieniony…
źródło: https://oldeuropeanculture.blogspot.com/2022/01/letnitsa-treasure.html
Bardzo ciekawy artykuł. Żeby było jasne – wcale niesprzeczny z zasadą wyższego umocowania Żmija i Drakona-Smoka, wręcz potwierdza on tę zasadę na nizszym poziomie tyle, że czas Żmijów to czas Białobogi (Wiosna i Lato) a czas Smoka Drakona-Węża Skrzydlatego to Jesień i Zima, kiedy żmije-węże znajdują się pod ziemią, a smok-drakon rozświetla swoim ogniem i ogrzewa zamarzłą ziemię. Taka jest po prostu różnica między tym co za łukiem Karpat – na północy i tym co widać w Serbii nad Adriatykiem. CB