W hołdzie Romanie Bobrowskiej – nowe odcinki Księgi Tura do posłuchania oraz nowe wizerunki Stworzy i Zduszy

Romana Bobrowska

Poniżej kolejne dwa odcinki Księgi Tura do posłuchania – w specjalnym hołdzie dla wielkiej przyjaciółki Mitologii Słowiańskiej, a zwłaszcza Księgi Tura, reżyser tych nagrań –  Romany Bobrowskiej z Polskiego Radia w Krakowie. Niestety nie ma jej już między nami i nie nagra już całej reszty Mitologii, chociaż tak bardzo chciała. W 2005 roku usunięto nagrania  kolejnych 20 odcinków Księgi Tura z planów Radia Kraków, chociaż były już wstępnie zatwierdzone. Argumentem była konieczność nagrania po śmierci Jana Pawła II cyklu poświęconych mu programów. Nie mam dowodów na ingerencję Kurii, jedynie pogłoski i poszlaki, ponieważ z podobnymi „trudnościami” spotkałem się chcąc urządzić promocję nowego wydania Mitologii i wystawę Jerzego Przybyła w Muzeum Archeologicznym – gdzie Kuria jest gospodarzem – sądzę że jest w tych opowieściach więcej niż duże, bardzo duże źdźbło prawdy. Tam w Muzeum Archeologicznym dano mi do zrozumienia, że mimo całej przychylności mogę wynająć salę tylko na zasadach komercyjnych, bo niczego innego GOSPODARZ nie zaakceptuje. Tak samo nagle, po zmianie kierownictwa w 2004 roku, zaczęło się zachowywać Radio Kraków i zażądało opłaty za swoją salę koncertową i opłaty za promocję książki i wystawę Jerzego – trzeba było zrezygnować. Pamiętam doskonale oburzenie Romany na takie stanowisko Radia – zwłaszcza, że byliśmy już umówieni na patronat medialny. Widać Polskie Radio podlega Cenzurze Kościelnej i może być patronem medialnym tylko katolików i katolickich audycji – bardzo ciekawa postawa.

Kochana Pani Romana – jeden z długiego łańcucha Strażników Wiary, jeden z niestrudzonych orędowników mitologii Słowian – włożyła rzeczywiście wiele wysiłku i serca w to, aby ukazały się i znalazły czas antenowy w III Programie Polskiego Radia i w Radiu Kraków nagrania, które tutaj słyszycie. Nie mogła odżałować, że kolejnych 20 odcinków które miały zamknąć cykl i stać się wersją audio skróconego I Tomu tak po prostu wyrzucono za burtę jakąś ukrytą polityczną decyzją, noszącą znamiona znienawidzonej i dopiero co obalonej komunistycznej cenzury.

Teraz oczywiście prezesi na wyprzódki pędzą z kondolencjami – tylko po to żeby o niej dokładnie zapomnieć jutro i pojutrze, teraz oczywiście nazywają jej imieniem jedno ze studiów, ale kiedy prosiła o czas studyjny dla Mitologii spychali ją na boczny tor.

Taki jest świat.

Z wielkim żalem – 6 października 2009 roku przyjąłem
wiadomość o śmierci kochanej pani Romany Bobrowskiej, wielkiej  dziennikarki radiowej Radia Kraków,Czarodzieja słowa i dźwięku, autora i reżysera wielu znakomitych radiowych adaptacji literackich.
Pani Romana reżyserowała moje pierwsze słuchowisko w latach 70-tych XX wieku – i już wtedy była legendą Radia Kraków. Nie spotkałem już później nigdy tak ciepłej osoby, bezinteresownej i przychylnej wszystkiemu co nowe i młode .
Czesław Białczyński

Niech to dzieło głosi jej wielkość – Pozostaje po nas bowiem wyłącznie nasze dzieło:

Księga Tura Odcinek 2

M2

Księga Tura Odcinek 3

M3

2009-10-06 18:30

Kraków: Zmarła reżyserka radiowa Romana Bobrowska

W Krakowie zmarła we wtorek w wieku 76 lat Romana Bobrowska, jedna z najwybitniejszych polskich reżyserek radiowych, autorka wielu spektakli i słuchowisk radiowych. Poinformował o tym PAP we wtorek prezes  Zarządu Radia Kraków Mariusz Bartkowicz.

Romana Bobrowska, urodzona w 1933 roku, z wykształcenia filolog i polonistka, całe swoje życie zawodowe związała z pracą dla Radia Kraków. Pracę tę rozpoczęła w 1952 roku, kiedy po wygranym konkursie i zatrudnieniu w dziale informacyjno-publicystycznym, rozpoczęła pracę w dziale literackim jako realizator i potem reżyser.

Pracy z aktorem uczyli jej najwybitniejsi ówcześni reżyserzy teatralni, pracowała też z najwybitniejszymi polskimi aktorami, m.in. Anną Polony, Anną Seniuk, Jerzym Bińczyckim, Jerzym Trelą, Jerzym Radziwiłowiczem.

W dorobku blisko 60 lat jej pracy twórczej znalazły się adaptacje arcydzieł literatury klasycznej (wg utworów Stanisława Wyspiańskiego, Josepha Conrada, Karola Huberta Rostworowskiego), a także słuchowiska poetyckie – według wierszy Bolesława Leśmiana, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Wisławy Szymborskiej i Zbigniewa Herberta.

Romana Bobrowska była laureatką Złotego Mikrofonu, nagrody artystycznej miasta Krakowa i wielu innych. Za słuchowisko „Szach – Mat” Tomasza Stokowskiego na IV Krajowym Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru TVP „Dwa Teatry – Sopot 2004” otrzymała nagrodę za adaptację scenariusza. Słuchowiska „Chrystus z Loebetal” Leszka Wołosiuka i „Mojry” wg Marka Sobola w jej reżyserii otrzymały rekomendację na festiwalach „Dwa Teatry” w Sopocie w latach 2005 i 2006. Oba słuchowiska zostały później zaprezentowane na Festiwalu Prix Europa, podobnie jak jej ostatnie słuchowisko – adaptacja tekstu Wojciecha Albińskiego „Kto z Państwa popełnił ludobójstwo?”.

W rozmowie z Anną Balicką w listopadzie 1996 roku Romana Bobrowska mówiła: „Nie jestem mistrzem. Jestem zawodowcem, profesjonalistą. Od najwcześniejszych lat odróżniałam w interpretacji prawdę od fałszu, głębię przekazu od powierzchowności. Umiałam to uzasadnić. Intuicję traktowałam jako ostatnie ogniwo w reżyserii. Myślę, że umiem dobrze odczytywać i odczuwać tekst”. Powiedziała również, że w radiu obowiązuje zasada mówienia jak do stulonej dłoni. „Ta odległość – do stulonej dłoni – budzi kontakt ze słuchaczem. Bo mówi się zawsze do jednego człowieka, który chce słuchać” – stwierdziła.

Na wtorek wieczorem Radio Kraków przygotowało specjalną audycję poświęconą Romanie Bobrowskiej.(PAP)

To był wybitny reżyser – tak o Romanie Bobrowskiej mówią aktorzy i ludzie teatru.

Romana Bobrowska zmarła w Krakowie. Była najwybitniejszą polską reżyserką radiową – mówi Anna Polony.

Posłuchaj:

TMUR-7WKNNE1

Współpracowała z najwybitniejszymi polskimi aktorami m.in z Jerzym Trelą, Jerzym Radziwiłłowiczem, Jerzym Bińczyckim i Anną Dymną

Bardzo związany z Romaną Bobrowską był również Krzysztof Globisz

Posłuchaj:

TMUR-7WKNNE3

Studio S-5 Radia Kraków będzie nosiło imię Romany Bobrowskiej. Taką decyzję podjął zarząd rozgłośni.Od początku swej zawodowej kariery związana była z naszą rozgłośnią, a Studio S-5 jednoznacznie kojarzy się z jej pracą – mówi prezes Radia Kraków, Mariusz Bartkowicz

 

19-tego października, w dniu pogrzebu Romany Bobrowskiej, w studiu S-5 spotkają się jej bliscy i przyjaciele – wśród nich wybitni aktorzy.
Wtedy też studio otrzyma oficjalnie imię reżyserki…


 
Odejscie Romany Bobrowskiej
Kochana Pani Gosiu, Romano, dziekuję Bogu, ze moglam choc kilka razy przygladać się (jako adept rezyserii radiowej) Pani pracy.Bylo to w 1995 roku w starym Radiu Kraków. Jechalam do Pani z Lublina 5 godzin pociagiem i tylez wracalam. Srodek wypelnialo mi sluchanie Pani rozmów z aktorami(bylam przy słuchowiskach o T.Nowaku i wg Brodskiego);kiedyś powiedzialam, ze to studio, ta rezyserka to niezwykłe, piękne miejsce i Pani to potwierdziła. Dziekuję
Maria Brzezińska z RL+195.205.36.*
2009-10-21 18:18:32
Maria Brzezińska z RL+195.205.36.*
Na zawsze w naszych sercach
wielki smutek, że odeszła tak Wspaniała Osoba.. Pani Romana Bobrowska na zawsze pozostanie w naszych sercach.. non omnis moriar!
Gosia+83.175.191.*
2009-10-11 10:18:31
Gosia+83.175.191.*
Wielki reżyser, wspaniały człowiek
pozostaje głęboki…
2009-10-07 09:27:07
Aska+82.177.124.*

A teraz coś co bardzo by ją ucieszyło, coś co ma zupełnie pogańskie korzenie – każdy nowy wizerunek boginki czy boguna , każde moje odkrycie bardzo ją rozbawiało – to rodzaj naszego hołdu dla niej, czuję jak teraz się uśmiecha: tryzna, stypa, bdyna i igry:

Nowe wizerunki Stworzy i Zduszy

Czeskie Południce (Polednice) i Wieszczyce:

Polednica z muzeum boginek i bogunów

Nikola Culik – Południca

Nikola Culik – Południca

Południca piękna i krwiożercza

Południca z czeskiego filmu

Południca demoniczna

inna filmowa demoniczna południca

Nicola Culik- Wieszczyce

 

Nicola Culik – południce

Nicola Culik- Wieszczyce

Nicola Culik- Wieszczyce

Pszespolnica


Łużycka pszespolnica

Dziennice

John Atkinson Grimshaw – Dziennica-świetlica

Dziennica-Świetlica morska

Jeszcze jedna Dennica-Swetlica

Wodniki i Wodnice

Wodnik

Nikola Culik – Wodnik

Zofia Stryjeńska – Wodnik

czeski wodnik Hastamranka z muzeum bogunów

Wodnik z fajką – czeska rzeźba ogrodowa

 

Wodnik – Strażnik Jeziora



Henryk Siemiradzki – Wodnica

Drasznice

Agriba – Drasznice

wschodnia wersja Baby Jagi – Drasznicy

W. Korolkow – drasznica z Rosji, Pani Inicjacji

Drasznica ze wschodu Słowiańszczyzny

Drasznica z czeskiego muzeum

Jeszcze jedna czeska Drasznica lub Czerounica

Dziwożony

Dziwożona

Dziwożona z Rusi

Dyjbołty i Czarty

Dyjbołt

 

Czarty

Symbol czarta ziołowego


czart

Czarcisko ozdobne

Bannik

W. Korolkow – Bannik-Wannik (banik-wenik, wenik – także rózga wierzbowa do oćwiczania w Bani)

 

Kraśniaki


Kraśniak

Kraśniak domowy z Rosji

Kraśniak, kocur i myszy


Krasniczka – devicka lasky, czyli  miłosna z Czech



Krasniaki Lechickie – Pomorskie, Polskie, Łużyckie, Wieleckie, Draweńskie

Kraśniaki prerafaelickie

Skrzaty

Skrzat z Serbii

Czeski skrzat leśny

rzeźba czterotwarzowego skrzata w Jesenikach

Skrzęt Świetlisty

Skrzat zębaty


Skrzat s Moraw wersja nowoczesna z czapą szlachecką

Skrzat, czyli Skrzęt –  nad potokiem

skrzacie lampy

Chorwackie Skrzęty – Patuljaki

portret Patuljaka


Patuljaki z okładki

Patuljak z Ptuju – raczej kiczolak

Ogrodowy – klasyka



Para – z punktu widzenia sztuki absolutny kicz, ale trafia ludziom do serca

 

Domowiki

Domovoj

Swietłana Krotowa – Domowoj


Domowoj – klasyczny

Para olbrzymich Domowików z Górskiego Karabachu


Domowik

Rzeźba drewniana w powszechnej sprzedaży


To Żyr, domowy pożeracz – klasyczny, bardzo stary (XIX wiek)

Domowik karmiący, chociaż to jego trzeba zawsze karmić

 

Domowik przy pieczeniu chleba

 

 

 

Licho – jako Żyr

W. Korolkow – Licho

Welesożar


Skarbki

Skarbek-Skrzętek (Skarbnik)

Skarbek-Skrzętek (Skarbnik) z Wieliczki

Laskowce

W. Korolkow Lesnik

Leśnik – Laskowiec

czeski Lesniczek

Łużycki Laskowiec

Leśny Mąż Hejkal

leśny skrzat ogrodowa sztuka czeska


Laskowiec Tichon z Rusi

Laskowce z Zachodniej Słowiańszczyzny

Laskowiec przyrodzony

Kikomora-Szyszymora, Leszy i Skałoludy

Szyszymory, Szoszuny, Kikomory

Stroje Kikimorze na Święto Kostromy

W. Korolkow – Szyszymory

Szyszymory czeskie


Sziszun z Szumawy

Klasyczna Szyszymora – Lisiokurzobaba

kikimora z szyszunem – demon

Kikimora

i jeszcze jedna

 

Rusałki i Brzeginie


W. Korolkow Rusałki


W Korolkow – Rusałka

W. Korolkow – Brodzice-Błotnice

W. Korolkow – Brodarica i wojowie

A. Klimenko – Biereginia

Boginki Doli

Sojenice (Rodzanice) przyniosły nowonarodzonemu wierg-wyrok

W. Korolkow – Dola i Niedola

Rarach, czyli Raróg

Demon- Zdusz Strach-Rarach z czeskiego muzeum

Raraszek – rzeźba ogrodowa

Aitwary – po polsku Oćwiary

Litewskie Aitvaras (Aitwary) – przybierają poza postacią domowika postać  smoka przynosząc domowi bogactwo. Litewski duch opiekuńczy domu, przedstawiany jest także często w postaci czarnego ognistego koguta – jest to raczej postać skrzata, skrzęta – skrzącego się złotem i bogactwem, skrzętnego zbieracza wszystkich pozostawionych nie na miejscu przedmiotów.

Aitwar pod postacią Skry-Skrząta (Ognistego znosiciela bogactwa)

Oć-wiara (Ot-wara) – w ptasich postaciach, zwłaszcza złotego koguta

Znak aitwara

Aitwaras – symbolizm

Aitwaras – symboliczny Skrzyniec płonący

Zdusze

Wilkodłaki

Wilkodłak – Psiogłowiec z 1493 roku


Upiory

Upyr – Ąpij wstaje z grobu

Upiór – W. Korolkowa

 

 

Zduchacze czyli Duchy

Duch dziewczyny zmarłej dziewicą

Podziel się!