Chociaż sandał znaleziono w 2019, to jego konserwacja i rekonstrukcja zakończyły się dopiero w zeszłym roku, a archeolodzy ujawnili raport z badań i zdjęcia artefaktu w kwietniu. Rok 2019 był to sezon wielu odkryć, ponieważ dzięki słonecznym i upalnym dniom stopiły się duże ilości śniegu i lodu. Podczas gdy badacze z Secrets of the Ice byli zajęci kolekcjonowaniem najnowszych znalezisk z przełęczy nad lodowcem Lendbreen i kilku innych miejsc w Breheimen, otrzymali telefon od przewodnika górskiego.

Mężczyzna, który akurat wybrał się na wycieczkę po terenie Hestfonni, twierdził, że spod roztopionego lodu wyłoniły się różne przedmioty. Jeden z nich, jego zdaniem, przypominał but z epoki żelaza. Zrobił mu zatem zdjęcia, zanotował współrzędne GPS i wysłał je do archeologów. Ci nie mieli wyboru – musieli wybrać się na miejsce jeszcze tego samego dnia, ponieważ prognozy na najbliższy czas zapowiadały silne opady śniegu.

Było warto. Poza strzałą, akcesoriami dla koni, pozostałościami tekstyliów i paszy na Hestfonni faktycznie znajdował się skórzany sandał. But datowany jest na okres od 200 do 500 n.e., a więc pochodzi z końca czasów rzymskich lub rzymskiej epoki żelaza, jak w krajach nordyckich nazywa się ten okres. Takie lekkie obuwie nie jest jednak czymś, czego można się spodziewać na od wieków zaśnieżonej przełęczy wysokogórskiej. Z ozdobnymi wycięciami i otwartą, sznurowaną górą, która ledwo sięga do kostki, przypomina buty modne około 400-500 roku n.e. w Cesarstwie Rzymskim.

Dawny właściciel buta raczej nie był nierozsądnym rzymskim turystą, który miał przy sobie sandał na ośnieżonym szlaku wysokości 2000 m n.p.m. przez pomyłkę. Zdaniem archeologów odkryte w pobliżu obuwia kawałki materiałów według jednej z teorii mogłyby świadczyć o tym, że podróżnik wykorzystał je jako dodatkową warstwę, aby było mu ciepło w stopy. Ponadto, chociaż mogłoby się wydawać, że znalezione pod lodową pokrywą buty były zgubami, tak naprawdę najprawdopodobniej ich posiadacze wyrzucali je celowo, bo się zużyły.

Przedmioty z Rzymu były już wcześniej znajdowane w południowej Norwegii (zwłaszcza broń), co świadczy o połączeniach nawet odległych obszarów dzisiejszej Norwegii z kontynentem i istnieniu licznych szlaków handlowych i rolniczych. Ostatecznie przestano ich używać głównie dlatego, że od połowy XIX wieku na nizinach budowano lepsze drogi. Lód Hestfonni, zdaniem archeologów z Secrets of the Ice, kryje w sobie jeszcze wiele zabytkowych artefaktów. Jeśli pod wpływem klimatu dalej będzie topniał, można spodziewać się jeszcze licznych odkryć, które pomogą rozszyfrować historię.