Vinča warriors
autor Old European Culture © © tłumaczenie Czesław Białczyński
You know the story about this amazing place that was Neolithic Europe, where Matriarchal societies lived peacefully together growing grains, making art… Then Patriarchal steppe warriors came from the steppe and destroyed everything…
Well some people believed in this story for a while…
Unfortunately, one day this was found:
Znasz historię tego niesamowitego miejsca jakim była neolityczna Europa, w której społeczeństwa matriarchalne żyły spokojnie razem, uprawiając zboże, tworząc sztukę … Wtedy patriarchalni wojownicy stepów przybyli ze stepu i zniszczyli wszystko …
Cóż, niektórzy ludzie wierzyli w tę historię przez jakiś czas …
Niestety, pewnego dnia znaleziono to:
This is a group of 43 figurines and 11 miniature weapon models discovered in Stubline by Adam Crnobrnja [12], a Late Neolithic Vinča-culture settlement built around 4700 BCE on an elevated slope near Serbian’s capital Belgrade [3]…Here it is, in situ…
Jest to grupa 43 figurek i 11 miniaturowych modeli broni odkrytych w Stubline przez Adama Crnobrnja [12], w późnoneolitycznej osaddzie kultury Vinča zbudowanej około 4700 p.n.e. na podwyższonym zboczu w pobliżu stolicy Serbii Belgradu [3] … Oto owo odkrycie, in situ:
The figurines, were found together on a specially constructed platform, but positioned to form smaller groups…
Figurki znaleziono razem na specjalnie skonstruowanej platformie, ale ustawione tak, aby tworzyły mniejsze grupy …
The figurines have no discernible facial features except noses, or no other distinguishing features, except that few are larger than the others, a well known way of depicting the powerful members of society, leaders, commanders…
Figurki nie mają dostrzegalnych rysów twarzy oprócz nosa ani żadnych innych wyróżniających się cech, z wyjątkiem tego, że jest niewielka liczba większych od innych, co jest dobrze znanym sposobem przedstawiania potężnych członków społeczeństwa, liderów, dowódców …
When I saw these figurines first time, my first thought was these must be agricultural implements, knowing how peaceful the Neolithic Europeans were (or so I was taught). Unfortunately, these are clubs and axes…
Kiedy zobaczyłem te figurki po raz pierwszy, pomyślałem najpierw, że muszą to być narzędzia rolnicze, wiedząc, jak spokojni byli neolityczni Europejczycy (a przynajmniej tak mnie nauczono). Niestety są to maczugi i topory …
And so it seems that this was a depiction of an army, an armed force of a clan, or a tribe, ready to go to war. At least Adam Crnobrnja, the archaeologist who originally discovered these figurines, thought so [12]…
So then I thought, like everyone else did for a while, that this must have been a weird, one of a kind thing…And so far, this is the only such set ever found…But…
I wydaje się, że było to przedstawienie armii, sił zbrojnych klanu lub plemienia, gotowych na wojnę. Tak przynajmniej sądził Adam Crnobrnja, archeolog, który pierwotnie odkrył te figurki [12] …
Tak więc pomyślałem, jak wszyscy inni przez jakiś czas, że to musiało być dziwne, jedyne w swoim rodzaju … I jak dotąd jest to jedyny taki zestaw, jaki kiedykolwiek znaleziono … Ale …
After the set discovery, other archaeologists who excavated other Vinča sites, remembered the weird little models of axes found all over Vinča world, which they had no idea what to do with [5]. Suddenly they realised that these were probably remnants of similar sets or single figurines which have been destroyed, or scattered either during the destruction of the settlement of during the dig…
Po odkryciu zestawu inni archeolodzy, którzy robili wykopki na innych stanowiskach kultury Vinči, przypomnieli sobie dziwne małe modele siekier znalezione na całym obszarze tej kultury, z którymi nie mieli pojęcia, co zrobić [5]. Nagle zdali sobie sprawę, że były to prawdopodobnie pozostałości podobnych zestawów, lub pojedynczych figurek, które zostały zniszczone lub rozproszone podczas zburzenia osady, albo podczas wykopalisk …
Now I don’t know if anyone have asked this question before, so I will ask it: are we dealing here with a Neolithic warrior cult?
Teraz nie wiem, czy ktokolwiek zadał to pytanie, więc ja je zadam: Czy mamy tu do czynienia z neolitycznym kultem wojowników?
I definitely think so…What was the purpose of these figurines? Were they cultic objects? Or toys? Them being cultic objects would mean that warriors were deified or at least worshiped as heroes by the Vinčans and would suggest maybe the beginning of the development of the warrior cult. Them being toys would be even bigger confirmation of the existence of the warrior cult in Vinča civilisation…Kids only play with superhero figurines …Once the heroes figurines become toys, we are definitely in a late stage of a warrior cult…
Zdecydowanie tak myślę … Jaki był cel wykonania tych figurek? Czy były obiektami kultowymi? Czy były to zabawki? Jeśli były przedmiotami kultowymi oznaczałoby to, że wojownicy zostali deifikowani, lub przynajmniej byli czczeni jako bohaterowie przez lud Vinča i sugerują być może początek rozwoju kultu wojowników. Gdyby to były zabawki byłoby jeszcze mocniejszym potwierdzeniem istnienia kultu wojowników w kulturze Vinča … Dzieci bawią się tylko figurkami superbohaterów… Gdy figurki bohaterów stają się zabawkami, zdecydowanie jesteśmy na późnym etapie kultu wojowników. ..
And believe of not, these miniature axes were most likely models of metal axes…
Vinča guys invented copper metallurgy at some time during the mid 6th millennium BC. And by the mid 5th millennium BC they started making copper tools and axes [2]
I nie wierzcie, te miniaturowe topory były najprawdopodobniej modelami metalowych toporów …
Faceci z kultury Vinča wynaleźli metalurgię miedzi w pewnym momencie w połowie 6. tysiąclecia p.n.e.. Do połowy 5. tysiąclecia p.n.e. zaczęli wytwarzać też miedziane narzędzia i topory [2]
Here is an example of one of the early copper hammer axes:
Oto przykład jednego z pierwszych miedzianych toporków osadzonych na trzonku:
A lot of copper ore used in the Balkans was dirty, meaning it had a lot of various additional minerals…This eventually resulted in the production of the so called „arsenic bronze”, mix of copper and various impurities…
Vinča guys seem to have also invented tin bronze as early as the mid 5th millennium BC. These are tin bronze foils discovered in the Pločnik site [1]
Duża ilość rudy miedzi stosowanej na Bałkanach była zanieczyszczona, co oznacza, że zawierała ona wiele różnych dodatkowych minerałów … W rezultacie powstał tak zwany „brąz arsenowy”, mieszanka miedzi i różnych zanieczyszczeń …
Wydaje się, że faceci Vinča również wynaleźli cynowy brąz już w połowie 5. tysiąclecia p.n.e.. Są to folie z brązu cynowego odkryte na stanowisku Pločnik [1].
We don’t know if Vinča guys made any tin bronze axes, but I believe that they did, we just didn’t find them yet…
Nie wiemy, czy faceci z kultury Vinča wykonali jakieś cynowe topory brązowe, ale wierzę, że tak, po prostu ich jeszcze nie znaleźliśmy…
One thing we do know is… that Vinča guys did make huge number of metal axes…Were they used only for cutting trees? Or for killing people?
Jedno wiemy, że faceci Vinča wykonali ogromną liczbę metalowych toporów … Czy używano ich tylko do ścinania drzew? Lub może do zabijanie ludzi?
I think, and I am not the only one who think so, that these were weapons made for cutting people not wood [4]…
Myślę, że nie tylko ja tak uważam, że była to broń stworzona do ścinania ludzi, a nie drewna [4] …
But, but…Peaceful Neolithic Europe….This is not possible? If these guys were warriors, waging wars, we should surely have some proof for this? Like fortifications, ramparts, people being killed, houses being burned…Actually we do have proof for all this…
Ale, przecież… Pokojowa neolityczna Europa… To jest niemożliwe? Gdyby ci faceci byli wojownikami, toczącymi wojny, powinniśmy mieć na to jakiś dowód? Jak fortyfikacje, mury, zabitych ludzi, spalone domy… Właściwie to mamy na to dowód …
Picture 1, geophysical data for the Vinča settlement Uivar showing concentric ditches surrounding the settlement. The oldest layers were dated to 4830 – 4700 BC. Interpreted as defensive [7].
Zdjęcie 1, dane geofizyczne dla osady Vinča Uivar, pokazujące koncentryczne rowy otaczające osadę. Najstarsze warstwy datowane są na lata 4830–4700 p.n.e.. Interpretowane jako obronne [7].
Picture 2, construction of a typical Vinča fortification palisade [7].
Zdjęcie 2, budowa typowej palisady fortyfikacyjnej Vinča [7].
Picture 3. Map of the so called „Obrovac type settlements” of Vinča culture, settlements surrounded by a defensive ditch or built on a crannog [7]…
Zdjęcie 3. Mapa tzw. „Osad typu Obrovac” kultury Vinča, osad otoczonych rowem obronnym lub zbudowanych na wzniesieniu [7] …
Picture 4: The massive Stubline settlement (200 houses), where these warrior figurines were discovered was also surrounded by (most likely defensive) ditches which were expanded as the settlement grew [3]…
Zdjęcie 4: Ogromna osada Stubline (200 domów), w której odkryto te figurki wojowników, była również otoczona (najprawdopodobniej obronnymi) rowami, które powiększano wraz z rozwojem osady [3] …
Picture 5: The late Neolithic Vinča culture site Pljosna stena, which was from three sides protected by cliffs, was from the fourth side protected by a stone wall [7]… A stone wall!!! The site is now under artificial lake…
Zdjęcie 5: Stanowisko kultury Vinča z okresu późnego neolitu – Pljosna stena, która z trzech stron była chroniona klifami, z czwartej strony była chroniona kamiennym murem [7] … Kamienny mur !!! Stanowisko to znajduje się teraz pod powierzchnią sztucznego jeziora …
That this is not some late development due to the influence of the bad Patriarchal steppe invaders in the 4th millennium BC….
To nie jest to jakieś późne rozwinięcie z powodu wpływu złych patriarchalnych najeźdźców ze stepów w 4. tysiącleciu p.n.e. …
Picture 5: Fortified Vinča site Oreškovica-Selište in Serbia, dated to the last centuries of the sixth millennium BC…Fortifications interpreted as defensive [6]…
Zdjęcie 5: Warowny obiekt Vinča Oreškovica-Selište w Serbii, datowany na ostatnie stulecia szóstego tysiąclecia p.n.e. … Fortyfikacje interpretowane jako obronne [6] …
Dlaczego żyjący w pokoju ludzie to zrobili? „Może, aby uchronić się przed zwierzętami?” Ktoś powiedziałby… nie to nie ma sensu. Więc aby uchronić się przed innymi ludźmi? …
W Pietrele w Rumunii, w jednym ze spalonych domostw warstwy Gumelniţa znaleziono szczątki 8–9 osób należących do jednej rodziny. Jedną z osób zatłuczono na śmierć, a szereg innych ludzkich kości (ze śladami ugryzień zwierząt) znaleziono również rozproszonych w warstwie kulturowej [4] …
Podobnie w Yunatsite w Bułgarii znaleziono liczne szczątki mieszkańców w spalonych domach (w sumie 47 szkieletów zachowanych w różnych stanach), w tym z dowodami „specyficznego urazu czaszki wywołanego uderzeniem toporka” [4] …
Ponad sto grotów znalezionych w osadzie Druţa I w północnej Mołdawii kultury Cucuteni – Tripolye, według wszystkich wskazówek, świadczących o działaniach wojennych związanych z atakiem na osadę … Groty strzał koncentrowały się na obrzeżach domostw, na polu od strony cypla, skąd zaatakowano osadę. Groty strzał są typowe dla kultury Tripolye [4] …
Ludzie kultury Tripolye zabijali ludzi z kultury Tripolye …
Wykonali też to:
Wydaje się więc, że mamy całkiem niezłą wskazówkę, że ludzie neolitu walczyli ze sobą, zabijali się nawzajem, a być może prowadzili ze sobą wojny [11] …
Ale nawet wśród krwiożerczych neolitycznych Europejczyków ludzie kultury Vinča byli „wyjątkowi”…
Jeśli faceci Vincza mieli całą wiedzę technologiczną do tworzenia broni i fortyfikacji i mieli armie, byli o krok od utworzenia społeczeństwa militarnego. Wszystko, czego potrzebowali, to mit, coś, co sprawiłoby, że uwierzyliby w swoją wyższość … Co nie było takie trudne, ponieważ, cóż, byli lepsi … Byli odkrywcami miedzi i wynaleźli metalurgię brązu, wytopili pierwszą miedź i być może wykonali broń z brązu, wynaleźli pierwszy symboliczny zapis … Więc było całkiem możliwe, że naprawdę wierzyli, że są lepsi …
So did Vinča culture eventually become a militaristic society? And did Vinča culture in any way contribute to the development of the first copper and bronze age warrior cultures in Eurasia?
Czy kultura Vinča stała się w końcu społeczeństwem militarnym? Czy kultura Vinča w jakikolwiek sposób przyczyniła się do rozwoju pierwszych kultur wojowników z epoki miedzi i brązu w Eurazji?
Odowiedziałbym na oba pytania – Tak! …
Vinča była pierwszą kulturą zbudowaną wokół kompleksu przemysłowo-wojskowego … Nie tylko mieli metalową broń … Wiedzieli, jak znaleźć rudy metali, wydobyć je, obrobić i wykonać duże ilości metalowej broni … Wyrabiali broń dla siebie i na sprzedaż, na wymianę, dla zysku … Wiedzieli też, jak budować fortyfikacje … I wiedzieli też, jak prowadzić wojny … I wydaje się, że mieli już rozwinięty kult wojowników …
Pytanie brzmi, czy po prostu kręcili się po Bałkanach, zabijając się nawzajem, czy …
Źródła:
1. „Zanieczyszczone rudy i powstanie brązów cynowych w Eurazji, ok. 6500 lat temu” Miljana Radivojević, Thilo Rehren, Julka Kuzmanovic-Cvetkovic, Marija Jovanović
2. „Prehistoryczne narzędzia miedziane z terytorium Serbii” D. Antonovica
3. „Grupowe odkrycie neolitycznych figurek kultury Vinča z Stubline, Serbia” Miloša Spasića
4. „Portret grupowy wczesnej ery rolnej: zestaw figurek kultury Vinča z Stubline (Serbia) w kontekście europejskich społeczeństw neolitu i epoki miedzi” Ilia Palaguta
5. „MODELE MINIATURALE DIN LUT ALE TOPOARELOR ENEOLITICE DIN SPAŢIUL CARPATO-DANUBIAN / Miniaturowe modele gliniaste z karpacko-dunajskiego eneolitu” autorstwa Enei Sergiu
6. „Zamknięcie świata neolitycznego: zamknięta i ufortyfikowana kultura Vinca na Bałkanach” Dusana Borica, Bryana Hanksa, Duško Šljivara, Miroslava Kočicia
7. „Gospodarstwo domowe i wspólnota. Historie domów i osadnictwa w późnym neolicie środkowych Bałkanów (książka w języku serbskim)” Bobana Tripkovicia
8. „Kopiec z późnego neolitu Borđoš koło Novi Bečej, serbski Banat, w kontekście wieloregionalnym – Wstępne wyniki badań geofizycznych, geoarcheologicznych i archeologicznych” Aleksandra Medovica, Roberta Hofmanna, Tijana-Stanković-Pešterac, Stefana Dreibrodta
9. „Fortyfikacje i zamknięcia w prehistorii europejskiej: perspektywa międzykulturowa” Williama Arthura Parkinsona, Paul R. Duffy
10. „Warfare in the Neolithic Thessaly: A Case Study” – Curtis N. Runnels, Claire Payne, Noam V. Rifkind, Chantel White, Nicholas P. Wolff i Steven A. LeBlanc
11. „Warfare in the European Neolithic” Jonasa Christensena
12. „Rozmieszczenie figurek kultury Vinca. Badanie struktury i organizacji społecznej” Adama Crnobrnja
13. „Tożsamości grupowe w późnym neolicie środkowej Bałkanów” Adama Crnobrnja
14. „Osada kultury Vinca w Crkvine In Stubline: organizacja gospodarstwa domowego i urbanizacja w późnym okresie kultury Vinca” – Adam Crnobrnja, Marko A. Janković
źródło: Old European Culture