New Hybrid Hypothesis Shakes Up Indo-European Language Origin Theories
Od Poli Dec
Z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej Maxa Plancka, Wydział Ewolucji Językowej i Kulturowej 31 lipiec 2023.
An international team of linguists and scientists has proposed a new hybrid hypothesis for the origin of Indo-European languages based on a comprehensive analysis of 161 languages. Their findings suggest an initial origin south of the Caucasus, with subsequent branching northwards onto the Steppe, and estimate the Indo-European language family to be approximately 8100 years old, contradicting the previous Steppe and farming hypotheses.
Międzynarodowy zespół lingwistów i naukowców zaproponował nową hybrydową hipotezę dotyczącą pochodzenia języków indoeuropejskich, opartą na kompleksowej analizie 161 języków. Ich odkrycia sugerują początkowe pochodzenie języków IE na południe od Kaukazu, z dalszym rozgałęzieniem na północ na step, i szacują, że rodzina języków indoeuropejskich ma około 8100 lat, co jest sprzeczne z poprzednimi hipotezami stepowymi i rolniczymi. Lingwistyka i genetyka wspólnie proponują nową hybrydową teorię dotyczącą pochodzenia języków indoeuropejskich.
Linguistics and genetics combine to propose a new hybrid theory regarding the origin of the Indo-European languages.
For over two centuries, the question of where the Indo-European languages originated has been a hotbed of contention. Two prevailing theories have recently taken center stage in this discussion: the ‘Steppe’ hypothesis, postulating that these languages originated around 6000 years ago in the Pontic-Caspian Steppe, and the ‘Anatolian’ or ‘farming’ hypothesis, which posits an earlier origin connected to early agriculture around 9000 years ago.
Przez ponad dwa stulecia kwestia pochodzenia języków indoeuropejskich była przedmiotem sporów. Dwie dominujące teorie zajęły ostatnio centralne miejsce w tej dyskusji: hipoteza „stepu”, postulująca, że języki te powstały około 6000 lat temu na stepie pontyjsko-kaspijskim, oraz hipoteza „anatolijska” lub „rolnicza”, która zakłada wcześniejsze pochodzenie związane z wczesnym rolnictwem około 9000 lat temu.
Previous phylogenetic investigations into the Indo-European languages have yielded contradictory results regarding the age of this language family. This discordance can be attributed to a mix of inaccuracies and inconsistencies in the datasets used in these studies, as well as constraints in the way phylogenetic methodologies have examined ancient languages.
Poprzednie badania filogenetyczne języków indoeuropejskich przyniosły sprzeczne wyniki dotyczące wieku tej rodziny językowej. Tę niezgodność można przypisać mieszance nieścisłości i niespójności w zbiorach danych wykorzystanych w tych badaniach, a także ograniczeniom w sposobie, w jaki metodologie filogenetyczne badały starożytne języki.
To solve these problems, researchers from the Department of Linguistic and Cultural Evolution at the Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology assembled an international team of over 80 language specialists to construct a new dataset of core vocabulary from 161 Indo-European languages, including 52 ancient or historical languages. This more comprehensive and balanced sampling, combined with rigorous protocols for coding lexical data, rectified the problems in the datasets used by previous studies.
Aby rozwiązać te problemy, naukowcy z Wydziału Ewolucji Językowej i Kulturowej w Instytucie Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka ustanowili międzynarodowy zespół złożony z 80 specjalistów językowych, aby skonstruować nowy zestaw danych zawierający podstawowe słownictwo ze 161 języków indoeuropejskich, w tym 52 języków starożytnych lub historycznych. To bardziej wszechstronne i zrównoważone pobieranie próbek w połączeniu z rygorystycznymi protokołami kodowania danych leksykalnych naprawiło problemy w zbiorach danych używanych w poprzednich badaniach.
Indo-European estimated to be around 8100 years old
Wiek języków indoeuropejskich szacuje się na około 8100 lat
The team used recently developed ancestry-enabled Bayesian phylogenetic analysis to test whether ancient written languages, such as Classical Latin and Vedic Sanskrit, were the direct ancestors of modern Romance and Indic languages, respectively. Russell Gray, Head of the Department of Linguistic and Cultural Evolution and senior author of the study, emphasized the care they had taken to ensure that their inferences were robust.
Zespół wykorzystał niedawno opracowaną analizę filogenetyczną bayesowską opartą na przodkach, aby sprawdzić, czy starożytne języki pisane, takie jak klasyczna łacina i sanskryt wedyjski, były bezpośrednimi przodkami odpowiednio współczesnych języków romańskich i indyjskich. Russell Gray, kierownik Wydziału Ewolucji Językowej i Kulturowej oraz główny autor badania, podkreślił, że dołożyli wszelkich starań, aby ich wnioski były solidne.
“Our chronology is robust across a wide range of alternative phylogenetic models and sensitivity analyses,” he stated. These analyses estimate the Indo-European family to be approximately 8100 years old, with five main branches already split off by around 7000 years ago.
„Nasza chronologia jest solidna w szerokim zakresie alternatywnych modeli filogenetycznych i analiz wrażliwości” – stwierdził. Analizy te szacują, że rodzina indoeuropejska ma około 8100 lat, a pięć głównych gałęzi oddzieliło się już około 7000 lat temu. Hipoteza hybrydowa dotycząca pochodzenia i rozprzestrzeniania się języków indoeuropejskich.
[Pytanie jakich to pięć głównych gałęzi mają tu na myśli autorzy. Na mapie widzimy ich więcej, a znamy z lingwistyki główny podział języków IE na satemowe: Słowiano-Bałto-Aryjskie (SIS) i kentumowe Anglosasko-Romańskie, gdzie pośrednim ogniwem musieli być Celtowie i być może grupa Bałkańska (Grecko-Anatolijsko-Albańska). Zagmatwana i niejasna jest też koncepcja przedstawiająca tutaj poniżej sytuację na półwyspie Indyjskim – jako jakiś miks płynący z Kolebki I (5000 lat temu tj 3000 p.n.e. – co ma jakieś uzasadnienie także w wiedzy z innych nauk i źródeł historycznych) i z Kolebki II około 3500 lat temu, czyli w tzw Inwazji Ludów Morza – Bharatu – Dawców Systemu Wiary Przyrodzonej – Wed i Sanskrytu w Indiach około 1500 p.n.e.. Wiemy że w Indiach nie ma najmniejszego śladu hg Y-R1b, czyli celtyckiej. CB]
[Powyższa mapa pokazuje I Kolebkę języków IE jako Zakaukazie / Mała Azja/ Kraina Żyznego Półksiężyca, przed około 8100 laty. Dalej zaś II Kolebkę na Wielkim Stepie na obszarze Północnego Czarnomorza skąd języki IE tej grupy miały się rozejść około 7000 lat temu w grupę SATEMOWĄ: bałto-słowiańską, perską, tocharską, sanskrycko-indyjską oraz germańską określoną na wiek 5000 lat temu. Celtowie pozostają na tej mapie bez określonej ciągłości, a Grecy i Albańczycy oraz Anatolijczycy mają mieć bezpośrednie korzenie swoich języków w I Kolebce Zakaukaskiej. Prawda jest taka, że Celtowie, mogli przejść drogą pośrednią na zachód Europy częściowo przez Bałkany, a Bałto-Słowianie północną. Jednak jedni i drudzy musieli się natknąć na Staroeuropejczyków i stworzyć z nimi nową odmianę swoich języków. Języki słowiano-aryjskie powstały w wyniku zmieszania się ludzi o haplogrupie Y-R1a ze Staroeuropejczykami Y -I1 i Y-I2 w Europie Nadddunajskiej (tutaj gdzieś na północ od Morza Czarnego na Wielkim Stepie niby 7000 p.n.e.). Języki Bałtyjskie mają wyraźny udział ludzi o haplogrupie N – ugrofińskiej. A dlaczego I1 i I2 miałby nie być obecny w tym czasie na Kaukazie? Kolebka II ok 7000 p.n.e. wskazuje dla mnie miejsce powstania języków bałtyjskich pod wpływem stepowego północnego udziału Ugro-Finów Y-N.
Ta mapa nie wyjaśnia powstania języków tzw germańskich czyli anglo-saskich ani nordyckich. Języki nordyckie powstały w wyniku zmieszania się ludzi o hg Y-R1a w Europie Północnej ze Staroeuropejczykami o hg Y-I1 i wejścia tej grupy później do Skandynawii. Języki anglosaskie powstały zaś po zmieszaniu się Skandynawów (R1a+ I1) po ich ponownym masowym przepłynięciu Bałtyku na kontynent do ujścia Łaby i Odry i zmieszaniu się tutaj ponownie z ludnością mówiącą już językiem słowiańskim (Ra1+I2) i celtyckim (R1b+I2/I1). Takich fal migracji mogło być więcej, albo miała miejsce stała wymiana handlowa i ciągła migracja osadnicza w trudnych okresach klimatycznych między 7000 a 5000 lat temu ze Skandynawii do ujścia rzek na wybrzeżu południowym Bałtyku [5000 p.n.e do 3000 p.n.e.]. Archeologia wskazuje raczej tę drugą możliwość i kulturę Pucharów Lejkowatych [TBR], Lendzielską czy Amfor Kulistych jako obszar tego mieszania się. Kultura wielbarska, którą przebadał genetycznie Zespół M. Figlerowicza to późna migracja ze Skandynawii z I-V wieku n.e., a więc nie o tę migrację tutaj chodzi jako miks nordycko-słowiano-celtycki, który wytworzył języki anglosaskie zwane dzisiaj na zachodzie Europy germańskimi. CB]
The language family began to diverge from around 8100 years ago, out of a homeland immediately south of the Caucasus. One migration reached the Pontic-Caspian and Forest Steppe around 7000 years ago, and from there subsequent migrations spread into parts of Europe around 5000 years ago. Credit: P. Heggarty et al., Science (2023)
Rodzina językowa zaczęła się rozchodzić od około 8100 lat temu, z ojczyzny bezpośrednio na południe od Kaukazu. Jedna migracja dotarła do stepu pontyjsko-kaspijskiego i leśnego około 7000 lat temu, a stamtąd kolejne migracje rozprzestrzeniły się na części Europy około 5000 lat temu. Źródło: P. Heggarty i in., Science (2023)
[CB – Wiemy z genetyki że I Kolebka Indoeuropejczyków i zapewne języka PIE Pra-Indo-Europejskiego była na południowej Syberii w okolicach Jeziora Aralskiego i Gór Ałtaj około 35-30 000 lat temu . Zatem to co tutaj się przedstawia odnośnie okresu 8100 lat temu w ogóle nie sięga prawdziwych prapoczątków Wspólnoty Pra-Indo-Europejskiej i języka, który kształtował się początkowo w tamtym obszarze jako zapewne język łowców, pasterzy i zbieraczy a nie rolników.]
These results are not entirely consistent with either the Steppe or the farming hypotheses. The first author of the study, Paul Heggarty, observed that “Recent ancient DNA data suggest that the Anatolian branch of Indo-European did not emerge from the Steppe, but from further south, in or near the northern arc of the Fertile Crescent — as the earliest source of the Indo-European family. Our language family tree topology, and our lineage split dates, point to other early branches that may also have spread directly from there, not through the Steppe.”
Wyniki te nie są całkowicie zgodne ani z hipotezą stepową, ani z hipotezami rolniczymi. Pierwszy autor badania, Paul Heggarty, zauważył, że „ostatnie starożytne dane DNA sugerują, że anatolijska gałąź indoeuropejska nie wyłoniła się ze stepu, ale dalej na południe, w lub w pobliżu północnego łuku Żyznego Półksiężyca – jako najwcześniejsze źródło rodziny indoeuropejskiej. Topologia naszego drzewa genealogicznego języków i daty podziału naszych rodów wskazują na inne wczesne gałęzie, które również mogły rozprzestrzenić się bezpośrednio stamtąd, a nie przez step”.
[Od około 30 000 lat p.n.e. musieliśmy jako Indo-Europejczycy hg R1a i R1b przejść przez Step i dopiero około 10 000 lat p.n.e. zapewne osiąść pomiędzy Morzem Czarnym i Morzem Kaspijskim na Stepie, stamtąd dopiero możliwa jest droga do Zakaukazia (8100 lat temu) i dalsza droga stamtąd przez Anatolię na Bałkany. A więc to raczej nie mogło wyglądać w ten sposób, jak w przedstawionym artykule. Chyba że R1b oddzielił się dużo wcześniej od R1a i poszedł w ogóle dołem, drogą południową nad brzegiem Morza Kaspijskiego do Zakaukazia, a przedstawiany tutaj ruch językowy jako z I Kolebki do II Kolebki jest wtórnym w stosunku do pierwszego ruchu PIE z Kolebki Ałtajskiej (Kolebka Zero – Stara Koliba) na Stepy (tutaj tzw II Kolebka) po północnej stronie Morza Kaspijskiego (R1a) i drogą niezależną południową (R1b – I Kolebka Zakaukaska). CB]
New insights from genetics and linguistics
Nowe spostrzeżenia z genetyki i językoznawstwa
The authors of the study, therefore, proposed a new hybrid hypothesis for the origin of the Indo-European languages, with an ultimate homeland south of the Caucasus and a subsequent branch northwards onto the Steppe, as a secondary homeland for some branches of Indo-European entering Europe with the later Yamnaya and Corded Ware-associated expansions. “Ancient DNA and language phylogenetics thus combine to suggest that the resolution to the 200-year-old Indo-European enigma lies in a hybrid of the farming and Steppe hypotheses”, remarked Gray.
Dlatego autorzy badania zaproponowali nową hybrydową hipotezę pochodzenia języków indoeuropejskich, z ostateczną ojczyzną na południe od Kaukazu i kolejnym oddziałem na północ w Stepie, jako drugą ojczyzną dla niektórych gałęzi języków indoeuropejskich. Ci drudzy Europejczycy wkroczyli do Europy z przekształceniami języka związanymi z późniejszą ekspansją kultury Yamnaya i Corded Ware (Ceramika Sznurowa). „Starożytna filogenetyka DNA i języka razem sugerują, że rozwiązanie 200-letniej indoeuropejskiej zagadki leży w hybrydzie hipotez rolniczych i stepowych”, zauważył Gray.
Wolfgang Haak, a Group Leader in the Department of Archaeogenetics at the Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology, summarizes the implications of the new study by stating, “Aside from a refined time estimate for the overall language tree, the tree topology and branching order are most critical for the alignment with key archaeological events and shifting ancestry patterns seen in the ancient human genome data. This is a huge step forward from the mutually exclusive, previous scenarios, towards a more plausible model that integrates archaeological, anthropological, and genetic findings.”
Wolfgang Haak, kierownik grupy w Departamencie Archeogenetyki w Instytucie Antropologii Ewolucyjnej Maxa Plancka, podsumowuje implikacje nowego badania, stwierdzając: To jest najbardziej krytyczne dla dopasowania do kluczowych wydarzeń archeologicznych i zmieniających się wzorców przodków widocznych w danych starożytnego genomu ludzkiego.Jest to ogromny krok naprzód w stosunku do wzajemnie wykluczających się poprzednich scenariuszy w kierunku bardziej wiarygodnego modelu, który łączy znaleziska archeologiczne, antropologiczne i genetyczne”.
Reference: “Language trees with sampled ancestors support a hybrid model for the origin of Indo-European languages” by Paul Heggarty, Cormac Anderson, Matthew Scarborough, Benedict King, Remco Bouckaert, Lechosław Jocz, Martin Joachim Kümmel, Thomas Jügel, Britta Irslinger, Roland Pooth, Henrik Liljegren, Richard F. Strand, Geoffrey Haig, Martin Macák, Ronald I. Kim, Erik Anonby, Tijmen Pronk, Oleg Belyaev, Tonya Kim Dewey-Findell, Matthew Boutilier, Cassandra Freiberg, Robert Tegethoff, Matilde Serangeli, Nikos Liosis, Krzysztof Stroński, Kim Schulte, Ganesh Kumar Gupta, Wolfgang Haak, Johannes Krause, Quentin D. Atkinson, Simon J. Greenhill, Denise Kühnert and Russell D. Gray, 28 July 2023, Science.
DOI: 10.1126/science.abg0818
Według komentarza Tomasza J. Kosińskiego na grupie FB Wedukacja z dnia 7 sierpnia 2023 oznacza to, że:
„LINGWIŚCI TAKŻE POTWIERDZAJĄ KILKUTYSIĘCZNE ZASIEDZENIE JĘZYKÓW BAŁTO-SŁOWIAŃSKICH W EUROPIE
Według ostatnich badań paleolingwistów, języki europejskie pojawiły się w Europie z kaukaskiej kolebki, a ich użytkownicy weszli do Europy dwiema drogami, pierwszą – przez tereny zamieszkane dziś przez Bałto-Słowian, a drugą – przez Anatolię.
W Europie mieli oni zmieszać się ze Staroeuropejczykami, których język zaczął stopniowo zanikać.
Wygląda więc na to, że Frederic Kortlandt miał rację twierdząc, że języki bałto-słowiańskie są osadzone w Europie środkowej od co najmniej 4000 lat i co ważne, są najbardziej zbliżone do PIE, a języki uważane dziś za germańskie, oddzieliły się od nich 700 lat później.
To też wynikałoby ze zwykłej geografii przy założeniu migracji ze wschodu 7000 lat temu, a nie jak twierdzili allochtoniści 1400 lat temu (VI pne).
Kłamliwa hipoteza późnego pojawienia się Słowian w Europie odchodzi tym samym do lamusa.”
(https://www.facebook.com/groups/wedukacja) 7 sierpnia 2023
[Ogólnie zgadzam się z przedstawioną powyżej teorią Tomasza Kosińskiego. Rzecz jasna jest ona tutaj uproszczona i nie wdaje się w szczegóły, których nie da się zreferować w kilku krótkich stwierdzeniach. CB]