Praca z psychiką i z Emocjami w Klasycznej Medycynie Chińskiej
Najważniejszą zasadą w tradycyjnej medycynie chińskiej jest harmonizowanie i pielęgnowanie Ducha Shen, który mieszka w naszym Sercu. Duch ten, będący wyrazem naszej osobowości, jest w nas, w naszym Sercu, bardziej lub mniej obecny, w zależności od tego, czy Serce jest opróżnione i przygotowane na mieszkanie dla niego. Jeżeli nie jesteśmy wyciszeni i targają nami różne nastroje psychiczne i humory, to Shen, które pochodzi z Nieba, od Ducha Pierwotnego Yuan Shen nie ma gdzie zamieszkać. Jego obecność, czy nieobecność w nas, widać w oczach człowieka. Człowiek, który nie daje w swoim Sercu miejsca dla Ducha Shen nie może prawidłowo realizować się w życiu i nie może mieć prawidłowych relacji z innymi ludźmi. Nie może zrealizować swojej misji na Ziemi i wcześniej czy później ma problemy zdrowotne. Zaś obecność Ducha Shen w Sercu daje możliwość radosnej, spontanicznej twórczości, którą można nazwać pełnią życia.
Z czynników psychicznych, które zajmują i zanieczyszczają dom Ducha Shen, czyli nasze Serce, za najbardziej szkodliwe uważa się tak zwane Emocje. Szczególnie chodzi tu o Emocje nadmierne, rozbuchane, nieadekwatne do przyczyn. Słowo Emocje piszę z dużej litery, aby zaznaczyć, że chodzi tu o starożytną, chińską ich definicję i starochińskie, klasyczne podejście do nich.
Emocje charakteryzują się tym, że nie możemy od razu ich powstrzymać. Możemy natomiast próbować je obserwować i właściwie je przeżywać.
Siłowe tłumienie emocji, nawet jeżeli możliwe, może dać negatywne skutki w odpowiadających danej emocji Narządach i ich Obiegach Czynnościowych. Na przykład tłumienie Gniewu, który pochodzi z nadmiaru w Wątrobie może jeszcze bardziej Wątrobie zaszkodzić.
Nagłe i zbyt ostre Emocje tłumimy siłowo tylko jeżeli są bezpośrednim zagrożeniem dla życia lub zdrowia naszego lub kogoś z otoczenia. Powinniśmy pracować z nimi łagodnie i bardziej starać się je zrozumieć, niż siłowo usuwać. Bezwzględna walka, obojętne, czy na wojnie, czy w naszej psychice zawsze daje straty po obu stronach frontu. Dlatego do Emocji, które zamieszkują i wynikają z patologii poszczególnych Obiegów Energetycznych i Narządów Zang i Fu podchodzimy łagodnie i ze zrozumieniem.
Szkodliwe Emocje to:
1) Nu 怒 Gniew
2) Kong 恐 Strach
3) Xi 喜 / LE 樂 Niepokój (podniecenie tuż przed radością) / Radość
4) Bei 悲 Smutek
5) You 憂 Przygnębienie / Żal / Zablokowanie
6) Si 思 Nadmierne Myślenie / Myślenie Obsesyjne
7) Jing 驚 Przerażenie / Wstrząs / Zaskoczenie i strach
Kiedy pojawi się jedna z siedmiu szkodliwych Emocji, należy ją obserwować i w ten sposób zapobiec jej powstawaniu w podobnych sytuacjach w przyszłości. Należy dodać, że emocje są czymś naturalnym w naszym życiu. Szkodliwe stają się, kiedy występują w nadmiarze lub w nieodpowiedniej sytuacji.
Na przykład, kiedy przechodzimy przez ulicę i nagle w naszym kierunku nadjeżdża samochód, to Strach Kong 恐 w tej sytuacji jest Emocją właściwą. To brak strachu byłby w tej sytuacji patologią. Dzięki Emocji Strachu możemy odskoczyć i uniknąć wypadku i uratować nasze życie. Po całej tej sytuacji Strach powinien nas opuścić. Jeżeli Strach występuje nadal, bez sytuacji zagrożenia, to jest to już patologia. Patologia polegająca oczywiście na tym, że z tym nadmiernym Strachem nie możemy właściwie przeżywać naszego życia, bo nasz Duch Shen nie znajduje dość miejsca, aby w pełni zamieszkać w centrum naszej osobowości, czyli w naszym Sercu.
Problem polega na tym, że zazwyczaj przyzwyczajamy się do długo występujących u nas Emocji i uważamy je za integralną i naturalna część naszej psychiki. Po pewnym czasie występowania danej Emocji nie zauważamy, że jest ona spowodowana złym stanem zdrowia i prowadzi do jego pogorszenia. Nie wiemy, czy nasze Emocje są w nadmiarze, w niedoborze, czy też mają właściwy poziom.
Dlatego naszym zadaniem jest cierpliwa obserwacja i praca z Emocjami. Pracę tę nazywa się czasami medytacją.
Dobry lekarz, czy terapeuta Tradycyjnej Medycyny Chińskiej powinien sam mieć swoje Emocje rozpoznane i przepracowane. Dzięki temu może pomagać swoim pacjentom w ich problemach emocjonalnych.
Dawni mistrzowie Starożytnej Medycyny Chińskiej byli też mistrzami medytacji i patrząc w oczy pacjenta i obserwując jego zachowanie, czy badając jego puls, natychmiast widzieli stan jego Emocji. Dzięki temu dawali takie rady zdrowotne, które powodowały uciszenie szkodliwych Emocji i uwolnienie przez nie miejsca w Sercu pacjenta dla Ducha Shen. Dla Ducha Shen, czyli po prostu dla świadomości i właściwego przeżywania życia przez pacjenta.
Ten zakres wiedzy w naszej kulturze zaliczany jest do psychologii, czy wręcz do duchowości. W starożytnych Chinach każdy dobry lekarz powinien był mieć opanowane przynajmniej podstawy tej wiedzy. I to jeszcze przed podjęciem właściwych studiów medycznych.
Marian Nosal
Warszawa, 3 V 2010 – 7 X 2019