Die Schweiz stoppt die Covid-Impfungen: Sämtliche Impfempfehlungen wurden zurückgezogen, Ärzte können die umstrittenen Vakzine nur noch im Einzelfall unter bestimmten Bedingungen verabreichen – tragen dann aber das Risiko der Haftung bei Impfschäden. Wann folgen Länder wie Deutschland und Österreich diesem Vorbild?

Szwajcaria wstrzymuje szczepienia Covid: wszystkie zalecenia dotyczące szczepień zostały wycofane, lekarze mogą podawać kontrowersyjne szczepionki tylko w indywidualnych przypadkach pod pewnymi warunkami – ale wtedy ponoszą ryzyko odpowiedzialności za szkody spowodowane szczepieniem. Kiedy takie kraje jak Niemcy i Austria pójdą za tym przykładem?

Das Bundesamt für Gesundheit (BAG) und die Eidgenössische Kommission für Impffragen (EKIF) halten, Stand 3.4.23, in ihrer Impfempfehlung (zu finden auf dieser Website) fest:

Federalny Urząd Zdrowia Publicznego (BAG) i Federalna Komisja ds. Szczepień (EKIF) stwierdziły w swoich zaleceniach dotyczących szczepień (stan na 3 kwietnia 2023 r.) (dostępne na tej stronie internetowej):

Grundsätzlich formulieren BAG und EKIF im Frühling/Sommer 2023 aufgrund der erwarteten tiefen Viruszirkulation und der hohen Immunität in der Bevölkerung keine Empfehlung für eine Impfung gegen Covid-19.

W zasadzie FOPH i EKIF nie będą formułować zaleceń dotyczących szczepień przeciwko Covid-19 wiosną/latem 2023 r. ze względu na spodziewane niskie krążenie wirusa i wysoki poziom odporności w populacji.

Lediglich in einzelnen Fällen ist eine Impfung noch möglich – nämlich:

Szczepienie jest możliwe tylko w indywidualnych przypadkach – a mianowicie:

Bei besonders gefährdeten Personen (BGP) ≥ 16 Jahren ist eine Impfung möglich, wenn die behandelnde Ärztin / der behandelnde Arzt diese in der jeweiligen epidemiologischen Lage im Individualfall als medizinisch indiziert erachtet, ein vorübergehend erhöhter Schutz vor schwerer Erkrankung zu erwarten ist und die letzte Impfdosis mindestens 6 Monate her ist.

Szczepienie jest możliwe dla osób szczególnie zagrożonych (BGP) w wieku ≥ 16 lat, jeżeli lekarz prowadzący uzna to za medycznie wskazane w danej sytuacji epidemiologicznej w indywidualnym przypadku, przy czym należy spodziewać się przejściowego zwiększenia ochrony przed poważnymi zachorowaniami oraz ostatnia dawka szczepionki musi mieć miejsce co najmniej 6 miesięcy temu.

Man spricht hier aber ganz explizit keine Impfempfehlung für Risikopatienten aus.

Jednak żadne zalecenia dotyczące szczepień dla pacjentów z grupy ryzyka nie są tutaj wyraźnie podane.

Im Folgenden geht man darauf ein, dass die Wirksamkeit der Impfungen gegen aktuelle Varianten reduziert und kurzfristig ist – insbesondere auch bei gefährdeten Personen. Die Anpassung der mRNA-Vakzine habe nicht mit der Entwicklung der Varianten mithalten können. Die Empfehlungen des BAG könnten sich ändern, wenn es zu einer neuen Ausbruchswelle komme, aber auch dann werden laut Dokument Menschen unter 65 Jahren keine Impfungen mehr empfohlen.

Kein positives Risiko-Nutzen-Verhältnis

Brak pozytywnej relacji korzyści do ryzyka

Pikant formuliert sind auch die Ausführungen zu “Unerwünschten Impferscheinungen” (UIE):

Pikantne są też uwagi na temat „Niepożądanych objawów poszczepiennych” (UIE):

Das Risiko einer schweren UIE ist bei einer empfohlenen Impfung gemäss aktuellem Wissensstand viel kleiner als das Risiko einer Komplikation durch Covid-19, vor welcher die Impfung schützt. Der Nutzen der gemäss Empfehlung verabreichten Impfung überwiegt demnach mögliche Risiken.

Według obecnego stanu wiedzy ryzyko ciężkiego UIE przy zalecanym szczepieniu jest znacznie mniejsze niż ryzyko powikłań Covid-19, przed którym chroni szczepienie. Korzyści ze szczepienia podanego zgodnie z zaleceniami przewyższają zatem potencjalne ryzyko

Bei der gültigen Nicht-Empfehlung bedeutet das also im Kern, dass bei keiner Covid-Impfung mehr ein positives Nutzen-Risiko-Verhältnis feststellbar ist.

Zasadniczo oznacza to, że w przypadku gdy brak wyraźnego ważnego powodu zalecenia szczepienia nie ma pozytywnego stosunku korzyści do ryzyka dla jakiejkolwiek szczepionki Covid. 

Haftung: Bund ist raus, Ärzte in der Pflicht

Odpowiedzialność: rząd federalny – nie odpowiada,  odpowiadają lekarze, to ich obowiązek.

Die neuen Empfehlungen haben auch Folgen für die Haftung. So geht es aus dem Dokument des BAG zur Covid-Impfstrategie (Stand: 29.11.2022) hervor:

Nowe zalecenia mają również konsekwencje w zakresie odpowiedzialności. Tak mówi dokument BAG dotyczący strategii szczepień Covid (stan: 29 listopada 2022 r.):

Eine Entschädigung durch den Bund an geschädigte Personen für Impfschäden kommt nur bei Impfungen in Betracht, wenn diese behördlich empfohlen oder angeordnet waren (siehe Art. 64 EpG).

Odszkodowanie od rządu federalnego dla osób poszkodowanych za szkody spowodowane szczepieniami może być brane pod uwagę tylko w przypadku szczepień, które zostały oficjalnie zalecone lub zlecone (patrz art. 64 EpG).

Der Bund sprang jedoch schon zuvor nur ein, sofern der Schaden nicht durch den Impfstoffhersteller, die impfende Person oder eine Versicherung gedeckt wurde. Die impfende Person – also gemeinhin der Arzt – kann haftbar gemacht werden, sofern er die Sorgfaltspflicht verletzt hat. In diesem Kontext wird darauf hingewiesen, dass bei der Covid-Impfung die gleichen Regeln in Bezug auf die Patientenaufklärung gelten wie bei allen anderen Impfungen.

Jednak rząd federalny interweniuje tylko wtedy, gdy szkoda nie została pokryta przez producenta szczepionki, którą zaszczepiono osobę szczepioną lub przez firmę ubezpieczeniową. Osoba wykonująca szczepienie – czyli ogólnie lekarz – może zostać pociągnięta do odpowiedzialności, jeżeli naruszyła obowiązek opieki. W tym kontekście zwraca się uwagę, że te same zasady dotyczące informacji dla pacjentów odnoszą się do szczepienia Covid, jak do wszystkich innych szczepień.