Od Poli Dec
Licząca 12 tys. lat figurka przedstawiająca człowieka, to najnowsze niezwykłe znalezisko dokonane w trakcie wykopalisk prowadzonych na terenie stanowiska archeologicznego Göbekli Tepe, które w okresie wczesnego neolitu było miejscem kultu religijnego. Ta najstarsza znana konstrukcja megalityczna w historii, która z uwagi na swoje wielkie znaczenie i unikatowy charakter została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, bywa określana jako punkt zero w historii ludzkości.
Figurka przedstawiająca człowieka sprzed 12 tys. lat
O odkryciu na terenie Göbekli Tepe podczas ostatniego sezonu wykopalisk archeologicznych kolejnego sensacyjnego prastarego zabytku poinformował niedawno turecki minister kultury i turystyki Mehmet Nuri Ersoy. Na obszarze tego najstarszego znanego sanktuarium w dziejach ludzkości pochodzącego z czasów neolitu preceramicznego przez naukowców została zidentyfikowana figurka przedstawiająca człowieka sprzed 12 tys. lat. Zaskakujący artefakt został wydobyty z jednej ze ścian budynku składającego się na całą okazałą prehistoryczną konstrukcję.
W przekonaniu ekspertów zidentyfikowany zabytek stanowił najprawdopodobniej ofiarę dla bóstw, jakie były czczone przez wczesnonelitycznych mieszkańców regionu Taş Tepeler – to właśnie na tych ziemiach znajdujących się na terenie dzisiejszej południowo-wschodniej Turcji oraz dawnej Górnej Mezopotamii położone są najdawniejsze znane osady, miejsca kultu. W okresie wczesnego neolitu, a dokładnie neolitu przedceramicznego, kraina ta była miejscem, gdzie znajdowała się cała gęsta sieć takich miejsc, które były pierwszymi w historii miastami, osiedlami ludzkimi oraz sanktuariami.
Wizyta japońskiej księżniczki w Göbekli Tepe
„Dysponujemy przykładami podobnych figurek z Karahantepe (siostrzane dla Göbekli Tepe miejsce prehistorycznego kultu – przyp. red.), będącego innym ważnym neolitycznym stanowiskiem archeologicznym w regionie, ale ten nowo odkryty zabytek z Göbekli Tepe jest niezwykle cennym znaleziskiem. Umożliwia on lepsze zrozumienie rytuałów neolitycznych i symbolicznego świata wczesnych społeczności ludzkości” – powiedział szef tureckiego ministerstwa kultury i turystyki Nuri Ersoy. Ujawnienie tego najnowszego niezwykłego znaleziska z Göbekli Tepe nastąpiło w wyjątkowych okolicznościach, gdyż nastąpiło ono podczas wizyty na terenie tej megalitycznej prastarej świątyni japońskiej księżniczki Akiko Mikasy, której współtowarzyszył minister Nuri Ersoy, informuje portal „Arkeonews„.
Artefakt o rytualno-ceremonialnym charakterze
Pochodząca sprzed 12 tys. lat przedstawiająca człowieka została odkryta pomiędzy strukturami oznaczonymi literami B i D oraz była osadzona wewnątrz ściany jednej z budowli składających się na Göbekli Tepe. W przekonaniu archeologów artefakt ten został celowo umieszczony w ścianie tej konstrukcji – działanie to najprawdopodobniej miało związek z praktykami ceremonialnymi i rytualnymi społeczności zamieszkującej tereny Taş Tepeler. Eksperci podkreślili, że tego typu znaleziska należą do niezwykle rzadkich oraz że mają bezcenny charakter, gdyż dostarczają licznych informacji na temat tego jak wyglądały systemy wierzeń, tradycje, struktury społeczne ludów zamieszkujących te ziemie w najdawniejszych czasach.
Megalityczna konstrukcja starsza niż Stonehenge, czy egipskie piramidy
Niewątpliwie tak niepowtarzalne stanowisko archeologiczne, jakim jest Göbekli Tepe, dostarczy badaczom jeszcze wielu licznych zabytków pochodzących z czasów neolitu przedceramicznego. To najstarsze sanktuarium religijne na świecie jest istną skarbnicą unikatowych skarbów archeologicznych. Miejsce to powstało blisko 12 tys. lat temu – najczęściej wskazywaną datą jego powstania 9600 r. p.n.e.
Göbekli Tepe poprzedza o ponad 6 tys. lat inną, bardziej znaną wśród przeciętnych odbiorców megalityczną konstrukcję, jaką jest Stonehenge z Wielkiej Brytanii. Stanowisko to jest też starsze o około 7 tys. lat od monumentalnych starożytnych egipskich piramid, które były wielkimi budowlami grobowymi dawnych władców kraju nad Nilem. Göbeklitepe składa się z licznych kamiennych filarów wyciosanych w kształcie litery „T”, które zostały następnie ułożone w koliste struktury. Znaczna część z tych osiągających najczęściej wysokość od 2 metrów do 5,5 metra głazów zawiera przedstawienia antropomorficznych postaci oraz rozmaitych zwierząt, takich jak węże, dziki, lisy, czy sępy. Eksperci są przekonani, że symbole te miały znaczenie że symbole te miały znaczenie kosmologiczne i duchowe dla ludzi, którzy byli ich twórcami.
Marcin Jarzębski