FilmWeb: Ewelina Leszczyńska – Bajka ludowa z Macedonii

Bajka ludowa z Macedonii  od Furio Muerte

You Won’t Be Alone” zaczyna się jak klasyczna baśń: zła czarownica upatruje sobie niemowlę. Matka dziewczynki oferuje, że odda ją dobrowolnie, kiedy ta ukończy 16 lat, a następnie ukrywa dziecko w miejscu, gdzie, jak sądzi, siły nieczyste nie mają wstępu. Ale jak to zwykle bywa, ani poświęcona ziemia, ani matczyna miłość nie chronią przed przeznaczeniem. Kiedy nadchodzi czas, dziewczyna odchodzi wraz z nową opiekunką. Debiutowi Gorana Stolevskiego bliżej niż do disnejowskiej „Czarownicy” jest jednak do „Bajki ludowej z Nowej AngliiRoberta Eggersa. Oczami bohaterki – obcej ukrywającej się w kolejnych wcieleniach – obserwujemy zwyczaje mieszkańców okolicznych wiosek.

Podobnie jak Eggers reżyser ogromną wagę przykłada do rekonstrukcji realiów historycznych. Zmieniająca się perspektywa Neveny (Sara Klimoska), która po latach spędzonych w izolacji poznaje świat, pozwala twórcy w kompleksowy sposób przedstawić życie w XIX-wiecznej Macedonii. Bohaterka, obdarzona przez czarownicę możliwością przemiany w dowolnie wybraną istotę, odrzuca koczownicze życie w lesie, by osiąść wraz z ludźmi. O ile jednak twórca „Lighthouse” do samego końca unikał odpowiedzi na pytanie, czy w przedstawione wydarzenia ingerowały siły nadprzyrodzone, o tyle Stolevski stawia sprawę jasno. W jego dziele sceny codziennych czynności – sianokosów, odpoczynku nad rzeką czy zaślubin – przeplatają się z krwawymi transformacjami. Dziewczyna dosłownie bowiem ubiera się w ciała kolejnych ofiar: dojrzałej kobiety, młodego mężczyzny czy psa.

Mimo że Nevena zajmuje miejsce zabitych osób, trudno uznać ją za zagrożenie dla społeczności. Świat przedstawiony w „You Won’t Be Alone” to miejsce, w którym ludzie i upiory egzystują obok siebie. Pojawienie się w czyimś domu wiedźmy (zwanej „wilkojadką”), choć budzi grozę, nie wydaje się niczym niezwykłym. Ot, pech. Jednocześnie, wbrew proroctwom starej czarownicy, nikt nie zwraca się przeciwko ofiarom bohaterki. Jako ci, którym „pomieszały się zmysły”, może i budzą trwogę, zazwyczaj jednak traktowani są pobłażliwie, a nawet – jak grana przez Noomi Rapace Bosilka – otaczani troskliwą opieką.

Szwedzka aktorka miała przed sobą najtrudniejsze zadanie. Jako pierwsze wcielenie bohaterki przedstawia osobę szczerą i naiwną, carte blanche na nowo zapełnianą wiedzą – od nauki śmiechu czy prawidłowego posługiwania się miotłą po panujące w wiosce zwyczaje i relacje między jej mieszkańcami. Rapace oddaje inność swojej postaci za pomocą przerysowanej ekspresji, ale potrafi także wzruszać – jak w scenie gdy jako jedyna wstawia się za pobitą przez męża sąsiadką. Nie ustępuje jej Alice Englert, której przypadła rola Bili, ostatniej personifikacji Neveny. Choć ich drogi nie krzyżują się, jedna jest dopełnieniem drugiej.

Na uwagę zasługuje także występ znanej z głośnego „4 miesiące, 3 tygodnie i 2 dniAnamarii Marincy. W jej interpretacji stara Maria, wilkojadka dręcząca okoliczne wioski, to zarówna agresorka, jak i ofiara. Choć sprawia wrażenie postaci władczej i chętnie podsycającej towarzyszący jej strach, pod pokrywającymi jej ciało bliznami kryje się postać złamana i nieufna. Mimo że to postać jednoznacznie negatywna, aktorce udaje się pokazać ją jako bohaterkę tragiczną, a przy tym godną współczucia.

Goran Stolevski niespiesznie prowadzi narrację, co sprzyja kontemplacji prostego życia, jakie wiodą jego bohaterowie. Dzięki kunsztownej szkatułkowej kompozycji udaje mu się w kompleksowy sposób przedstawić realia XIX-wiecznej Macedonii. „You Won’t Be Alone” to film mocno osadzony w poetyce folk horroru, obficie czerpiący z pełnych grozy ludowych podań, a jednocześnie egzystencjalny dramat jednostki poszukującej odpowiedzi na pytanie: co to znaczy być człowiekiem. Reżyser chętnie korzysta z estetyki gore, co nie ułatwi seansu co wrażliwszym widzom. Warto jednak dać mu szansę ze względu na oryginalną artystyczną wizję i świetne kreacje trzech aktorek.

źródło: https://www.filmweb.pl/reviews/recenzja-filmu-You+Won%27t+Be+Alone-24311?fbclid=IwAR24Fi4lcmzAqo4QmzlYsZRK5qpmcWCc7lEzoDbaXUrpxjJMDURgKc_j2zY

Podziel się!