Różeniec górski, Złoty korzeń, Siedem róż, Róża północy (Rhodiola rosea), Ziele Świętojańskie (Świętorujańskie) – Dziurawiec

Rhodiola_rosea_a10

Różeniec górski, Złoty korzeń, Siedem róż, Róża północy  (Rhodiola rosea)

Różeniec górski (Rhodiola rosea L.) – gatunek rośliny należący do rodziny gruboszowatych. Występuje na całym obszarze wokółbiegunowym – w Ameryce Północnej, Europie, Azji. W Polsce występuje wyłącznie w Sudetach i Karpatach, tylko na terenie parków narodowych. Gatunek rodzimy. Inna popularna nazwa złoty korzeń.

Roślina lecznicza: W związku z udowodnieniem bardzo korzystnych własności leczniczych, rozpowszechnia się uprawa różeńca górskiego dla pozyskania surowca.

Surowiec zielarski: kłącze z korzeniami. Zawiera ogromną ilość substancji czynnych: fenoloalkohol, glikozydy salidrozydu, rozarin, rozawin, rozin, liczne flawonoidy, fenolokwasy, kwasy organiczne (bursztynowy, cytrynowy, jabłkowy, szczawiowy), garbniki, tłuszcze, wosk, steryny, oksykumarynę, cukry i wiele innych. Z kłącza i korzeni wytwarza się nalewkę Rhodiolae fluidum i preparat Rodozin. Zioło to wchodzi w skład preparatu Meteo – na dolegliwości pogodowe.
Działanie: pobudzające (podwyższa sprawność organizmu), wzmacniające i adaptogenne (zwiększa wytrzymałość organizmu na stres i inne niekorzystne czynniki środowiska, zwiększa odporność na choroby)
Zbiór i suszenie: u roślin uprawianych w 5-6 roku uprawy wykopuje się kłącze, tnie na drobniejsze kawałki, myje i suszy w temperaturze 50-80 °C[3].

Rhodiola_rosea_a1

Wśród ludów Syberii, Chin i Azji południowo-środkowej różeniec górski uznawany był za ważną roślinę leczniczą. Rosyjscy uczeni potwierdzili jego uzdrawiające własności, podobne do tych, jakie ma korzeń żeń-szeń.
W 1973 r. w górach Ałtaju znaleziono rekordowy okaz, który miał 295 łodyg, w tym 95 kwitnących, a jego kłącze ważyło 3,7kg.
W University of Pennsylvania i Frederiksberg University Hospital prowadzone są badania kliniczne nad zastosowaniem Rhodiola rosea w terapii depresji[4] oraz nad wpływem Rhodiola rosea na ogólną sprawność psycho-fizyczną[5]

dawniej Sedum rosea, (siedem róż) http://ciecinski.eco.pl/rhodiola.html http://www.zdrowysklep.eu/Rozeniec_gorski-k76-0–.html

Rhodiola_rosea_a3

Rhodiola Rosea
(różeniec górski, “róża północy”)
-występowanie: rejony za kołem polarnym w Skandynawii i Syberii, używany w medycynie ludowej Inuitów, Lapończyków, ludów Syberii i Dalekiego Wschodu.
-zawartość: rozawina, rozaryna, rozyna, salidrozyd, a także: bioflawonoidy i terpeny.
-działanie: przeciwdepresyjne, aktywizujące, regenerujące mózg i układ nerwowy. Rhodiola Rosea jest inhibitorem monoaminooksydazy (iMAO), powoduje naturalne zwiększenie poziomu neuroprzekaźników, ale nie ponad stan potrzebny dla mózgu. Od leków syntetycznych różni się tym, że nie zrobi Ci sita z mózgu, nie bombarduje neuronów ogromną ilością neuroprzekaźników.
-wskazanie: choroby neurodegeneracyjne, depresja, objawy nerwicowe.

Poprawia zdolności uczenia się, wspomaga pamięć i koncentrację, pobudza psychiczne, wzmaga twórcze myślenie.

Rhodiola_rosea_a2

Przeciwwskazania i skutki uboczne: nie należy łącznie stosować z: tramadolem, lekami generacji SSRI i SNRI, z klomipraminą (anafranil). Czyli z lekami przeciwdepresyjnymi, ze względu na raporty o występowaniu zespołu serotoninowego – który ekstremalnie wyniszcza organizm.

Rhodiola rosea
Wiele badań uprawowych, jak i fitochemicznych oraz farmakologicznych poświęcono różeńcowi górskiemu ( Rhodiola rosea L.) (37-40). Polska nazwa tego surowca brzmi różeniec lub rozchodnica różowa. Jest on przedstawicielem rodziny Crassulaceae – gruboszowate. Występuje na skalistych wybrzeżach Ameryki Północnej, w różnych krajach Europy, Azji oraz na Grenlandii. Jest to roślina dwuletnia, rosnąca do wysokości ok. 40 cm. Ma silnie rozwinięte kłącza i korzenie, które stanowią surowiec leczniczy. Po wysuszeniu wydziela różaną woń, stąd nazwa korzeń różany. Rzadkie występowanie na stanowiskach górskich uniemożliwia zbiór tego surowca, który pokrywałby zapotrzebowanie na niego. Dlatego wprowadza się uprawę sztuczną oraz hodowlę tkankową i zawiesiny hodowli komórkowych. Roślina może być rozmnażana z nasion, jak i ze starszych roślin. Zbiór surowca następuje po 3-4 latach, jesienią. Surowiec jest myty, cięty i suszony w temp. 40-50°C (6, 41).
Korzenie i kłącza rośliny mają zastosowanie jako stymulatory i adaptogeny. Badania fitochemiczne i farmakologiczne wykazały, że za właściwości adaptogenne odpowiedzialne są substancje o charakterze glikozydów fenolowych, do których należą fenyloetanoidy (salidrozyd i tyrozol) oraz fenylopropanoidy (alkohol cynamonowy i jego glikozydy: rozyna i rozawina). Ponadto występują garbniki, olejek eteryczny, antraglikozydy i β-sitosterol.
Adaptogenne właściwości różeńca polegają na zwiększeniu nieswoistej odporności na szkodliwe czynniki środowiska, takie jak: zanieczyszczenia, hałas, infekcje. Surowiec ten korzystnie działa przy obciążeniu umysłowym i fizycznym. Rhodiola rosea może być stosowana jako lek chroniący organizm przed szkodliwym działaniem cytostatyków podczas chemioterapii, ponieważ zmniejsza produkcję komórek z aberracjami chromosomowymi i mikrojąderkami oraz hamuje błędną replikację DNA. Wnioski takie wyciągnięto badając mysi szpik poddany działaniu cyklofosfamidu in vitro. Wyciągi z kłączy i korzeni rośliny działają immunostymulująco, podobnie do preparatów Panax ginseng. Ponadto zaobserwowano wzrost siły mięśniowej u zwierząt laboratoryjnych, którym podawano ekstrakt z omawianej rośliny. Wszystkie te właściwości klasyfikują ten surowiec jako adaptogenny (6, 31, 41).

Hypericum_perforatum

Ziele Świętojańskie (Świętorujańskie)  – Dziurawiec

Świętojańskie ziele – taką miłą nazwę nosiła roślina, której łacińska nazwa Hypericum performatum spolszczona została jako dziurawiec. Bo istotnie, gdy się na jej listki patrzy pod światło, wyglądają jak podziurkowane. I nazwa ta wyparła starą, wywiedzioną od św. Jana (a wcześniej od Ruji-Rajka – Rujewita), gdyż pełnia kwitnienia tego ziela przypada około 24 czerwca.
Dziurawiec to jedna z najbardziej wszechstronnie działających roślin leczniczych, co jak to bywa, odkrywano stopniowo. http://www.poradnia.pl/dziurawiec-zwalcza-depresje-i-stany-lekowe.html

Roślina lecznicza – jedno z najbardziej znanych ziół, szeroko stosowane w ziołolecznictwie

Surowiec zielarski: Ziele dziurawca (Herba Hyperici) – zbiera się i suszy kwiatostany. Zawiera czerwony barwnik hyperycynę, pseudohypericynę, flawonoidy (rutyna, kwercetyna), hiperozyd, bakteriobójcze garbniki, witaminy A i C oraz olejek eteryczny.
Działanie: Zmniejsza objawy łagodnej formy depresji (hamuje rozkład neurotransmiterów w mózgu, hamuje również monoaminooksydazę (MAO) i działa jako inhibitor zwrotnego wychwytu serotoniny). Pomaga przy lekkiej bezsenności, a także przy migrenie. Ma działanie żółciopędne, żółciotwórcze, pobudzające trawienie, przeciwzapalne i dezynfekcyjne (może być stosowany zewnętrznie na rany i do płukania gardła)
Ostrzeżenia: musi być stosowany ostrożnie, gdyż zwiększa wrażliwość skóry na słońce (hiperycyna może spowodować reakcje fototoksyczne). Zdecydowanie nie zalecany dla osób o jasnej karnacji skóry lub ze zmianami skórnymi. Obecnie bada się wpływ dziurawca na rozwój czerniaka złośliwego.
Interakcje z lekami: Należy też uważać z doustnym przyjmowaniem dziurawca podczas stosowania tabletek antykoncepcyjnych – niektórzy producenci zastrzegają, że może on obniżać skuteczność działania preparatu. Nasila również działanie przeciwzakrzepowe antagonistów witaminy K (acenokumarol, warfaryna).
W handlu dostępne są: zioła do zaparzania, nalewka z ziela dziurawca, tabletki. Dziurawiec wchodzi w skład licznych mieszanek ziołowych i preparatów złożonych.
Przyrządzanie: Nalewka z ziela dziurawca – 100 g ziela dziurawca zalać 500 g spirytusu i odstawić na 7 dni. Po tym okresie przecedzić i wycisnąć przez gazę. Wewnętrznie stosować 2 razy dziennie po 1 łyżeczce na pół szklanki wody w chorobach wątroby, przewodu pokarmowego i układu żółciowego. Zewnętrznie stosuje się do nacierania w bólach stawowych.

W rolnictwie, masowo występując na łąkach obniża jakość siana. Czerwony barwnik zawarty w kwiatach barwi mleko krów żywiących się takim sianem. Także negatywnie wpływa na zwierzęta o jasnej skórze, wywołując uczulenie na światło. Zwierzęta karmione paszą z dużą ilością dziurawca mogą cierpieć na stany zapalne skóry.

W dawnych czasach przypisywano dziurawcowi działanie magiczne, wierzono, że roślina chroni przed czartami i złymi czarami.
Dawniej uważano także, że dziurawiec chroni kobiety ciężarne przed dziwożonami – demonami, które im szkodzą.

Hypericum_androsaemum2Dziurawiec barwierski

DZIURAWIEC ZWYCZAJNY:Hypericum perforatum) – dziurawiec pospolity, świętojańskie ziele, ruta polna, ziele św. Jana, krzyżowe ziele, arlika; zwiIeroboj (zw Rosji zwierzobójca).

Łacińska nazwa zioła pochodzi od greckich słów „hyper ” (ponad) oraz „icum ” (obraz). Nawiązuje do tradycji wieszania dziurawca nad obrazami bogów, by odegnać złe moce. Nazywano go też korzeniem Chejrona, centaura-uzdrowiciela. W starożytnym Rzymie jego olejem nacierali się gladiatorzy i zapaśnicy, bo czynił ich, jak wierzono – niewyczerpanymi.

Zioło to produkuje żółto-złote kwiaty, które wydają się szczególnie obfite 24 czerwca. Dzień ten jest tradycyjnie obchodzony jako dzień urodzin Jana Chrzciciela. Dziurawiec zwyczajny jest również nazywany ziołem Św.Jana. Liście i kwiaty dziurawca zwyczajnego, które są używane w leczeniu, zbiera się również w tym czasie. Zioło to pochodzi z Europy; można go również znaleźć na obszarze Stanów Zjednoczonych. Dziurawiec zwyczajny był znany dla takich starożytnych autorytetów medycznych jak Dioscorides czy Hipokrates. Zioło to było opisywane i zalecane jako pomocny lek w starych zielnikach w średniowieczu.

Może być używany w leczeniu nerwobólu (np. nerwoból nerwu trójdzielnego, rwy kulszowej), gośćca mięśniowo-ścięgnistego, bólów pleców, bólów głowy, półpaśca, bólów reumatycznych. Olej z dziurawca zwyczajnego łagodzi i goi oparzenia, rany, owrzodzenia, wrzody. Zioło to łagodzi również zapalenia.

Podziel się!