http://zcalegoswia2.blogspot.com/2015/11/mitologiaarchetyp-mitologii.html
Mitologia: Archetyp Mitologii Indoeuropejskiej
Część IV. Drzewo Kosmiczne.
Autor: Ryszard Maliszewski
Mit o urządzaniu Świata i narodzinach Kultury c.d.
oraz o rywalizacji boskich braci o władzę nad nim
i posiadanie Wielkiej Bogini (bóstwa płodności) c.d.:
Mit o Drzewie Kosmicznym:
1). Aby oddalić Niebo od Ziemi, z pomocą Wielkiej Bogini
i jej „córek”, Wielki Kowal i Wielki Wąż „stawiają” (hodują)
w miejscu Osi Kosmicznej Drzewo Kosmiczne.
(Drugie pokolenie Bogów)
Wspominany przeze mnie w poprzednim artykule cyklu „Bunt Wielkiego Wodnika” ów zapomniany nieomal w mitach, wcześniejszy, najdawniejszy Potop, związany właśnie z próbą zawładnięcia całym Kosmosem przez Wielkiego Wodnika (i jego syna Ognistego Wodnika-Posejdona) można by próbować łączyć z równie pradawnym i niejasnym mitem greckim „o zagładzie mitycznej Atlantydy”. Opowiada on o władaniu tą krainą-wyspą na Atlantyku przez Ognistego Wodnika-Posejdona, który zapewne otrzymał to władztwo od ojca. Jest ten mit wspomnieniem czasów, gdy „Bogowie Akwatyczni zdobyli Ziemię i ze swej stolicy Atlantydy, której symbolem i centrum była [!!!] Potrójna Góra Kosmiczna kolonizowali całą Ziemię”.
Ilustr. symboliczna: Atlantyda (źródło: Internet, Wielkapedia)
Wspomnieniem utraty przez nich tego władztwa jest właśnie w greckim micie (zanotowanym przez Platona) zagłada i zatonięcie wyspy Atlantydy, wskutek czego zwyciężony Ognisty Wodnik-Posejdon i jego ojciec Wielki Wodnik-Uranos zmuszeni byli znaleźć schronienie w Oceanie. Być może, jest przytoczony mit bladym wspomnieniem rzeczywistej katastrofy, mającej miejsce po zakończeniu ostatniej epoki lodowcowej, ok. 10 tysięcy lat temu. Mogła ona być spowodowana połączeniem nagłego wzrostu poziomu morza po stopieniu się lodowców, z ewentualnym wielkim trzęsieniem ziemi (różne są teorie na temat tej katastrofy, włącznie z uderzeniem w Atlantydę jakiegoś większego ciała kosmicznego, co mogło nasuwać skojarzenie z „interwencją Boga Nieba”).
„Skastrowany” Wielki Wodnik już nigdy nie odważy się ponowić próby odebrania Wielkiemu Kowalowi władzy nad Niebem, jednak Kowal „w swojej łaskawości” zezwala Wodnikowi „na otarcie łez” pełnić opiekę nad Nocnym Niebem (tzn nad Nocnym Firmamentem pełnym Gwiazd, które tak chętnie lubią przeglądać się w Wodzie). Również i Ziemia, niezbyt wiele wyrastająca ponad Wody Oceanu jest nadal zagrożona zalaniem przez Wodnika (patrz inny, dalszy Rozdział „Potop”). Aby ubezpieczyć się na przyszłość, Wielki Kowal i Wielki Wąż postanawiają „oddalić Niebo od Ziemi. W realizacji tego zamiaru udzieli im pomocy Wielka Bogini-Ziemia. Wysyła do akcji swoje córki-hipostazy (wg mitologii fińskiej). Koszą one siano „na skraju mglistego cypla, na wyspie skrytej w oparach”, a więc na Północy, w Centrum Kosmosu i Ziemi. Z siana ustawiły ogromny stóg.
Ten stóg siana, na polecenie Wielkiego Kowala podpala Wielki Wąż, aby użyźnić glebę (por. starożytny sposób użyźniania gleby pod uprawy przez człowieka przy pomocy metody „wypaleniskowej”, stosowany przez rolników nawet do chwili obecnej). Ze spalonego siana pozostaje mała kupka popiołu i maleńka Iskra Ognia (życiodajna, Ognista Dusza), z którego to Zarodka – nasienia wyrasta potężne Drzewo Kosmiczne (Dąb, Wierzba, Sosna, Morwa, Jabłoń itp., – różnie w różnych mitologiach).
Fińska Pieśń o Wielkim Dębie należy do najstarszych, odwiecznych przekazów zdarzeń mitologicznych u ludów ugro-fińskich: (źródło: Bibliografia, Mitol. 3)
„Były niegdyś cztery Panny,
Wszystkie trzy [?] Narzeczone;
One to kosiły siana,
One słomę gromadziły
Na skraju Mglistego Cypla,
Na Wyspie skrytej w oparach.
Co skosiły, to zgrabiły,
Wszystko w kopki uskładały,
Poubijały kopice,
Ustawiły Stóg Wysoki.
Tursas Ogniem go ogarnął,
Objął go mocą Płomienia.
Została popiołu garstka,
A w niej Iskra malusieńka.
Ową Iskierkę zasiano
Pod Wierzejami Pohjoli,
A z niej wyrósł Dąb Mocarny,
Wyrosła Wierzba ogromna.
Dąb wyprostował gałęzie,
Rozpostarł swoje listowie,
Zatrzymywał w biegu Chmury,
Zagradzał drogę Obłokom,
Światło Słoneczne zasłaniał
I poświatę Księżycową …”
Gdy Drzewo Kosmiczne wyrasta, – oddala Niebo od Ziemi na tyle, iż Wielki Wodnik nie jest już w stanie siedziby Boga Nieba dosięgnąć. W ten sposób niebezpieczeństwo zostało zażegnane. Wielki Kowal jednak nie dostrzega, że stworzył w ten sposób nowe, inne zagrożenie dla Nieba. Odtąd bowiem po Drzewie, którego wierzchołek sięga Nieba, bardzo łatwo inny intruz może się tam przedostać. Niektóre mity (szczególnie nie nostratyckie) podają, że „Niebo od Ziemi zostało odsunięte przy pomocy drewnianych drągów. Są to jednak wszystko synonimy Wielkiego Drzewa.
Inne zaś mitologie ludów indoeuropejskich (w tym słowiańskie) zupełnie zapomniały mit „o wyhodowaniu Drzewa Kosmicznego”, pozostawiając w pamięci samo istnienie Drzewa. np. przytoczona przeze mnie na początku moich rozważań podkarpacka „kolęda” mówi o istnieniu Drzewa jeszcze przed stworzeniem Kosmosu (owe Gołębie na Dębie, stojącym samotnie wśród Wód Pramorza). Często więc te mitologie „utożsamiały” w pamięci owo słabo już rozumiane Drzewo, z istniejącą „od zawsze” Górą Kosmiczną.
Ilustr. symboliczna: Drzewo Kosmiczne jako symbol (źródło: Internet,
75. Naidealniejsze współczesne wyobrażenie Drzewa Kosmicznego,
przedstawiające wszystkie jego konieczne elementy, w malarstwie
„fantasy” Eliade’a i Campbella (źródło: Internet, strona:
Drzewo Kosmiczne:
Specyficzna postać Podpory Nieba Kosmicznego, zastępująca czasem w mitach Górę Kosmiczną i Oś Młyna Kosmicznego, ale w wielu mitach lokowana właśnie na Górze. Drzewo Kosmiczne, powstałe w celu odsunięcia Nieba od Ziemi, jest podobnie jak Góra Kosmiczna „trójdzielne” (ma trzy Wierzchołki).
76. Grecja, Mykeny, Brama Lwów (tu symbol kolumny jako podpory Niebios)
77. Sumeryjsko-Akadyjski relief z Bogami i Drzewem Kosmicznym
Drzewo kosmiczne (kilsoquah.tumblr.com
Drzewo jest jednak także „trójdzielne w pionie”. Korona, Pień i Korzenie Drzewa Kosmicznego tworzą i symbolizują trzy poziomy Kosmosu: Niebo, Ziemię i Podziemie, trzy poziomy bytów: Bogowie, Ludzie i Zwierzęta, i Byty związane ze śmiercią, oraz trzy poziomy społeczeństwa ludzkiego: Kapłani, Wojownicy i Producenci.
78. Drzewo Kosmiczne w wyobrażeniu mitologii germańskiej – Yggdrasil
(tutaj „rośnie” na Dnie Pramorza i podtrzymuje Ziemię)
(podobnie rozumiane było u Słowian) (źródło: Wikipedia)
