Zgodnie z decyzją holenderskiego sądu apelacyjnego tzw. złoto Scytów powinno wrócić na Ukrainę. Chodzi o kolekcję starożytnych klejnotów, do których prawo roszczą sobie rosyjskie okupacyjne władze Krymu.

Holenderski sąd apelacyjny potwierdził decyzję sądu niższej instancji sprzed 5 lat. Kolekcja liczy kilkaset unikalnych wyrobów ze złota. To artefakty wykonane przez starożytnych Scytów odnalezione na południu Ukrainy Drogocenne eksponaty na początku 2014 roku wyjechały z krymskich muzeów na wystawę do Amsterdamu. Półwysep krymski został następnie zaanektowany przez Rosję. Według sądu kolekcja jest własnością państwa ukraińskiego i dlatego powinna wrócić na Ukrainę.

Prezydent Wołodymyr Zełenski nazwał werdykt holenderskiego sądu długo oczekiwanym zwycięstwem. Jak dodał, po odzyskaniu złota Scytów, Ukraina odzyska też Krym. Nie wiadomo jednak czy kolekcja w najbliższym czasie wróci nad Dniepr, ponieważ sprawą może się jeszcze zająć holenderski Sąd Najwyższy.

„W końcu osiągnięto sprawiedliwość”

Zełenski napisał na Twitterze, że to „długo oczekiwane zwycięstwo Ukrainy” i wyraził wdzięczność sądowi w Amsterdamie za sprawiedliwą decyzję. „Zawsze odzyskujemy swoje. Najpierw odzyskamy «scytyjskie złoto», a później też Krym” – dodał.

Minister kultury Ołeksandr Tkaczenko podkreślił, że „w końcu osiągnięto sprawiedliwość” w tej sprawie i wyraził przekonanie, że na tym nie skończą się rosyjskie próby „przejęcia ukraińskich drogocenności”. Szef MSZ Dmytro Kułeba zaznaczył z kolei, że międzynarodowe prawo może nie jest szybkie, ale jest „nieuniknione”.

Szef władz krymskich Siergiej Aksionow natomiast określił decyzję sądu jako „oburzającą, niesprawiedliwą i nielegalną”. Zaznaczył, że eksponaty powinny wrócić do krymskich muzeów, ponieważ są częścią krymskiego dziedzictwa kulturowego i historycznego. Dodał, że walka o przywrócenie Krymowi eksponatów powinna być kontynuowana.

Starożytne skarby

Przedmiotem sporu między władzami Ukrainy i krymskimi muzeami jest zbiór kilkuset pozyskanych z wykopalisk eksponatów pochodzenia scytyjskiego, greckiego i rzymskiego, w tym wyrobów ze złota. W chwili rosyjskiej aneksji Krymu w marcu 2014 roku kolekcję tę prezentowało uniwersyteckie muzeum archeologiczne Allarda Piersona w Amsterdamie w ramach wystawy „Krym: złoto i tajemnice Morza Czarnego”.

Po zamknięciu ekspozycji w sierpniu 2014 roku pojawił się problem, komu Holandia powinna zwrócić eksponaty. W 2016 roku sąd orzekł, że tylko państwa mogą się domagać zwrotu dóbr kultury. Ponieważ suwerenna jest tylko Ukraina, a nie Krym, kolekcja ma być zwrócona na Ukrainę – zdecydował sąd. Muzea na zaanektowanym przez Rosję Krymie odwołały się od tej decyzji. We wtorek sąd apelacyjny w Amsterdamie postanowił, iż złote przedmioty będą zwrócone Ukrainie.

sr