Od Poli Dec
Kaliskie Stowarzyszenie Denar
Trwa znakomita passa Stowarzyszenia Poszukiwaczy Śladów Historii Denar Kalisz. Tym razem znaleźli garnek, prawdopodobnie zawierający skarb monet z wczesnego średniowiecza.
Ostatnio pisaliśmy, że członkowie Denara Kalisz przypadkiem odkryli cmentarzysko kultury przeworskiej sprzed 1800 lat. W sobotę wyruszyli na dalsze poszukiwania, licząc na znalezienie w pobliżu nekropolii osady z tego samego okresu. Odkryli, ale późniejszy o kilkaset lat skarb!
– Znaleźliśmy zaklejony garnek, wokół którego były monety między innymi denary krzyżowe z XI wieku i zagraniczne monety To jest prawdziwy skarb! – nie może ukryć radości Przemysław Kurowiak, prezes stowarzyszenia.
Obce monety pochodziły z Niemiec i… Anglii. Poza monetami w jamie był niewielki srebrny placek.
– Znalezisko jest wyjątkowe także z tego powodu, że naczynie jest zachowane w całości. Ostatni taki przypadek był w Słuszkowie – wyjaśnia archeolog dr Adam Kędzierski.
Ważący około 1,5 kg garnek został przejęty przez przedstawiciela konserwatora zabytków i zostanie poddany szczegółowym oględzinom, zapewne z badaniem tomografem włącznie. Waga wskazuje na to, że wewnątrz może być nawet kilkaset monet.
Przypomnijmy, że w okolicach Kalisza znaleziono w sumie kilkanaście mniejszych lub większych skarbów monet. Chyba najbardziej tajemniczym, bo nie zachowanym do dziś, jest znaleziony w 1927 r. skarb z Zagorzyna. Zawierał on m.in.: sześć złotych medalionów, ważący 20 kg zbiór srebrnych denarów, a także złote monety rzymskie z V wieku. Do dziś ocalało z tego niewiele.
Z kolei w 1935 r. w Słuszkowie odnaleziono największy skarb monet w Polsce i najliczniejszy skarb denarów krzyżowych na świecie.
– Jego wielkość oceniana była na 20 tysięcy monet oraz ozdoby i złom srebrny. Stanowiła ogromną wartość i była zapewne własnością ważnego stronnika księcia Zbigniewa – wyjaśnia dr Adam Kędzierski.
W 1958 dla Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej skarb pozyskał archeolog Krzysztof Dąbrowski. Ocalało nieco ponad 13 tysięcy zabytków, w tym unikatowy zbiór denarów palatyna Sieciecha. Także w muzeum znajduje się znaleziony w tym samym 1958 r. skarb z Kościelnej Wsi. Odkrył go Wacław Mielcarek podczas budowy piwnicy. Skarb oddał do muzeum, za co został uhonorowany Srebrnym Krzyżem Zasługi, który wręczył mu osobiście Henryk Jabłoński, przewodniczący Rady Państwa.
Unikatowym ze względu na zawartość i rzadko spotykaną wagę był skarb z Dobrzeca, który został zakopany mniej więcej przed 900 laty. Składał się z bryłek srebra i ważył blisko 4 kilogramy.
W 2020 roku w Słuszkowie Kaliscy i warszawscy archeolodzy znaleźli kolejny skarb pochodzący z przełomu XI i XII wieku.6500 przedmiotów ukrytych było w glinianym garnku, który został zniszczony przez orkę tylko w górnej części. Naczynie było zakopane płytko na polu ornym, niedaleko szosy. Badanie tomografem wykazało, że przedmioty były zapakowane w co najmniej trzy woreczki i włożone do koszyczka z kory. Oprócz monet, w garnku znaleziono także dwa komplety złotej biżuterii (dwa pierścienie i dwie obrączki). Wygląda więc na to, że skarb należał do przedstawicieli wyższych warstw społecznych, gdyż złoto w tamtych czasach było rzadko używane.
To zapewne nie jest koniec historycznych odkryć, na ziemi kaliskiej „skarbami słynącej”.