Radio Kuropatwa: Göbekli Tepe

Göbekli Tepe

Od J.G.D.

 

 

 

 

Archeolodzy, astronomowie i geolodzy razem badają najstarszą znaną nam świątynię – Göbekli Tepe w Turcji. Ostatnie odkrycia pokazują, że było to również obserwatorium astronomiczne i rodzaj kamiennej kroniki. Na jednej z kolumn prawdopodobnie zakodowano ślad obserwacji grupy ruchomych ciał niebieskich i niewyjaśnione „ważne wydarzenie”. Czy jest to dowód na uderzenie meteorytu, które mogło spowodować zlodowacenie rozpoczynające ludzką cywilizację?

Około 13 tysięcy lat temu Ziemia weszła w ostatni jak dotąd okres zlodowacenia zwany młodszym driasem. W porównaniu do wcześniejszych wielkich zlodowaceń plejstoceńskich, czyli tak zwanej epoki lodowcowej, mówimy raczej o epizodzie, który trwał nie miliony, ale ledwie nieco ponad tysiąc lat. To jednak, co dla geologii jest chwilą, dla istniejących wówczas ludzkich kultur było całą epoką, która zdecydowała o dalszym rozwoju cywilizacji.

Istnieją dwie hipotezy przyczyn obniżenia temperatury o średnio 5–7 stopni Celsjusza na półkuli północnej. Jedna mówi o potężnym wylewie do oceanu słodkiej (lżejszej) wody śródlądowej, która zakryła jego powierzchnię i zablokowała ciepłe prądy morskie. Druga jest bardziej spektakularna i tłumaczy zmiany uderzeniem w Ziemię meteorytu lub wybuchem roju komet albo meteorytów w atmosferze ziemskiej. Argumentów za tą ostatnią hipotezą dostarczają badania w wykopaliskach archeologicznych w Göbekli Tepe.

Göbekli Tepe to stanowisko archeologiczne w południowo-wschodniej Turcji. Znaleziono tam najstarsze znane miejsce kultu stworzone przez człowieka, mające co najmniej 12 tysięcy lat – a jak się okazuje, gromadzące wiedzę o jeszcze tysiąc lat starszą. Jest więc o całe tysiąclecia dawniejsze niż Stonehenge czy egipskie piramidy. Zadziwiające jest to, że najprawdopodobniej funkcjonowało ono tam przez kilka tysiącleci. Jest to potężny kompleks składający się między innymi z co najmniej 20 filarów, z których największe mierzą 6 metrów i ważą 60 ton. Nie znamy techniki, która pozwoliła rodzącej się dopiero ludzkiej cywilizacji stworzyć taką budowlę. Wszystkie słupy pokryte są płaskorzeźbami przedstawiającymi zwierzęta (najwięcej jest lisów, węży, dzików, żurawi i kaczek), a na niektórych są też ludzkie postaci. Filary ukształtowane są w literę T, co zdaniem archeologów ma odzwierciedlać sylwetkę człowieka (lub, jak sądzą niektórzy, humanoidalne bóstwa). O wadze Göbekli Tepe jako ośrodku religijnym świadczy to, że podobne przedstawienia istot ludzkich, czasem młodsze o kilka tysiącleci, znajdowano w całej Turcji.

Na wzgórze zwrócono uwagę już w latach 60. XX wieku, ale badania archeologiczne rozpoczęto dopiero w 1995 roku. Trwają one do dzisiaj, skupiając badaczy z całego świata, którzy stopniowo odkrywają niezwykłą wagę tego ośrodka kultu dla rozwijającej się w zachodniej Azji cywilizacji.

Opublikowany niedawno w czasopiśmie „Mediterranean Archaeology and Archaeometry” artykuł badaczy z Uniwersytetu w Edynburgu dowodzi, że Göbekli Tepe było nie tylko świątynią, ale także obserwatorium astronomicznym. Dobrze zachowane kamienne kolumny na najniższym poziomie wykopalisk odzwierciedlają zaawansowaną astronomiczną wiedzę z tamtego czasu. Analizy komputerowe pokazały, że zwierzęta znajdujące się na kolumnowych płaskorzeźbach przypominają znane w starożytności konstelacje. Niektóre, jak skorpion i wilk, są zgodne z późniejszymi symbolicznymi przedstawieniami nieba, inne nie: kaczka okazuje się Wagą, orzeł – Strzelcem, a Bliźniaki przedstawione są jako przykucnięty szczur.

Obok rozpoznanych konstelacji i okrągłego symbolu wschodzącego słońca, odnaleziono też symbole, których znaczenie było niejasne, takie jak tur, dzik, gepard i lis. Do ich identyfikacji potrzebna była wiedza interdyscyplinarna – archeologiczna, astronomiczna i geologiczna. Dla badaczy z Edynburga kluczowa jest kolumna zwana Kamieniem Sępa. Stawiają oni tezę, że w dolnej części tej kolumny znajduje się płaskorzeźba, której funkcję określają jako „pieczęć z datą”. Na podstawie rekonstrukcji astronomicznych, układu gwiazd i zachodzącego słońca oraz zestawienia tego z danymi archeologicznymi z nieodległych stanowisk ustalono nawet konkretną datę – 10 950 rok p.n.e. (±250 lat). Tymczasem geolodzy uznają, że początek zlodowacenia młodszego driasu w Europie i Ameryce przypada mniej więcej na rok 10 890 p.n.e.

Mamy więc hipotetyczną datę obserwacji astronomicznej, a równocześnie – w odniesieniu do płaskorzeźb na innych kolumnach – datę jakiegoś ważnego wydarzenia, a co najmniej ważnej obserwacji, od której zaczyna być liczony czas. Badacze, wychodząc od symbolu skorpiona, zrekonstruowali obraz gwieździstego nieba odpowiadający astronomicznym wzorcom, ale kilka symboli zwierząt pozostało niejasnych. Zastanawiała też obecność ludzkich postaci bez głów na dole kolumny. Wyjaśnienie (hipotetyczne) przynosi dopiero obecność kompleksu Taurydów.

To właśnie ten rój meteorytów, zdaniem badaczy, może być odpowiedzialny za wielką katastrofę, która miała zapoczątkować młodszy drias.

– Jest bardzo prawdopodobne, że ludzie z Göbekli Tepe byli przenikliwymi astronomami przez dłuższy czas, a płaskorzeźby przedstawiające zwierzęta symbolizują ciała niebieskie – piszą badacze z Edynburga – i chociaż nie możemy być pewni, że hipoteza katastrofy jest prawdziwa, to posiadamy na nią wiele dowodów: […] Zbieżność daty na kolumnie i początku zlodowacenia; to, że ludzie z Göbekli Tepe zapamiętali to zdarzenie i pokazywali je wieleset lat później; bezgłowi ludzie, sugerujący utratę życia i wreszcie symbol lisa, który najwyraźniej oznacza kosmiczne wydarzenie.

https://www.facebook.com/photo?fbid=1013680987442973&set=a.494249799386097

Komentarze

Miejsce, które jest tak ważne historycznie z punktu widzenia całej ludzkości ma raczej wstrzymane, niż kontynuowane wykopaliska. Niektóre miejsca zostały wręcz zniszczone, lub zalane betonem, a na części posadzono drzewa/krzewy. Średnio rozgarnięty dzieciak wie, co korzenie potrafią zrobić z budynkami.
Facet ciekawie gada – warto posłuchać 🙂

Maria Sadowska

jesli to wazne wydarzenie mialo zapoczatkowac ludzka cywilizacje to kto na tych kamieniach wyryl na tych kolumnach taka informacje dotyczaca obserwacji nieba i obiektow na nim?

Maria Sadowska

no fajnie wszystko tylko skad i tak moznaby powiedziec prymitywnych cywilizacji zdolnosc do obserwowania niebosklonu oraz pismo na ogol twierdzi sie znaczy uczeni archeologowie twierdza ze ludy mysliwsko zbueracze nie posiadaly ani wiedzy astrnomicznej ani tez pisma

Rafał Dydo

Maria Sadowska Zauważ że te miejsce znajduje się u źródeł dwóch rzek które dały początek cywilizacji z międzyrzecza. Obecnie sądzi się że ta cała kultura, bo tych miejsc jest dużo nawet starsze niż to, jest dowodem na fazę przejściową, wciąż jeszcze kultura zbieraczy i myśliwych i początki osiadłej opartej na rolnictwie. Są dowody że wciąż jeszcze nie hodowano tam zwierząt i nie posiadano hodowlanych roślin. Choć trwają dyskusje. Te miejsca były zasiedlane na stałe ale służyły jako baza wypadowa.

Łukasz Konarski

Rafał Dydo co za bzdury z tymi zbieraczami myśliwymi, tam wykopano tylko 5% i te 5% jest już od 10 lat – czyli nic nie kopią dalej. Do zbudowania czegoś takiego trzeba osiadłej kultury a nie zbieraczy. To, ze nie znaleziono uprawnych roślin nie nie znaczy ponieważ odkopano tylko 5% całości. Co więcej cześć zakopano i posadzono na tym drzewa oliwne.

Małgorzata Przybył

Łukasz Konarski zgadza się. Trzeba też warsztatów rzemieślniczych i doskonałych specjalistów z wielu dziedzin.

Rafał Dydo

Łukasz Konarski Pan widzę jedynie Prehistoryczną Apokalipsę oglądał. Fakt na YT są materiały ludzi którzy tam i w pozostałych miejscach pracują jako archeolodzy i nie są to takie materiały jak Grahama pełne fajerwerków tyle że fakty są jakie są. https://www.tureckieopowiesci.com.pl/…/odkrycia…/

Wojciech Mrożkiewicz

Karahan Tepe ponoć jest starsza, ale ze względu na brak wykopalisk ponoś ciężko to udowodnić. Ponoć za wstrzymanie badan archeologicznych stoi WEF…
Podziel się!