Triglav , Trojan, Trinity, Trimurti, Agni
The book of Veles has this riddle:
Jer tajna je velika, kako to Svarog biva u isto vreme i Perun i Svetovid.
Jest wielką tają dlaczego to Swarog bywa jednocześnie i Prunem i Światowidem.
Translated into English it means:
Po angielsku to:
Because it is a great secret how come Svarog (hevenly and earthly fire) is at the same time Perun (thunder) and Svetovid (Sun).
Bo to wielka tajemnica, dlaczego Svarog (ogień niebiański i ziemski) jest jednocześnie Perunem (grzmotem) i Światowidem (Słońcem). [CB prostuję: ŚwiatłemWidzialnym]
The answer to this riddle is Triglav (three headed), trojan (triple), Hromi daba, Crom Dubh – Lugh, Grom Div, The Thunder Giant, The Sky Father.
Odpowiedzią na tę zagadkę jest Triglav (trójgłowy), trojan (potrójny), Hromi daba, Crom Dubh – Lugh, Grom Div, Gromowy Gigant, Ojciec Nieba.
According to Branibor (now Brandenburg ) chronicles written in 1136 ad, the ruler of the area, Prince Pribislav destroyed a statue of Triglav after he was baptized. This statue of Triglav has previously been highly respected. No detailed description of the statue survived, and there is no description of rituals related to the veneration of this Statue. The only information that the chronicle gives us is that the God had three heads.
Według kronik z Braniboru (obecnie Brandenburgia) z 1136 r., władca tego obszaru, książę Przybisław, po jego chrzcie zniszczył posąg Triglawa. Ten posąg Triglava był wcześniej bardzo szanowany. Nie zachował się żaden szczegółowy opis posągu, ani opis rytuałów związanych z kultem tego posągu. Jedyna informacja, jaką podaje nam kronika, to taka, że Bóg miał trzy głowy.
In the biographies of the Bishop Otto fon Bramburg, who converted Western Slavs (Sorbs) in the South Baltic, in Pomerania we can find more information about the god Triglav (Dabog, Hromi Daba). All three biographers ( Ebo , Herbord and an unnamed monk from the monastery of Priflinger ) have witnessed the existence of a three-headed idol in Volyn and Šćećin. Ebo said that the city of Volin is situated on the slopes of three hills, and that it has a temple dedicated to a deity with three heads, which was called God Triglav („…deo Triglavo dicitus, tricapitum habebat…“). According to Ebo, Triglav is the highest Slavic God ( ” summus Deus ” ), the ruler of the three worlds (heaven , earth and the underworld). The statue was made of wood, that it’s three heads were encrusted in silver, and that it’s heads were covered with the „tiara” or some kind of a hat made of gold, which covered the idol’s eyes.
W biografiach biskupa Otto fon Bramburga, który nawracał Słowian zachodnich (Łużyczan) na Południowym Bałtyku, na Pomorzu, możemy znaleźć więcej informacji o bogu Triglavie (Dabog, Hromi Daba). Wszyscy trzej biografowie (Ebo, Herbord i anonimowy mnich z klasztoru Priflinger) byli świadkami istnienia trójgłowego bożka na Wołyniu i w Šćećinie. Ebo powiedział, że miasto Volin położone jest na zboczach trzech wzgórz i że posiada świątynię poświęconą bóstwu o trzech głowach, zwanemu Bogiem Triglavem („…deo Triglavo dicitus, tricapitum habebat…” ). Według Ebo Triglav to najwyższy słowiański Bóg („summus Deus”), władca trzech światów (nieba, ziemi i świata podziemnego). Posąg był wykonany z drewna, jego trzy głowy były inkrustowane srebrem, a jego głowy były zakryte „diademem”, czyli jakimś rodzajem złotego kapelusza, który zakrywał oczy bożka.
In the town of Stettin were three hills, the central one being dedicated to Triglav, the chief local deity. This idol was of gold and had three heads, while its eyes and lips were covered with a golden veil. The pagan priests declared that Triglav („Three-Heads”) was tricephalous because he wished to make it known that he ruled over three realms, i. e., heaven, earth, and the underworld; and he covered his face because he would not see the sins of men. The temple of Triglav was built with wonderful skill. On the inner and outer sides of the walls were various embossed figures of men, birds, and animals, so well made that they seemed to live and breathe. Their colour was always fresh and durable, and could be damaged neither by rain nor by snow. According to the custom of the ancestors one tenth of all booty was stored in the treasury of the temple, and there was, moreover, an abundance of gold and silver vessels used by the chieftains on festive occasions, as well as daggers, knives, and other rare, costly, and beautiful objects. In honour of and in homage to the gods colossal horns of wild bulls, gilded and adorned with precious stones, were kept there, some serving for drinking vessels, and some for musical instruments.
W mieście Szczecin znajdowały się trzy wzgórza, z których centralne było poświęcone Triglavowi, głównemu lokalnemu bóstwu. Ten bożek był ze złota i miał trzy głowy, a jego oczy i usta były zakryte złotą zasłoną. Pogańscy kapłani oświadczyli, że Triglav („Trzygłowy”) był trójgłowy, ponieważ chciał dać do zrozumienia, że rządzi trzema królestwami, tj. e. niebo, ziemia i podziemia; i zakrył twarz swoją, aby nie widzieć grzechów ludzkich. Świątynia Triglava została zbudowana ze wspaniałymi umiejętnościami. Po wewnętrznej i zewnętrznej stronie ścian widniały różne wytłoczone postacie ludzi, ptaków i zwierząt, tak dobrze wykonane, że zdawały się żyć i oddychać. Ich kolor był zawsze świeży i trwały, nie mógł zostać zniszczony ani przez deszcz, ani przez śnieg. Zgodnie ze zwyczajem przodków, w skarbcu świątynnym przechowywano jedną dziesiątą całego łupu, a ponadto znajdowało się w nim mnóstwo złotych i srebrnych naczyń, używanych przez wodzów podczas świąt, a także sztyletów, noży i inne rzadkie, kosztowne i piękne przedmioty. Na cześć i hołd bogom trzymano tam kolosalne rogi dzikich byków, złocone i ozdobione drogimi kamieniami, niektóre służące do naczyń do picia, inne do instrumentów muzycznych.
Otto von Bamberg destroyed the idols, by chopping the heads off with an axe. He then sent the three silver coated heads to the pope Calixto II in Rome, as evidence that his mission of converting Polabian Slavs (Sorbs) was successful. In Szczecin Bishop Otto fon Bamberg did manage to destroy the temple dedicated to Triglav, but the priests removed the statue of God which was entirely made of gold and managed to hide it in a hollow tree near the city. It is said that the Bishop did not manage to find this statue.
Otto von Bamberg zniszczył bożki, odcinając głowy siekierą. Następnie wysłał trzy posrebrzane głowy do papieża Kaliksta II w Rzymie, jako dowód, że jego misja nawrócenia Słowian połabskich (Łużyczan) zakończyła się sukcesem. W Szczecinie biskupowi Otto von Bambergowi udało się zniszczyć świątynię poświęconą Triglavowi, jednak kapłani usunęli posąg Boga, wykonany w całości ze złota, i ukryli go w dziupli niedaleko miasta. Mówi się, że biskupowi nie udało się odnaleźć tego posągu.
Same authors ( Ebo , Herbord and monk from Priflinger) tell us that the animal dedicated to god Triglav was a black horse , which was used for divination. Triglav was also associated with spear and sword and was considered to be one of Slavic war gods. Some reports say that Triglav had three goats heads.
Ci sami autorzy (Ebo, Herbord i mnich z Priflinger) podają, że zwierzęciem poświęconym bogu Triglavowi był czarny koń, którego używano do wróżenia. Triglav był także kojarzony z włócznią i mieczem i uważany był za jednego ze słowiańskich bogów wojny. Niektóre raporty mówią, że Triglav miał trzy kozie głowy.
Among thousands of Serbian folk songs and ceremonial prayer songs collected by ethnologists during 19th century, we find many which talk about Triglav. The description of god Triglav from Serbian folk tradition corresponds closely to references to Triglav which we find in the Book of Veles. They both identify Triglav as main deity and the oldest deity that there is.
Wśród tysięcy serbskich pieśni ludowych i uroczystych pieśni modlitewnych zebranych przez etnologów w XIX wieku, znajdujemy wiele, które mówią o Triglavie. Opis boga Triglava z serbskiej tradycji ludowej ściśle odpowiada wzmiankom o Triglavie, które znajdziemy w Księdze Velesa. Obaj identyfikują Triglava jako główne bóstwo i najstarsze istniejące bóstwo.
From the book: „Триглав у старим српским народним песмама и молитвама„:
… Ti junaci mladi hrabri,
Velji vojni Triglavovi,
Triglavovi silna Boga,
Silna Boga najvećega,
Boga stara Pra Pra Boga…
Translated into English this means:
…Those heroes young and brave
great solders of Triglav
Triglav, the mighty god
Triglav the greatest god
Triglav the „pra pra” (oldest) god…
…Ci bohaterowie są młodzi i odważni
wielcy to wojowie Triglava
Triglav, potężny bóg
Triglav, największy bóg
Triglav, „pra pra” (najstarszy) bóg…
Book of Veles:
…Molimo se i klanjamo se prvom Triglavu i njemu veliku slavu pojemo…To je suština Triglava jer svi od njega potiču i njemu se opet vraćaju…
Translated into English this means:
We are praying to and we are bowing in front the first Triglav and we are singing great praises to him…This is the essence of Triglav, because all there is comes from him and all to him returns…
W tłumaczeniu na język angielski oznacza to:
Modlimy się i kłaniamy przed pierwszym Triglavem i śpiewamy mu wielką pochwałę… To jest esencja Triglava, bo Wszystko pochodzi od niego i wszystko do niego powraca…
The following excerpts are from the book called „Pesme i obicaji ukupnog naroda srpskog” meaning Songs and Customs of all Serbian people. This is a collection of ceremonial songs collected throughout the Balkans in the 19th century by ethnographer M.S.Milojevic. Serbian folk tradition tells us that Triglav is the ruler of all space and all time. He is the god of three worlds: the sky , the earth and the underworld.
Poniższe fragmenty pochodzą z książki „Pesme i obicaji ukupnog naroda srpskog”, co oznacza Pieśni i zwyczaje całego narodu serbskiego. Jest to zbiór pieśni ceremonialnych zebranych na całych Bałkanach w XIX wieku przez etnografa M.S.Milojevica. Serbska tradycja ludowa mówi nam, że Triglav jest władcą całej przestrzeni i wszechczasów. Jest bogiem trzech światów: nieba, ziemi i świata podziemnego.
…Sa njegove tri velike glave,
Sa tri glave velikim Triglavom,
Što mi drma svetom tim prebelim,
Na sve strane i ta sva vremena…
Translated into English this means:
…With his great three heads
With three heads the great Triglav
shakes (rules) this white world
In all directions and in all times…
…Z jego wielkimi trzema głowami
Z trzema głowami wielki Triglav
wstrząsa (rządzi) tym białym światem
We wszystkich kierunkach i we wszystkich czasach…
This next song tells us that Triglav is also the god of the past the present and future.
Następna piosenka mówi nam, że Triglav jest także bogiem przeszłości, teraźniejszości i przyszłości.
…Silen bora Triglavomu,
Što mi sedit, ni zboruva,
Dlgo mnogo što minuva,
Dlgo mnogo što ća bidne,
Dlgo mnogo što živue,
De im imat do tri sili,
Prva sila na nebesa,
Druga sila na pod zemje,
A treća mi na ta zemja…
Translated into English this means:
Mighty god Triglav
Who decides
What happened
What will happen
what is happening
And who has three forces
First in the sky
Second under the ground
And third on the ground…
Potężny bóg Triglav
Kto decyduje Co się stało
Co się stanie co się dzieje
I który ma trzy siły
Najpierw na niebie
Drugi pod ziemią
I trzeci na ziemi…
Serbian folk tradition tells us that Triglav is the holy trinity. This means that for Serbs, Triglav is „the holy god, father, son and holy spirit”.
Serbska tradycja ludowa mówi nam, że Triglav to święta trójca. Oznacza to, że dla Serbów Triglav jest „świętym bogiem, ojcem, synem i duchem świętym”.
This next song, talks about the passing of the flower wreath, from St George (Yarilo, 6th of May, young sun, beginning of summer), to St John (21 of Jun, the summer solstice, middle of summer), to St peter (July), to Triglav (2nd of August, end of summer). The flower wreath represents the sun during spring and summer months. Triglav here is actually St Elijah. His feast day (2nd of August) falls at the end of Summer when sun’s heat is at its maximum. St Elijah is known i Serbia as Sveti Ilija (Sveti can mean saint but also shining) the thunderer, which shows that in Serbian tradition the Sun is associated with the thunde. St Elijah is actually Svetli Ilios, Shining Thundering Sun, Perun and his day is 2nd of August, Crom dubh – Lugh day, Perun day.
Następna piosenka opowiada o przejściu wieńca kwiatowego od św. Jerzego (Yarilo, 6 maja, młode słońce, początek lata), do św. Jana (21 czerwca, przesilenie letnie, środek lata), do św. piotra (lipiec), do Triglav (2 sierpnia, koniec lata). Wieniec kwiatowy reprezentuje słońce w miesiącach wiosennych i letnich. Triglav to tak naprawdę św. Eliasz. Jego święto (2 sierpnia) przypada na koniec lata, kiedy słońce osiąga maksimum. Św. Eliasz jest znany w Serbii jako Sveti Ilija (Sveti może oznaczać święty, ale także świecący) grzmot, co pokazuje, że w tradycji serbskiej Słońce jest kojarzone z grzmotem. Św. Eliasz to tak naprawdę Svetli Ilios, Shining Thundering Sun, Perun, a jego dzień to 2 sierpnia, Crom dubh – dzień Lugh, dzień Perun.
…Ivanjsko cveće petranjsko,
Petrovsko cveće ivanjsko!
Ivan ga bere te bere.
Petar ga plete te plete.
Daje ga silnu Triglavu,
Triglavu svetoj trojici…
Translated into English this means:
St John’s flowers to St Petar’s flowers
St John picks the flowers
St Petar makes wreath from them
And gives the wreath to mighty Triglav
Triglav the holy trinity…
Kwiaty od Świętego Jana do kwiatów Świętego Petara
Święty Jan zrywa kwiaty
Św. Petar robi z nich wieniec
I daje wieniec potężnemu Triglavowi
Triglav, Trójca Święta…
This is another song which refers to Triglav as the holy trinity:
To kolejna pieśń, która określa Triglava jako świętą trójcę:
…Ko prevari svoga druga,
Svoga druga pobratima
Satreo ga silni Ljelju:
Svojim ocem strašnim Bogom.
Strašnim Bogom Triglav Bogom,
Triglavom svetom Trojicom…
Translated into English this means:
…Who betrays a friend
A friend or a blood brother
May mighty Ljelju (Perun) destroy him
With his father terible god
Terible god Triglav
Triglav the holy trinity…
...Kto zdradza przyjaciela
Przyjaciel lub brat krwi
Niech potężny Ljelju (Perun) go zniszczy
Z ojcem strasznym bogiem
Straszny bóg Triglav
Triglav, Trójca Święta…
This next song tells us that Triglav is the Creator, the Protector and the Destroyer of everything that there was, there is and that there will be:
Następna piosenka mówi nam, że Triglav jest Stwórcą, Obrońcą i Niszczycielem wszystkiego, co było, jest i co będzie:
…Naš gospodar Trigljav velji,
Naš Stvoritelj i Držitelj
I veliki Umoritelj…
Translated into English this means:
…Our lord Triglav the great
Our creator, our protector (upholder, maintainer)
and our great destroyer…
…Nasz pan Triglav Wielki
Nasz twórca, nasz obrońca (podtrzymujący, utrzymujący)
i nasz wielki niszczyciel…
And this song tells us that Triglav is the highest god, the greatest god and that he is the three headed trinity, at the same time the Creator, the Protector and the Destroyer:
A ta pieśń mówi nam, że Triglav jest najwyższym bogiem, największym bogiem i że jest trójgłową trójcą, a jednocześnie Stwórcą, Obrońcą i Niszczycielem:
…Veliča smo Višnjega!
Previšnjega i jasnjega!
Triglav Boga najvećeg.
Svetu Trojcu najjasnu.
Stvoriteljicu najjaču.
Održateljicu najkrepku.
Rušiteljicu najstrašnu….
Translated into English this means:
…We celebrated Višnjega (The high god, the sky god)
The highest and the brightest
God Triglav the greatest
Holy trinity the shiniest
Creator, the strongest
protector (upholder, maintainer), the most robust
Destroyer, the most terrible…
…Świętowaliśmy Višnjegę (najwyższego boga, boga nieba)
Najwyższy i najjaśniejszy
Bóg Triglav największy
Święta Trójca najjaśniejsza
Stwórca, najsilniejszy ochraniacz (podtrzymujący, utrzymujący), najsolidniejszy
Niszczyciel, najstraszniejszy…
This next ceremonial song (prayer) actually identifies, gives names to the three faces of Triglav:
Ta następna pieśń ceremonialna (modlitwa) faktycznie identyfikuje, nadaje nazwy trzem obliczem Triglava:
…Da nam stoka bude zdrava
Ta goveda i te ovce
Ti jarići i jaganjci.
Doratasti velji konji
Što no nose te junake
Mile borce Triglav bora5
Triglav bora te Troice
Višnjeg boga Stvoritelja
Jakog Žive rušitelja
I Branjanja Branitelja…
Translated into English this means:
…May our cattle be healthy
All the cows and all the sheep
All the kids and all the lambs
All the great big horses
Which carry our heroes
Dear solders of the god Triglav
god Triglav the holy trinity
Vishnji god, the creator
Strong Živa the destrojer
and Branjanj the protector…
…Niech nasze bydło będzie zdrowe
Wszystkie krowy i wszystkie owce
Wszystkie dzieci i wszystkie owieczki
Wszystkie te wspaniałe, duże konie
Które niosą naszych bohaterów
Drodzy wojowie boga Triglava
bóg Triglav, święta trójca
Bóg Vishnji, stwórca
Silny Živa destrojer
i Branjanj, obrońca…
In Indian mythology, Trimurti consists of Vishnu, Shiva, and Brahma. In Serbian mythology, Triglav consists of Višnji, Živa, Branjanj.
W mitologii indyjskiej Trimurti składa się z Wisznu, Śiwy i Brahmy. W mitologii serbskiej Triglav składa się z Višnji, Živa, Branjanj.
In Serbian the meanings of the names of the holy trinity (Trimurti, Triglav) members (Višnji, Živa, Branjanj) actually correspond to their role in Serbian Trinity:
W języku serbskim znaczenia imion członków Trójcy Świętej (Trimurti, Triglav) (Višnji, Živa, Branjanj) w rzeczywistości odpowiadają ich roli w serbskiej Trójcy:
Vishnji (meaning „one who is up high”, from vis „high”), the sun.
Branjanj (meaning the protector, supporter, from bran „protection”, braniti „to protect”), the fire.
Živa (meaning alive, living from Živ „alive, life”), the giver and taker of life.
Vishnji (co oznacza „ten, który jest nad tobą wysoko”, od vis „wysoki”), słońce. Branjanj (co oznacza obrońcę, zwolennika, od bran „ochrona”, braniti „chronić”), ogień. Živa (co oznacza żywy, żyjący z Živ „żywy, życie”), dawca i biorca życia.
Serbian folk tradition also tells us that Triglav lives in India and that India was the home of the Serbs, which Serbs had to leave because of a huge political or religious upheaval of some kind, probably a religious civil war which plunged India into chaos.
Serbska tradycja ludowa mówi nam również, że Triglav mieszka w Indiach i że Indie były ojczyzną Serbów, którą Serbowie musieli opuścić z powodu jakiegoś ogromnego przewrotu politycznego lub religijnego, prawdopodobnie religijnej wojny domowej, która pogrążyła Indie w chaosie. [CB – Ta tradycja mówi że Serbowie musieli opuścić nie Indie tylko B-Harat – K-Harpaty i pójść na południe]
How old is this folk memory? What time and what migration from India to Europe does it describe? We don’t know for sure. The racial memory these folk songs preserve could either be the memory of the original migration of the „Indo Europeans” to Europe, or the Skythian migration to Europe or any other one in between or after. Either way they are thousands of years old. The fact that Serbs have preserved, in their folk tradition, the memory of the migration from India through all these millenniums, is astounding, and another proof that culture and language are a lot more resistant then most people think. The fact that some of the songs recorded by ethnographers are actually prayers to Triglav, is even more amazing. This means that Serbs have managed to preserve the actual Agni (Triglav) cult for thousands of years outside of India.
Jak stara jest ta pamięć ludowa? O której godzinie i jaką migrację z Indii [CB – Z Północy zza Karpat – Haratu na Południe na Bałkany, a nie z Indii!] do Europy opisuje? Nie wiemy tego na pewno. Pamięć rasowa, którą zachowują te pieśni ludowe, może być albo pamięcią pierwotnej migracji „Indoeuropejczyków” do Europy, albo migracją Scytów do Europy, albo jakąkolwiek inną migracją pomiędzy lub później. Tak czy inaczej, mają tysiące lat. Fakt, że Serbowie zachowali w swojej tradycji ludowej pamięć o migracji z Indii przez te wszystkie tysiąclecia, jest zdumiewający i stanowi kolejny dowód na to, że kultura i język są znacznie bardziej odporne, niż większość ludzi myśli. Jeszcze bardziej zadziwia fakt, że niektóre pieśni nagrane przez etnografów są w rzeczywistości modlitwami do Triglava. Oznacza to, że Serbom udało się zachować faktyczny kult Agni (Triglav) przez tysiące lat poza Indiami.
Here is one of the folk songs which tells the story about the Serbian exodus from India. The song is called „The saints are dividing the treasure” and in it Ognjena Marija (Fiery Mary) sister of St Petar, St Nicolas, St John, St Ilia and St Pantelija tells her brothers why she is crying:
Al’ govori Blažena Marija:
There were some subtle differences though between Indian Trimurti and Serbian Triglav. In Indian mythology, Brahma is the creator whereas that role in Serbian Triglav is played by Vishnji bog (Vishnu). Both Shiva and Živa seemed to have the same role in both Trinities.I decided to go and investigate the whole thing more. Why was there a difference? Who got it right and who got it wrong? And who brought Crom Dubh – Lugh, the three headed god to Ireland? I will talk about this in one of my next posts.
Były jednak pewne subtelne różnice między indyjskim Trimurti i serbskim Triglavem. W mitologii indyjskiej stwórcą jest Brahma, w serbskim Triglavie taką rolę pełni bagno Wisznu (Wisznu). Wydawało się, że zarówno Śiwa, jak i Živa odgrywają tę samą rolę w obu Trójcach. Postanowiłem pojechać i dokładniej zbadać całą sprawę. Dlaczego była różnica? Kto miał rację, a kto się mylił? A kto sprowadził Croma Dubha – Lugh, trójgłowego boga do Irlandii? O tym opowiem w jednym z kolejnych postów.
źródło:https://oldeuropeanculture.blogspot.com/2014/07/triglav-trojan-trinity-trimurti-agni.html