Kurhany we wsi Łęki Małe w Wielkopolsce pochodzą z późnego okresu kultury unietyckiej (1700-1500 lat p.n.e.). Jeszcze w 1881 roku znajdowało się tutaj 11 kurhanów, według badań wcześniej było ich 14. W czasie budowy linii kolejowej Kościan – Grodzisk w latach 1901-1906 zniszczono 7 z istniejących kurhanów. Kurhany mają wysokość od 2,5 do prawie 5 metrów i obwód od 60 do 120 metrów.

Skupisko kurhanów w pobliżu Łęk Małych w Wielkopolsce jest unikatem na skalę europejską. Drugie podobne, ale o mniejszej ilości kurhanów w jednym miejscu (za to trochę większych) znajduje się na Ukrainie i pochodzi z innej epoki.

Podobny kurhan, ale tylko jeden, datowany na ten sam okres dziejów znajduje się w pobliżu Szczepankowic na Dolnym Śląsku.

W latach 1933, 1953 i 1955 Józef Kostrzewski, archeolog z Muzeum Archeologicznego w Poznaniu, prowadził tam wykopaliska archeologiczne. Doprowadzono wtedy do całkowitego odkrycia jednego z kurhanów, pozostałe zostały przekopane tylko częściowo. W trakcie badań ustalono, że kurhany te są miejscem pochówków ludzi znacznych dla ówczesnego społeczeństwa. Świadczy o tym bardzo bogate wyposażenie grobów, w których zmarli chowani byli wraz z bronią, ozdobami i naczyniami. Wyroby zdobnicze, które znaleziono wykonane były z brązu, złota, bursztynu. Zmarli wyposażani byli także w tzw. berła sztyletowe. Były to sztylety metalowe osadzane poprzecznie w ozdobne rękojeści. Przypominały berła znane z czasów średniowiecza.

Tak wyglądają wielkopolskie piramidy. Zobacz zdjęcia:

Zmarłym oprócz przedmiotów codziennego użytku i ozdób wkładano do grobów konie, które według ówczesnych wierzeń związane były z kultem słońca oraz ognia.

Wszystkie wyroby, jakie odnaleziono w grobach prezentowały jak na ówczesne czasy bardzo wysoki poziom wykonania, co może świadczyć o znacznym rozwoju technicznym ludu, który wybudował kurhany.

Tu znajdują się wielkopolskie piramidy:

W 1997 roku Poznańskie Towarzystwo Prehistoryczne przeprowadziło badania geofizyczne. Dzięki nim próbowano ustalić położenie zniszczonych kurhanów. W wyniku tych badań, a także wykorzystując zdjęcia lotnicze wykonane w 1994 roku, ustalono, że prawdopodobnie kurhany były zlokalizowane w dwóch liniach biegnących równolegle do siebie. Stwierdzono także istnienie jakichś innych obiektów, które nie są widoczne na powierzchni ziemi ani na zdjęciach lotniczych. Badaniami kierował Marek Chłodnicki z Muzeum Archeologicznego w Poznaniu, a badania przy wykorzystaniu metod elektromagnetycznych przeprowadzał Tomasz Herbich z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW w Kairze.

7 lipca 2022 roku w Wilanowie odsłonięto obelisk zwieńczony kopią berła sztyletowego, odnalezionego podczas prac archeologicznych w jednym z kurhanów. Na terenach ziem polskich w okresie wczesnej epoki brązu, a w szczególności w czasie trwania kultury unietyckiej, był to symbol władzy.

Znalezione w jednym z kurhanów berło sztyletowe, uważane za oznakę władzy i symbol zmiany cywilizacyjnej, stało się jedną z inspiracji do najnowszego filmu Krzysztofa Paluszyńskiego. „Berło z brązu – symbol zmiany cywilizacyjnej” to najnowszy, fabularyzowany dokument Krzysztofa Paluszyńskiego. Producent i reżyser ma już na swoim koncie kilkanaście filmów, między innymi: „Rondele – wielka zagadka sprzed 7000 lat” czy „Megality – historia sprzed 5500 lat”. Jego najnowsza produkcja będzie opowiadać o początkach epoki brązu na ziemiach polskich. 25 marca 2023 roku w Kamieńcu odbył się premierowy pokaz filmu.

Tak wyglądają unikatowe kurhany w Wielkopolsce. Zobacz zdjęcia u źródła: https://gloswielkopolski.pl/oto-unikatowe-piramidy-w-wielkopolsce-znaleziono-w-nich-skarby-zloto-bursztyn-i-berla-zobacz-zdjecia-kurhanow/ar/c7-17612181