Na żelazny, pokryty rdzą przedmiot w jednym z lasów niedaleko Kaznowa Kolonii w gminie Ostrów Lubelski, na początku roku przypadkiem natknęła się jedna z okolicznych mieszkanek. Kobieta zabrała go do domu. Po pewnym czasie znalezisko trafiło w ręce Macieja Wronowskiego, który postanowił pokazać je pracownikom Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Lublinie. Eksperci nie mają wątpliwości, że to bardzo stary grot, który w przeszłości wieńczył oszczep służący do walki.

– Ten egzemplarz można datować na okres wpływów rzymskich, to jest lat pomiędzy 70 a 160 rokiem naszej ery. Należy go wiązać z ludnością kultury przeworskiej. Groty z zadziorami stanowiły element oszczepów. Obecność zadziorów powodowała, że broń ta mogła być wykorzystywana tylko jednokrotnie podczas starcia. Wynikało to z faktu, że po jego wbiciu w ciało lub tarczę przeciwnika, nie można było go wystarczająco szybko wyszarpnąć – tłumaczy Dariusz Kopciowski, wojewódzki konserwator zabytków.

Jak mówią specjaliści z Lublina, grot z Kaznowa Kolonii charakteryzuje się przedłużoną, fasetowaną tulejką i wyraźnie zaznaczonym żeberkiem, które wykonywano w okresie wczesnego Cesarstwa Rzymskiego.

Oryginalnie miał dwa zadziory, z których do dzisiaj zachował się jeden. Rozpiętość między nimi wynosiła w przeszłości ok. 3,5 cm, a cały grot mierzy 13,6 cm. Tak stare przedmioty na terenie naszego kraju odkrywane są bardzo rzadko. Zwykle znajduje się je na cmentarzyskach kultury przeworskiej zwanej również kulturą grobów jamowych. Zakończone żelaznymi grotami oszczepy stanowiły wyposażenie pochówków ciałopalnych.

Podobny grot w przeszłości znaleziono na dawnym cmentarzysku Opoce koło Końskowoli. Jeden z tego typu przedmiotów znajduje się także w zasobach Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym. Po zbadaniu grota z Kaznowa-Kolonii na miejsce udali się archeolodzy, którzy przeprowadzili oględziny. Nic interesującego jednak nie znaleźli.

– Niezbędne będzie ponowne przeprowadzenie bardziej szczegółowego rozpoznania tego obszaru – zapowiada Dariusz Kopciowski.

Wieść o znalezisku w jego najbliższych okolicach szybko się rozchodzi.

– Właśnie się o tym dowiedziałam. Mam nadzieję, że znajdą więcej zabytkowych przedmiotów. Wiem, że dawnych czasach niedaleko naszej wioski przebiegał królewski szlak – mówi Maria Szczepańska, sołtys Kaznowa Kolinii. – To miłe, że o Kaznowie zrobiło się głośniej. Promocja na pewno nam się przyda.