Czytamy „Królestwo Sławian” Mavro Orbiniego (część 1)
Od Poli Dec
KRÓTKA HISTORIA KSIĄŻKI
Mauro Orbini (1560 albo 1563 – 1610 albo 1614) – różne daty znalazłem zarówno urodzenia jak i śmierci, był chorwackim historykiem i pisarzem.
Twórca monumentalnego dzieła „Królestwo Sławian”, tytuł oryginalny : Kraljevstvo Slavena (Il Regno de gli Slavi, 1601) które znacząco wpłynęło na rozwój sławiańskiej historiografii i ideologii.
https://www.wikiwand.com/pl/Mauro_Orbini
Orbini urodził się w miejscowości Ragusa (dziś Dubrownik), ówczesnej stolicy Republiki Raguzy – wolnej sławiańskiej republiki kupieckiej, w ważnym ośrodku handlowym i gospodarczym na wschodnim wybrzeżu Adriatyku.
https://www.wikiwand.com/en/Republic_of_Ragusa
Rodzina Orbiniego pochodziła z Kotoru (obecnie Czarnogóra), po wstąpieniu do zakonu benedyktynów w wieku 15 lat Mavro Orbini przebywał kolejno w klasztorach na wyspie Mljet, następnie w Ston oraz na Węgrzech, gdzie przez pewien czas piastował godność opata klasztoru w Bač (obecnie Serbia).
Dubrownik to z pewnością jedno z piękniejszych miejsc w Europie

Dubrovnik, Croatia. Spectacular twilight picturesque view on the old town of Ragusa from the Lovrijenac Fortress.
Jak większość dalmackich humanistów rensansowych, Orbini znajdował się pod silnym wpływem ideologii panslawistycznej, której jednym z głównych teoretyków był Vinko Pribojević.
W opozycji do tego jak wiadomo stał Rzym który był i dalej jest antysławiański.
Mieszkańcy Dubrownika chcieli być politycznie wolni i czuli się jak Sławianie, i również mnisi nawet jeśli byli Włochami, w taki sposób manifestowali swoją wolność. Takie było polityczne znaczenie książki Orbiniego.
3 krótkie cytaty z książki jako przesłanie, główna jej myśl i zachęta do przeczytania książki :
” Vandale, Goci , Ostrogoci, Wizygoci, Gepidowie, Getty, Alani, Verli lub Heruli, Quadi, Dacy, Marcomanni, Trakowie i Ilirowie, którzy wszyscy należą do tego samego ludu słowiańskiego i mówią tym samym językiem.
„Macedończycy nie byli Grekami … Macedończycy mówią językiem słowiańskim”
„… nad Bałtykiem żyją sławiańscy ludzie zwani Venedi”
IDĄC PO ŚLADACH PO KTÓRYCH SZEDŁ MAVRO ORBINI
Dalmatyńczyk podał imponującą listę źródeł i zamieścił w książce cytaty z ponad 300 dzieł z których korzystał ale nie podał wszystkich bo nie mógł.
W 1593 jego wróg Giambatista Orsati – przewodniczący kongregacji w Mljet nakazał przekazać go Inkwizycji.
Orbini został uniewinniony przez wstawiennictwo arcybiskupa Ragusy (dziś Dubrovnik) Aurelio Novarino który umieścił go w klasztorze benedyktynów.
http://www.girodivite.it/Il-regno-degli-Slavi.html
W 1597 Papież Klemens VIII uczynił go opatem w klasztorze Bać daleko od Dubrownika i kończy książkę bez przeszkód.
Przypomnę jakie to były czasy – w 1600 r Giordano Bruno został spalony na stosie jako heretyk.
W 1600 Orbini osiadł w Pesaro i dzięki opiece bogatego patrona Marino uzyskał dostęp do rozległej bibiloteki księcia Franciszka i Marii II della Rovere i w 1601 r ukazuje się KRÓLESTWO SŁAWIAN po włosku.
Ważnym źródłem z którego korzystał Orbini a które zataił była napisana przez Vinko Pribojevica w 1532 książka „De origine successibusque Slavorum (Pochodzenie i Chwała Sławian)
Pribojević urodził się na wyspie Hvar w Dalmacji Weneckiej (dziś Chorwacja ) ale nie uważał się za Chorwata, ale za Sławianina mówiącego językiem Wenecjan.
https://www.wikiwand.com/en/Vinko_Pribojević
Jest 70 stronicowy pdf książki Pribojevića w języku angielskim, nie wiem czy to jest całość ale nic innego nie znalazłem
https://archive.org/details/VinkoPribojeviAndTheGloryOfTheSlavs
Książka Pribojevica powstała na podstawie jego przemówienia w Wenecji w 1525 r., które wywarło głębokie wrażenie na Wenecjanach i kilkakrotnie opublikowali je po łacinie i włosku.
Pribojevic napisał historię Sławian od niepamiętnych czasów do współczesnych, włączając w to historie różnych starożytnych ludów, takich jak Trakowie, Macedończycy, Goci, Vandale, Sarmaci, Gepidowie i Ilirowie, z których wszyscy byli wg niego Sławianami, ten pogląd powtórzył po latach Orbini.
Autor zignorował migrację Sławian na Bałkany w VI wieku uważając ją za mocno przesadzoną i sfabrykowaną i utrzymywał pogląd o ciągłości etnicznej Sławian w regionie oraz połączył to z dziedzictwem starożytnych Ilirów.
Aby udowodnić sławiańskość Macedończyków, Pribojevic wykazał że ich język nie jest taki sam jak Greków.
Wykorzystał anegdotę znalezioną w Historii Aleksandra Wielkiego autorstwa Quintusa Curtiusa Rufusa, tu podobizna Aleksandra, wygląda niczym prawdziwy „południowiec” (sarkazm)
Zgodnie z tą anegdotą kiedy żołnierz Philotas został postawiony przed sądem przed armią macedońską (której znaczna część była Grekami), Aleksander zapytał go:
Filotasie, Macedończycy będą cię sądzić, czy użyjesz swojego języka ojczystego przed nimi?
Filotas odpowiedział, że nie, ponieważ nie wszyscy będą w stanie go zrozumieć.
Wniosek, jaki Pribojević wyciągnał z tego opowiadania jest taki, że Philotas postanowił nie mówić w ojczystym języku macedońskim, bo był on inny niż język całej armii (grecki) więc Macedończycy i Grecy nie mówili tym samym językiem i nie można ich uważać za ten sam lud.
To wg niego dowodzi, że Macedończycy zawsze mówili językiem sławiańskim i są Sławianami.
więcej u źródła: https://vandalskaslavia.home.blog/2019/02/04/czytamy-krolestwo-slawian-mavro-orbiniego-czesc-1-geneza-powstania-i-wybrane-fragmenty-ksiazki/