Twórcy kultury mykeńskiej w starożytnej Grecji nie od dziś wywodzeni są z terenów nad Dunajem i pod Karpatami. Archeologowie od dziesięcioleci znajdują niezliczone materialne dowody łączności między Europą środkową i egejską. Najbardziej uderzające są zapożyczenia u Mykeńczyków z sztuki metalurgicznej, zwłaszcza w wytwarzaniu oręża. Zaawansowanie technologiczne broni środkowoeuropejskiej pomogło w szybkim opanowaniu świata egejskiego przez Słowian. Także zdobnictwo wykazuje na znaczną rolę mieszkańców ziem na Północ od Dunaju w kształtowaniu greckiego świata epoki brązu.

W grobowcu Wojownika Gryfa w greckim Pylos znaleziono w 2015 r. broń, dzieła sztuki, biżuterię i zastawę. Jednak dopiero po dwóch latach żmudnych prac konserwatorskich oczyszczono zabytek niewielki, ale o ogromnym znaczeniu dla historii sztuki. Naukowcy z uniwersytetu w Cincinnati nazwali go pieczęcią. To miniatura wyrzeźbiona w agacie o dłuższym przekroju równym zaledwie 3,6 cm. Znalezisko wydatowali na 3,5 tys. lat temu, a więc o około tysiąc lat przed okresem sztuki klasycznej Grecji, znanej m.in. z rzeźb Fidiasza czy Myrona. „Fascynująca jest reprezentacja ludzkiego ciała. Ten poziom szczegółów, ta muskulatura. Takiego czegoś nie znajdziemy w sztuce, aż przez następne tysiąc lat do klasycznego okresu greckiego” – stwierdził członek zespołu amerykańskich naukowców dr Jack Davis. Pieczęć Wojownika Gryfa (na zdjęciu głównym) to – jak do tej pory – najbardziej fascynujący obiekt z okresu kultury mykeńskiej.

Miniony rok dla rozwikłania zagadki Mykeńczyków był jednak znacznie ważniejszy pod innym względem. Wspominałem już (Web) o pracy zespołu Iosifa Lazaridisa poświęconej genetypowi Mykeńczyków. Naukowcy stwierdzili, że najwcześniejsza cywilizacja egejska, czyli minojska, była tworzona przez ród anatolijskich rolników oraz populację pochodzącą z Kaukazu, która miała powiązania z mieszkańcami wchodnioeuropejskich stepów. Natomiast Mykeńczycy wykazywali się dodatkowo pokrewieństwem wprost ze stepowymi ludami z północno-wschodniej Europy. Praca zespołu Laziridisa nie podaje dokładnie haplogrup męskich związanych z wyodrębnionymi przez niego ludami (anatolijscy rolnicy, armeńscy przedstawiciele kultur miedzi i brązu z Kaukazu oraz stepowcy z Północy). W przypadku dwóch pierwszych rodów możemy mówić o mutacjach męskich haplogrup J i G (przy czym ta pierwsza wg. ustaleń Laziridisa dominowała wśród Minojczyków. Dla trzeciej „północnej” z innych badań wiemy, że w tym czasie reprezentowała mutacje R1a. Z analiz przedstawionych na blogu eurogenes (patrz komentarze prowadzącego bloga, podpisane davidski) wynika, że „stepowcy” z Północy wnieśli do puli Mykeńczyków geny kultury ceramiki sznurowej, czyli pochodzących od prasłowiańskiego R1a-M417. Do tego rodu należy ponad połowa współczesnych Polaków i niemal dwie trzecie Serbołużyczan. Zdaniem genetyków, pierwszy M417 żył około 3 800 lat p.n.e. w środkowej Europie. Około 3,5 tys. lat p.n.e. mamy już do czynienia z najważniejszymi mutacjami tego ojcowskiego genu, czyli aryjskim (indoirańskim) Z93 i typowo słowiańskim Z282, który pozostał w Europie i mógł mutować dalej m.in. wśród sznurowców. Ponadto przytoczony już eurogenes, wymienia najbardziej odpowiadającą populacji, której nadejście z Północy dało impuls do powstania kultury mykeńskiej, próbkę z Bułgarii datowaną na 1750-1625 p.n.e. (czyli podczas docierania Achajów do dzisiejszej północnej Grecji), oznaczoną MLBA I2163. Jest to: męska (po ojcu) R1a1a1b2 i żeńska (po matce) U5a2. Ponieważ mutacje R1a-M417 kojarzymy z wywodzącymi się od Prasłowian, to warto wyjaśnić co w próbce „achajskiej” oznacza haplogrupa U5a2. W artykule „Genetyka i prahistoria ludzkich populacji Eurazji” na 16 stronie prof. Tomasz Grzybowski wyjaśnia: „Dzięki badaniom pełnych genomów mitochondrialnych udało się m.in. scharakteryzować mitochondrialną podhaplogrupę U4a2, która, zgodnie z wynikami datowania molekularnego powstała w Europie środkowo-wschodniej około 7 tys. lat temu, a dziś obserwowana jest przede wszystkim w populacji polskiej, rosyjskiej i ukraińskiej. Jej ekspansja w Europie środkowej, północnej i wschodniej mogła się pokrywać z ekspansją tzw. archeologicznej kultury ceramiki sznurowej, która kwitła w Europie od 3200 do 2300 lat p.n.e.. Podobnie można zinterpretować wyniki badań pełnych genomów należących do podhaplogrup U5a2a i U5a2b1, charakteryzujących się zbliżonym wiekiem ewolucyjnym (ok. 8 tys. lat) i powstałych najprawdopodobniej w Europie centralnej. Wydaje się, że centralno-europejski rodowód oraz okres ekspansji takich podhaplogrup jak U4a2, U5a2a oraz U5a2b1 mogą być argumentami za ciągłością genetyczną pomiędzy epoką brązu a historycznym pojawieniem się ludności słowiańskiej pomiędzy Odrą i Wisłą„.

Genetyka więc jednoznacznie wskazuje kolebkę Achajów, jako tożsamą ze słowiańską.