Tajemnicze znalezisko na Pomorzu: . „Magiczny paciorek”, „złożony w ofierze”
Od Poli Dec
Kolejne zaprzeczenie brakowi ciągłości archeologicznej na terenie dzisiejszej Polski w wiekach od I do VI n.e.
Szklany ciemnozielony paciorek mieczowy, zachowany niemal w połowie, odnalazł w Tczewie członek Klubu Odkrywców Pomorza. Według odkrywców przedmiot ten złożono najprawdopodobniej w ofierze w pierwszych wiekach naszej ery.
Niewidoczny dla wykrywaczy metali paciorek znalazł na tczewskich polach Bogdan Gruchot z Klubu Odkrywców Pomorza i przekazał do identyfikacji archeologowi Bartoszowi Świątkowskiemu, wiceprezesowi Klubu.
Bardzo rzadkie znalezisko
Paciorek pierwotnie miał najprawdopodobniej średnicę około 5 centymetrów, wyjaśniał Bartosz Świątkowski. Artefakt w przekroju poziomym jest kolisty, a w pionowym wklęsło wypukły. Wykonany ze szkła o barwie ciemnozielonej, dodatkowo ozdobiony ornamentem stworzonym przy użyciu szkła o barwie białej. Szklane białe nitki zdobiące wypukłą stronę paciorka układały się w zwielokrotniony motyw girlandy.
– Tego typu paciorki należą do znalezisk niezwykle rzadkich. Jednocześnie nastręczają sporo trudności interpretacyjnych co do ich funkcji. Większość z nich to bowiem tzw. znaleziska luźne. W literaturze często określane są jako „magiczne paciorki”. Uznaje się je za elementy wrzecion (przęśliki), wisiorki, czy też za paciorki mieczowe – tłumaczył w informacji przesłanej Nauce w Polsce Bartosz Świątkowski.
Magiczne praktyki sprzed wieków
Niemal identyczny artefakt odkryto w depozycie bagiennym w Thorsberger Moorfund (południowa Jutlandia, Niemcy). W tym przypadku znalezisko pochodziło z miejsca, w którym u schyłku okresu rzymskiego (III-IV w. n.e.) złożono w formie ofiary z łupów pobitewnych znaczną liczbę broni. Dlatego zabytek ten został zinterpretowany jako paciorek mieczowy. Przy czym najprawdopodobniej nie zdobił on głowicy miecza, lecz został dowieszony do pochwy jako forma amuletu.
Tczewski paciorek również odkryto na terenie podmokłym. Jak opowiadał Bartosz Świątkowski, zbliżony kontekst odkrycia, a także podobieństwo pod względem rozmiaru, formy i zdobienia do artefaktu z obszaru dzisiejszych Niemiec pozwalają określić tczewskie znalezisko również jako paciorek mieczowy. Został on najprawdopodobniej złożony w ofierze do istniejącego dawniej w tym miejscu zbiornika wodnego, u podnóża osady datowanej na okres wpływów rzymskich i wędrówek ludów (I/II-V/VI w. n.e.).
Nauka w Polsce/jp