Bielsko – Biała, dnia 21 sierpnia 2023 roku

Pan

Andrzej DUDA

Prezydent

Rzeczypospolitej Polskiej

Pani

Elżbieta WITEK

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej

WNIOSEK

o zarządzenie referendum ogólnokrajowego

Na podstawie art. 4 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 kwietnia 1997

roku w związku z art. 61 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 2003 roku o referendum ogólnokrajowym (tj. Dz. U. z 2020 roku, poz. 851 z późn. zm.), działając w imieniu i na

rzecz obywateli, wnosimy o zarządzenie ogólnokrajowego referendum w celu poddania

pod głosowanie następujących pytań:

1.

Czy jesteś za tym, aby Prezydent RP, posłowie, senatorowie, sędziowie, prokuratorzy, funkcjonariusze i urzędnicy państwowi każdego szczebla byli pociągani do odpowiedzialności karnej, cywilnej oraz majątkowej za wszelkiego rodzaju działania umyślne i nieumyślne mające wpływ na: utratę lub ograniczenie suwerenności państwa polskiego, utratę życia i zdrowia, utratę lub uszczuplenie majątku narodowego oraz własności prywatnej, wolności obywatelskich i innych wartości podlegających bezwzględnej ochronie prawnej przepisów konstytucyjnych oraz międzynarodowych, w tym poprzez likwidację instytucji immunitetów nadawanych wszystkich w/w podmiotom ?

2.

Czy jesteś za całkowitą likwidacją samochodów służbowych dla posłów, senatorów,

resortów oraz urzędników i funkcjonariuszy wszystkich innych szczebli administracji

państwowej przeznaczonych do powszechnego użytku?

Uzasadnienie

Począwszy od 2001 roku, a więc od zamachu terrorystycznego na Word Trade Centre

w Nowym Jorku, w wielu państwach świata, w tym w Polsce, ograniczane są prawa i

swobody obywatelskie, przy jednoczesnym zapewnieniu bezkarności i nietykalności

oraz braku odpowiedzialności za niezgodne z prawem, w tym przepisami Konstytucji

oraz prawa międzynarodowego działania polityków, w tym posłów, senatorów,

członków rządu, funkcjonariuszy i urzędników państwowych, w szczególności w randze

1

ministrów i wiceministrów. Pandemia koronawirusa dobitnie pokazała, iż łamane były

podstawowe prawa i wolności obywateli, gdzie skutkiem działania ww. osób była utrata

majątku wielu obywateli, a nade wszystko utrata zdrowia i życia setek tysięcy ludzi w

Polsce.

Wskazują na powyższe setki orzeczeń sądów powszechnych karnych oraz administracyjnych, w których uznano, iż działania podejmowane w latach 2020 – 2023 przez rząd, jego poszczególnych ministrów, a także przez posłów i senatorów w

głosowanych przez nich projektach i nowelizacjach aktów prawnych oraz działaniach

urzędników państwowych i funkcjonariuszy Policji, iż rażąco naruszały one przepisy

Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz prawa międzynarodowego.

Niestety, do dnia dzisiejszego wszelkie inicjatywy podejmowane przez poszczególnych

obywateli, jak i przez organizacje pozarządowe, w tym przez fundacje i

stowarzyszenia, mające na celu pociągnięcie do odpowiedzialności cywilnej oraz

karnej osób odpowiedzialnych za powyższy stan rzeczy, pokazują, że postępowania

prokuratorskie są umarzane bądź udzielana jest odmowa wszczęcia postępowania.

Drastycznym przykładem było postanowienie Prokuratury Warszawa Śródmieście o

odmowie wszczęcia postępowania przeciwko ministrowi zdrowia Adamowi

Niedzielskiemu. Prokurator wydający postanowienie stwierdził, iż Adam Niedzielski nie podlega jurysdykcji sądów powszechnych Rzeczypospolitej Polskiej.

W związku z odmowami wszczynania przez prokuratorów postępowań, obywatelom

pozostaje co najwyżej prywatny akt oskarżenia, co jest związane z koniecznością

poniesienia bardzo wysokich kosztów zastępstwa przez pełnomocnika procesowego,

zaliczki na opinie biegłych sądowych, etc. na co większości obywateli nie stać. Stawia

to obywatela w sytuacji rażącej dysproporcji w relacji z państwem, oczywiście na ich

niekorzyść. Jednocześnie praktyki takie utwierdzają polityków i wspierających ich

urzędników oraz funkcjonariuszy państwowych o ich bezkarności, podczas gdy w

stosunku do obywateli podejmowanych jest przez organy administracji państwa szereg

postępowań kończących się niekorzystnymi decyzjami oraz rozstrzygnięciami

podejmowanymi z rażącym naruszeniem prawa, w których nie mają oni możliwości

bronienia swoich interesów, swojego majątku, a nawet zdrowia i życia.

Celem przedmiotowej inicjatywy referendalnej jest zadanie obywatelom pytań, w

których wypowiedzą się oni w tak istotnych sprawach, jak odpowiedzialność posłów,

senatorów, urzędników i funkcjonariuszy państwowych za ich działania na szkodę

obywatela oraz państwa w wielu aspektach, jak również potrzebie obciążania budżetu

państwa samochodami służbowymi wraz z kierowcami w tak liczebnej flocie.

2

Pytanie 1:

Czy jesteś za tym, aby Prezydent RP, posłowie, senatorowie, sędziowie, prokuratorzy, funkcjonariusze i urzędnicy państwowi każdego szczebla byli pociągani do odpowiedzialności karnej, cywilnej oraz majątkowej za wszelkiego rodzaju działania umyślne i nieumyślne mające wpływ na: utratę lub ograniczenie suwerenności państwa polskiego, utratę życia i zdrowia, utratę lub uszczuplenie majątku narodowego oraz własności prywatnej, wolności obywatelskich i innych wartości podlegających bezwzględnej ochronie prawnej konstytucyjnych oraz międzynarodowych, w tym poprzez likwidację instytucji immunitetów nadawanych wszystkich w/w podmiotom ?

Przedmiotowe pytanie skierowane do Suwerena jest jak najbardziej uzasadnione w

obliczu zwiększającej się ilości prób prawnego zalegalizowania całkowitej bezkarności

urzędników państwowych poprzez uchwalenie stosownej ustawy.

W ubiegłym roku tylko jednym głosem udało się odrzucić poprawkę do projektu ustawy o pomocy dla uchodźców, w której znalazł się przepis określony przez media

„przepisami bezkarności urzędników”.

Nowe przepisy miały zapewnić bezkarność za niedopełnienie obowiązków i

przekroczenie uprawnień oraz naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

Dwa lata wcześniej parlamentarzyści podjęli próbę wprowadzenia do polskiego

porządku prawnego tzw. „ustawy bezkarność plus”, cyt.:

„ Nie popełnia przestępstwa , kto w celu przeciwdziałania COVID-19 narusza obowiązki służbowe lub obowiązujące przepisy, jeżeli działa w interesie społecznym i bez naruszenia tych obowiązków lub przepisów podjęte działanie nie byłoby możliwe lub byłoby istotnie utrudnione.”

Tak brzmiał projekt nowego art. 10d do ustawy z 2 marca 2020.

Nie może być nigdy przyzwolenia na łamanie prawa przez jakichkolwiek urzędników oraz funkcjonariuszy państwowych, gdyż taka sytuacja dawałaby przyzwolenie na pogwałcenie wszelkich praw obywateli.

Dlatego wprowadzenie pełnej odpowiedzialności w jednakowym stopniu dla wszystkich urzędników i funkcjonariuszy każdego szczebla skutkowałoby jednocześnie zniesieniem instytucji immunitetu parlamentarnego dla posłów, senatorów oraz immunitetu sędziowskiego i immunitetów innych osób korzystających dotychczas z tego przywileju i rozciągnięciem na w/w podmioty odpowiedzialności karnej i cywilnej, w tym majątkowej tak jak na wszystkich pozostałych Obywateli RP.

I.

Odpowiedzialność cywilna, w tym majątkowa urzędników i funkcjonariuszy państwowych każdego szczebla.

Obowiązujące obecnie przepisy dotyczące odpowiedzialności cywilnej, w tym

odpowiedzialności majątkowej przerzucają tę odpowiedzialność de facto na Skarb

3

Państwa, czemu daje wyraz art. 416 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym

osoba prawna jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu, a

także art. 417 § 1 Kodeksu cywilnego, w myśl którego z a szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.

Ponadto jak wynika z treści art. 417 § 2 Kodeksu cywilnego, jeżeli wykonywanie zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa.

Zdaniem wnioskodawców, przerzucanie odpowiedzialności cywilnoprawnej, w tym

materialnej za niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu

władzy publicznej z osób, które się ich dopuściły na Skarb Państwa godzi w zasadę

sprawiedliwości i równości podmiotów wobec prawa, jest dalece nieetyczne i jedynie

wzmacnia poczucie bezkarności, jednocześnie finansując potencjalne odszkodowania

z pieniędzy podatników.

W związku z tym pytanie pierwsze ma na celu udzielenie przez obywateli odpowiedzi,

czy zgadzają się oni ponosić ciężar i skutki finansowe za niezgodne z prawem

działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej osób, które się ich

dopuściły.

Jednocześnie w opinii wnioskodawców, rozwiązaniem systemowym wychodzącym

naprzeciw konieczności uregulowania zasad odpowiedzialności osób wykonujących

funkcje publiczne, urzędników i funkcjonariuszy jest wprowadzenie obowiązkowego

ubezpieczenia tych osób z tytułu odpowiedzialności cywilnej, za które składki byłby

obowiązany opłacać sam funkcjonariusz, urzędnik lub osoba pełniąca funkcje

publiczną, jak to jest w przypadku zawodów prawniczych i innych wolnych zawodów.

Analogicznie jak w przypadku odpowiedzialności cywilnej, w tym materialnej wszystkich urzędników i funkcjonariuszy państwowych, w tym Prezydenta Rzeczypospolitej, Prezesa Rady Ministrów, członków Rady Ministrów, Prezesa

Narodowego Banku Polskiego, Prezesa Najwyższej Izby Kontroli, Członków Krajowej

Rady Radiofonii i Telewizji, osób, którym Prezes Rady Ministrów powierzył kierowanie

ministerstwem oraz Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych, cały wyżej wymieniony krąg

powinien odpowiadać na gruncie prawa karnego, tak samo jak wszyscy Obywatele

Rzeczpospolitej Polskiej oraz zgodnie z konstytucyjną zasadą równości podmiotów wobec prawa, o której mowa w art. 32 ust. 1 Konstytucji RP.

II.

Odpowiedzialność cywilna w tym majątkowa Prezydenta RP, Prezesa Rady Ministrów, Ministrów, Posłów i Senatorów.

Prezydent RP, posłowie i senatorowie, którzy w wyniku forsowanych przez lobby

polityczne, biznesowe lub jakiekolwiek inne – w ramach obowiązującej dyscypliny

partyjnej (klubowej) – pracują nad projektami aktów prawnych i ich nowelizacji, czego

4

końcowym efektem jest głosowanie, uchwalenie i podpisanie tych aktów przez

Prezydenta RP.

Obecne przepisy Konstytucji w art. 126 nie precyzują zasad odpowiedzialności

Prezydenta RP z tytułu pełnienia przez niego urzędu. Jak wynika z treści art. 126 ust. 3

ustawy zasadniczej, Prezydent Rzeczypospolitej wykonuje swoje zadania w zakresie i

na zasadach określonych w Konstytucji i ustawach.

Zgodnie z art. 198 ust. 1 Konstytucji RP, za naruszenie Konstytucji lub ustawy, w związku z zajmowanym stanowiskiem lub w zakresie swojego urzędowania, odpowiedzialność konstytucyjną przed Trybunałem Stanu ponoszą: Prezydent

Rzeczypospolitej, Prezes Rady Ministrów oraz członkowie Rady Ministrów, Prezes

Narodowego Banku Polskiego, Prezes Najwyższej Izby Kontroli, członkowie Krajowej

Rady Radiofonii i Telewizji, osoby, którym Prezes Rady Ministrów powierzył kierowanie ministerstwem oraz Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych.

W myśl art. 198 ust. 2 ustawy zasadniczej, odpowiedzialność konstytucyjną przed

Trybunałem Stanu ponoszą również posłowie i senatorowie w zakresie określonym w

art. 107, a więc w zakresie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej związanej z

osiąganiem korzyści z majątku Skarbu Państwa lub samorządu terytorialnego ani

nabywać tego majątku. Za naruszenie tych zakazów poseł, uchwałą Sejmu podjętą na

wniosek Marszałka Sejmu, może być pociągnięty do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu, który orzeka w przedmiocie pozbawienia mandatu (art. 107 ust. 2

Konstytucji RP).

Jednocześnie zgodnie z treścią art. 6a ustawy z dnia 9 maja 1996 roku o wykonywaniu

mandatu posła i senatora (t.j. Dz.U. z 2022 roku, poz. 1339 z późn. zm.) poseł lub senator, który, podejmując działania wchodzące w zakres sprawowania mandatu,

narusza prawa osób trzecich, może być pociągnięty do odpowiedzialności sądowej

tylko za zgodą Sejmu lub Senatu.

W praktyce przytoczone powyżej obowiązujące przepisy prawa mają jedynie charakter

deklaratoryjny i de facto nigdy do tej pory nie zostały skutecznie zastosowane.

Stwierdzenia takie, jak „może być pociągnięty do odpowiedzialności”, czy też wymagana w związku z dotychczas chroniącym parlamentarzystów immunitetem

parlamentarnym uchwała Sejmu bądź Senatu w sprawie postawienia posła lub

senatora przed Trybunałem Stanu, którego członkami są w głównej mierze posłowie,

czyni w praktyce te osoby bezkarnymi, gwarantując im na mocy obowiązujących norm

prawnych nietykalność.

Wychodząc od interpretacji á contrario przepisu art. 355 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego,

w którym mowa o zasadzie zachowania należytej staranności w stosunkach społeczno

– gospodarczych, gdzie dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie wymaganej w

stosunkach danego rodzaju (należyta staranność), zaś należytą staranność dłużnika w

zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy

uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności, należy stwierdzić, iż zasada ta

jest stosowana w polskim systemie prawnym, w tym w orzecznictwie sądów

5

powszechnych dość szeroko i nie ogranicza się jedynie do samych przedsiębiorców

lub prowadzenia działalności gospodarczej.

Należyta staranność to pojęcie używane w różnych dziedzinach i odnosi się do

standardu, jaki należy zachować w danym działaniu, aby zapewnić odpowiednią

ostrożność, uwagę i dokładność, a także ramy obowiązujących przepisów prawa. Jest

między innymi wymagana w prawie, w pracy, medycynie, finansach i wielu innych

obszarach.

Termin „należyta staranność” oznacza, że osoba lub podmiot podejmuje wszelkie

rozsądne kroki i działania, które są wymagane w danej sytuacji. Dotyczy to przestrzegania określonych standardów, procedur, przepisów lub obowiązków, które są istotne dla danej działalności lub zawodu.

W praktyce, należyta staranność może oznaczać wykonanie odpowiednich badań,

udzielanie informacji lub porad z należytą ostrożnością, zachowanie zasad etyki

zawodowej, dbałość o bezpieczeństwo innych osób oraz unikanie działań, które mogą

powodować szkody lub niekorzystne skutki.

Pełniąc swój urząd Prezydent RP, a mandat – poseł, senator – powinni się kierować

zasadą zachowania należytej staranności, a więc mając na względzie przede

wszystkim nie dyscyplinę partyjną, klubową, interesariuszy i lobby, a zasady etyki i

moralności, interes narodowy, polską rację stanu oraz przepisy Konstytucji RP.

Zdaniem wnioskodawców jasne sprecyzowanie zasad odpowiedzialności ww. osób

uporządkuje przepisy dając wyraz konstytucyjnej zasadzie równości podmiotów wobec

prawa, o której mowa w art. 32 ust. 1 Konstytucji RP.

Pytanie 2:

Czy jesteś za całkowitą likwidacją samochodów służbowych dla posłów, senatorów, resortów oraz urzędników i funkcjonariuszy wszystkich innych szczebli administracji państwowej przeznaczonych do powszechnego użytku?

Należy jednoznacznie wskazać, iż w wielu krajach znacznie zamożniejszych od Polski

taki kosztowny przywilej nie występuje.

Na przestrzeni ostatnich 10 lat pojawiały się liczne doniesienia medialne o znacznym

obciążeniu budżetu Państwa samochodami służbowymi urzędników państwowych.

Zgodnie z doniesieniem medialnym z dnia 29 marca 2012 r.

Ministrowie w rządzie Donalda Tuska mieli do swojej dyspozycji aż 309 samochodów. W resorcie pracy i polityki społecznej na jednego ministra przypadały aż dwie limuzyny, a Ministrowie byli wożeni przez 128 kierowców.

Rocznie utrzymanie aut kosztowało Skarb Państwa ponad 5,5 mln złotych ! Ministrów

wozi aż 128 kierowców.

W Polsce na jednego ministra przypadało nawet kilka limuzyn. Rekordzistą było

Ministerstwo Obrony, które posiadało 85 samochodów służbowych. Ich utrzymanie

pochłonęło 1,45 mln zł.

6

Pomimo, że szefa MSZ Radosława Sikorskiego woziło Biuro Ochrony Rządu swoją

opancerzoną limuzyną, to i tak resort w garażach ma 60 aut, do prowadzenia których

zatrudniano 42 kierowców. Paliwo, ubezpieczenia i naprawy samochodów to roczny

kosz prawie miliona złotych. We flocie znajdowały się m.in. 16 volvo i 23 mercedesy.

Średnie wynagrodzenie miesięczne kierowców we wszystkich ministerstwach wynosiło:

4.926,71 zł.

Ministerstwo Skarbu poza posiadaniem własnych limuzyny, dodatkowo wynajmowało

18 samochodów, co generowało dodatkowy roczny koszt na poziomie 400 tys. złotych.

Zgodnie dokumentem Fundacji Republikańskiej z dnia 9 marca 2015 r., pt.:

„Samochody w instytucjach publicznych. Wnioski i rekomendacje”, cyt.: „Bogatsze

kraje zachodnie, takie jak Szwecja, nie posiadają floty samochodowej.

Wielka Brytania, mimo scentralizowanego systemu obsługi pojazdów służbowych oraz

bardzo małej ich liczby, bo zaledwie 90 w 2012 roku, obecnie zadowala się kilkoma

samochodami tylko dla najważniejszych oficjeli.”

Aktualnie w Wielkiej Brytanii państwo zapewnia samochód tylko ministrowi spraw

zagranicznych.

Natomiast zgodnie z treścią artykuł wiadomości Radio Zet z dnia 19 marca 2019 r. pt.:

„Ile samochodów służbowych ma administracja rządowa” wskazano, że samo

Ministerstwo Finansów ma prawie 180 samochodów, przedstawiciele rządu i

podległych mu instytucji łącznie mają ich do dyspozycji niemal 4 tysiące.

Polscy ministrowie, szefowie państwowych urzędów i ich podwładni mieli do dyspozycji w sumie 3964 służbowych samochodów. W rzeczywistości zdarza się jednak, że auta nie są traktowane jako służbowe.

Na początku 2019 roku głośno było m.in. o minister Jadwidze Emilewicz, której mąż

rządową limuzyną woził dzieci do szkoły. Nierzadko też służbowe samochody ulegały

mniejszym lub większym kolizjom.

Niemal połowa z 3964 samochodów służbowych należała do Generalnej Dyrekcji Dróg

Krajowych i Autostrad (GDDKiA) – to 1822 aut.

Natomiast wśród resortów w 2019 r., najwięcej samochodów miało Ministerstwo

Finansów – 177 aut, Ministerstwo Nauki – 7 samochodów, MSWiA dysponowało 55

autami, a MSZ – 54. Po 25 samochodów mały resorty rolnictwa oraz infrastruktury.

Ministerstwo Sprawiedliwości posiadało 23 auta. Po 20 samochodów miały resorty

edukacji, przedsiębiorczości oraz kultury. Inne resorty miały do dyspozycji od kilku do

kilkunastu aut. Z kolei prokuratury miały ich 504, a urzędy wojewódzkie – 405.

Autorzy porównali polską flotę do sytuacji w innych europejskich krajach. I tak – na tle

francuskiego rządu, który dysponował 2 tys. służbowych samochodów.

Natomiast na dzień 28 września 2022 roku sytuacja wygląda następująco:

Ministerstwa dysponowały ponad 500 samochodami służbowymi, wśród nich znalazły

się luksusowe limuzyny o podwyższonym standardzie marki BMW i Audi,

dodatkowo były wynajmowane kolejne samochody.

Zgodnie z oficjalną informacją, przy podejmowaniu decyzji dotyczącej wymiany floty

samochodowej, np. w przypadku Ministerstwa Sportu i Turystyki urząd brał pod uwagę

7