Karkonosze – Tan Majowy Czarnego KuRA-CiecioRA na Święto Rożane/Rusalia

Karkonosze – Tan Majowy KuRAKa-CiecioRA na Święto Rożane

Tan Czarnego Kura/KuRAka, czyli CiecioRA-Cietrzewia na Święto Rożane/Rosalia 20 – 26 maja, w Górach Kurakonosza (Kurako-Niosa), czyli Karkonosza

https://www.youtube.com/watch?v=KQw_k4KWjNc

W 2014 roku łączną liczebność oszacowano na terenie Polski na 349 osobników[9]. Występuje wyspowo w północno-wschodnich lub wschodnich regionach kraju, również w Karpatach Zachodnich, Sudetach Zachodnich, na Kielecczyźnie oraz w Borach Dolnośląskich. Zostaje na zimę. Do 1 kwietnia 1995 r. był ptakiem łownym z ustanowionym okresem ochronnym.

Jeszcze w średniowieczu i do końca XIX wieku ptak ten był dość mocno rozpowszechniony na terenie Polski. Obecnie mimo prób prawnej ochrony jego populacja stale maleje.

 

Toki samców są gromadne i odbywają się przed świtem na ziemi lub drzewach od końca marca do połowy maja, na terenach otwartych (torfowiska, pola lub łąki). Zbiera się zwykle kilka-kilkanaście kogutów. Cietrzewie szybko biegają wtedy po ziemi, wydając głośne okrzyki, po których następują długie modulowane odgłosy (tzw. bełkotanie i czuszykanie). Rozkładają też wachlarzowato ogon, unosząc go prostopadle do ziemi, opuszczają skrzydła, wyciągają poziomo szyję i stroszą pióra. Co jakiś czas w tej postawie podskakują, podfruwają lub wzlatują, są bardzo ruchliwe. Taka postawa nadaje im potężniejszą sylwetkę, niż mają w rzeczywistości. Próbują w ten sposób przestraszyć rywali, ale i imponują kurom. Te o wschodzie słońca przylatują na tokowiska. Ich przylot wywołuje u upierzonych walczących samców duże podniecenie i w czasie potyczek dochodzić może do wzajemnego wyrywania sobie piór.

W Polsce objęty ochroną gatunkową ścisłą. Wymaga ochrony czynnej. Wokół tokowisk cietrzewi od 1 lutego do 31 maja obowiązuje strefa ochronna w promieniu do 500 m[10]. W dyrektywie ptasiej uznany za gatunek silnie zagrożony wyginięciem w wyniku zmian siedliskowych w lasach, gdzie dokonuje się zalesianie obszarów śródleśnych lub osusza się torfowiska. Są wrażliwe też na niepokojenie, konkurencję ze strony bażantów i ataki drapieżnych ssaków.

Cietrzew jest ptakiem grzebiącym wielkości kruka lub kury domowej. Samiec ma czarny tułów z metalicznym, granatowym połyskiem. U samca nad oczami znajduje się czerwona brew, która uwydatnia się szczególnie podczas godów. Na ciemnobrązowych skrzydłach występują dwa białe pasma piór. Samica zaś jest mniejsza i ma rdzawobrunatne upierzenie ciała, z ciemnym prążkowaniem na całej jego powierzchni. Masa ciała tych ptaków wynosi od 0,7 do 1,4 kg, długość ciała około 45 cm w przypadku samicy i 62 cm u samca, zaś rozpiętość skrzydeł wynosi odpowiednio 72 cm i 95 cm.

Nazywany Cieciora, Cietrzew, Kurak. Tan Cieciory jest związany ze Świętem Rosaliów, gdyż cietrzewie odbywają owe godowe tańce do końca maja, a maj jest tym miesiącem kiedy Słońce zmierza  KU-RAKowi ( do znaku Raka), co w Wierze Przyrodzonej Słowian – Wierze Przyrody wiąże stan Nieba Gwieździstego ze zjawiskami Ziemskiej Przyrody Strefy Północy Eurazji. 

Cieciora jest dzikim odpowiednikiem Ku-RAKa udomowionego, czyli Słonecznego Ognistego Ptaka Swarożego, którego samcem jest  Kogut- KUR. Czerwony Kur – Ogień, jest związany symbolicznie także z Czerwienią Róż, a róża i tany godowe to bezpośrednie znaki nadchodzącego Świata Kraszu/Kresu/Kupaliów – Letniego Górowania Słońca, czyli kolejnego Tanu (20-26 czerwca), który jest Tanem Skrzystego WedRaka (Czerwonej Bożej Krowy – Biedronki). Bardzo specjalną odmianą Tanu WedRaka, jest Tan Wedy Wed  zwany Tanem Czaru Duszy – Czarduszem/Czartanem/Czarkanem  – Tanem Skrzystego Tura – odbywany w tym właśnie terminie czerwcowym, ale jeden raz na 54 lata (koło wieków) [patrz: Księga Ruty, Taja 21 przypis 18 str 202; Taja 23, przypis 60 str 500 oraz przypis 65 str.  501]

Laski używane przy Tanie Czarnego Kuraka – Cieciora

 

Tan Czarnego Kuraka (Black grouse dance)

https://www.youtube.com/watch?v=bztbce_8USA

https://www.youtube.com/watch?v=yba5PHyYaes

 

Opublikowany 24 wrz 2014

Tym razem Zbigniew Zamachowski i Grzegorz Miśtal odwiedzą Ośrodek Hodowli Głuszców w Wiśle, gdzie leśnicy dbają o to, by ptaki miały idealne warunki do lęgów i mogły troskliwie pielęgnować młode. Widzowie dowiedzą się dlaczego warto jest prowadzić akcję sztucznego wylęgu, co głuszce mają wspólnego z Legią Cudzoziemską i w jaki sposób wiąże się z tym telefon komórkowy. W trzecim odcinku cyklu „Ocalony świat” TVP1 pt. „Dlaczego głuszec żyje w głuszy?” Zbigniew Zamachowski odwiedzi także Góry Izerskie, gdzie zadomowiły się cietrzewie, które przetrwały klęskę ekologiczną z lat 80-tych XX wieku. Na bosaka chodząc po torfowisku zobaczy idealny biotop dla tych ptaków. Dowie się w jaki sposób te ptaki są chronione i czy można pogodzić ochronę rzadkiego gatunku z turystyczną eksploatacją tego miejsca. Grzegorz Miśtal z kolei uda się do Ruszowa, by obserwować, jak głuszce wsiedlane są przez leśników, na teren Borów Dolnośląskich innowacyjną metodą „Born to be Free”. – Przez wiele stuleci głuszce i cietrzewie były ozdobą polskich lasów. Jednak polowania oraz systematyczne ograniczanie ich siedlisk, spowodowane ekspansją człowieka sprawiło, że w tej chwili te gatunki są właściwie na wymarciu. Populację głuszcy w Polsce naukowcy szacują na ok. 500 sztuk, a cietrzewi na ok. 500-600 sztuk. To dramatycznie mało. Dlatego leśnicy i przyrodnicy aktywnie działają, by ratować ginące gatunki.- mówi Wiesław Krzewina – zastępca dyrektora generalnego Lasów Państwowych

 

 

 

Podziel się!