Budowa drogi S1: nadzór nad wykopaliskami sprawował konserwator zabytków
Badania archeologiczne prowadzono pod nadzorem małopolskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków. Badania wykopaliskowe obywały na dwóch stanowiskach w Jawiszowicach (stanowiska 5 i 6), do tego konieczne było wykonanie sześciu dodatkowych badań na łącznym obszarze 38 arów. Prace wykopaliskowe zostały zrealizowane przez specjalistyczną firmę, która została wyłoniona w postępowaniu przetargowym przeprowadzonym przez GDDKiA.
W związku z prowadzonymi pracami budowa drogi musiała zostać wstrzymana. Jak bardzo wpłynie to na terminy? Sprawdzamy. Ale po kolei.
Dwa stanowiska archeologiczne, dużo ważnych odkryć
Podczas prac ziemnych związanych z budową drogi ekspresowej S1 odkryto piaskową wydmę na eksponowanym cyplu wysokiej terasy nadzalewowej Wisły. W trakcie badań wykopaliskowych przeprowadzonych we wrześniu i październiku 2023 r. (stanowisko numer 5) udało się odkryć aż osiem obiektów archeologicznych: sześć z nich to głębokie jamy zasobowe, które początkowo funkcjonowały jako piwniczki, pozostałe dwa to tzw. jamy posłupowe, czyli pozostałości po wbitych w ziemię drewnianych słupach – były one częścią konstrukcji naziemnej (po niej, niestety, nie zachowało się nic). Natrafiono również na fragmenty glinianych naczyń pochodzących z okresu osadnictwa ludności kultury łużyckiej, która istniała w epoce brązu i wczesnej epoce żelaza (ok. 1100-400 p.n.e.). Dzięki planigrafii odkryto 12 krzemieni i 34 fragmentów ceramiki.
Na oddalonym o kilkaset metrów stanowisku numer 6 odkryto z kolei sześć obiektów archeologicznych. Trzy z nich to tzw. jamy posłupowe, dwa to szeroko rozumiane jamy gospodarcze, być może dawne piwniczki związane z funkcjonowaniem osady, oraz jeden obiekt określony jako… rów. Natrafiono także na trzy elementy wykonane z krzemienia oraz 24 fragmenty ceramiki charakterystyczne dla kultury mierzanowickiej. Ta kultura rozwijała się na badanym terenie we wczesnej epoce brązu (ok. 2300-1800 p.n.e.). Na szczególną uwagę zasługuje odkrycie krzemiennego grotu strzały, wykonanego z krzemienia jurajskiego. W obrębie tego stanowiska odkryto także 34 inne zabytki krzemienne i trzy fragmenty ceramiki.
Budowa drogi S1: jak odkrycie wpłynie na terminy?
Ze względu na odkrycie obiektów archeologicznych na dwóch stanowiskach wykonawca został zobowiązany do wstrzymania prac w tej części placu budowy. Za uzasadnione uznano przedłużenie czasu na ukończenie inwestycji o 223 dni kalendarzowe, wykonawca ma też prawo do dodatkowej płatności, która zostanie określona oddzielnie. W wyniku podpisanego aneksu termin zakończenia budowy odcinka został przesunięty z 26 lipca 2024 r. na 5 czerwca 2025 r.