Najstarsze drzewa Ameryki
Od J.G.D.
Chociaż autorzy poniższych tekstów twierdzą że te drzewa są najstarsze na świecie to tak nie jest. Najstarsze drzewo to ŚWIERK – jak pisaliśmy w artykule z 23 marca 2023 rośnie w SZWECJI i jest dwa razy starsze od tutaj opisanych – liczy sobie niemalże 10 000 lat.
Chilijski Cyprys Patagoński – 5400 lat
Najstarsze drzewo świata rośnie w Chile i ma ponad 5 tys. lat
Stojący dumnie w chilijskim parku narodowym Alerce Costero pradawny cyprys patagoński może być najstarszym drzewem na świecie. Wstępne szacunki wieku drzewa, zwanego pieszczotliwie „pradziadkiem”, sugerują, że może mieć ono około 5 400 lat.
„Pradziadek”, a właściwie Alerce Milenario, należy do gatunku cyprysu patagońskiego (Fitzroya cupressoides). To drzewo iglaste pochodzące z Chile i Argentyny, nazywane „sekwoją południa” ze względu na swoje ogromne rozmiary i reputację drzewa odpornego na działanie czasu. Gatunek ten, osiągający wysokość 70 m i średnicę pnia do 5 m, to największe drzewo w Ameryce Południowej. Niestety, obecnie jest on uważany za najbardziej zagrożone drzewo iglaste w Chile ze względu na intensywną wycinkę i turystykę na obszarze jego występowania.
Jeśli wstępne ustalenia naukowców zostaną potwierdzone, to „koronę” najstarszego drzewa świata straci obecny rekordzista – sosna długowieczna znana jako Methuselah rosnąca w Górach Białych w Kalifornii. Jej wiek szacuje się na 4 853 lata.
Badania „pradziadka”
Dr Jonathan Barichivich z Laboratorium Nauk o Klimacie i Środowisku w Paryżu przeprowadził niedawno szacowanie wieku kolosalnego cyprysu patagońskiego żyjącego w głębi parku narodowego Alerce Costero. Oszacowania dokonał na podstawie próbki rdzenia pobranej z Alerce Milenario na początku 2020 roku przy użyciu specjalnego wiertła w kształcie litery „T”, które nie uszkadza pnia.
Możliwe jest oszacowanie wieku drzewa poprzez policzenie liczby słojów w przekroju poprzecznym pnia, przy czym cykl roczny jest zobrazowany jasnym drewnem, które wyrosło na początku roku, i ciemnym drewnem, które przyrosło pod koniec roku.
Jednak ze względu na ogromne rozmiary „pradziadka” nie dało się wywiercić otworu w całym pniu, a resztę słojów trzeba było „wypełnić” za pomocą modelowania statystycznego opartego na tempie wzrostu drzew, czynnikach środowiskowych i zmienności losowej.
Modelowanie wskazuje wiek
– Problem polega na tym, że tradycyjne określenie wieku poprzez proste policzenie słojów tak dużego drzewa nie jest możliwe. Nie ma wystarczająco długiego narzędzia, by pobrać próbkę sięgającą środka drzewa, a nawet gdybyśmy ją mieli, wewnętrzna część pnia mogłaby być spróchniała. Problemem naukowym, który należy rozwiązać, jest więc to, jak oszacować wiek drzewa pomimo tych ograniczeń metodologicznych – tłumaczy Barichivich.
Dzięki nowej metodzie modelowania Barichivich oszacował wiek „pradziadka” na 5 484 lata. – Mamy 80 procent statystycznej pewności, że drzewo jest starsze niż 5 000 lat, a najbardziej prawdopodobny wiek wynosi około 5 484 lata – mówi Barichivich.
Dr Barichivich przedstawił wyniki swoich badań na konferencji naukowej, jednak nie opublikował jeszcze recenzowanego opracowania. Badacz ma nadzieję, że w najbliższych miesiącach materiał ukaże się w czasopiśmie naukowym.
Wiek drzewa nie jest najważniejszy
Barichivich wydaje się być przekonany, że zadbał o wszystko i twierdzi, że jego badania zostaną pozytywnie zrecenzowane. Dla niego jednak tytuł „najstarszego drzewa świata” nie jest najważniejszy.
Dziadek Barichivicha odkrył „pradziadka” w latach 70. ubiegłego wieku, a wielu członków jego rodziny pracowało jako strażnicy w parku narodowym Alerce Costero. Przez te kilkadziesiąt lat obserwowali, jak działalność człowieka drastycznie ingeruje w ten niegdyś dziewiczy ekosystem. Poprzez swoją pracę Barichivich chce zwrócić uwagę na konieczność ochrony tego wyjątkowego, ale szybko zmieniającego się środowiska.
– To drzewo jest członkiem mojej rodziny. Nasza historia rodzinna jako „Strażników Alerces” jest ściśle związana z tym drzewem i lasem, w którym żyje – kontynuuje dr Barichivich. – Dla mnie w tych badaniach nie chodzi o bicie rekordów wieku, ale o podniesienie świadomości, aby pilnie chronić to drzewo przed niekontrolowanym napływem turystów – dodaje naukowiec.
Źródło: IFLScience, fot. Yiyo Zamorano, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
/Flickr.com, CC BY 2.0
Najstarsze drzewo na świecie znajduje się w Chile. Ma ponad 5 tys. lat
Bujny, zielony las w południowym Chile może być domem dla najstarszego drzewa na świecie. Nowe badanie wykazało, że starożytna ficroja cyprysowata, znana także jako „pradziad”, może mieć ponad 5 tys. lat.
Naukowcy nie byli w stanie określić konkretnego wieku na bazie słojów drzewa ze względu na jego ogromny pień. Zazwyczaj, aby policzyć słoje zazwyczaj wycina się metrowy fragment drzewa, ale w przypadku okazu z Chile pień ma aż cztery metry średnicy.
„Jeśli porównać to drzewo do innych, które udało się zbadać pod kątem wieku, gdzie policzono wszystkie słoje, będzie to jedno z najstarszych żywych drzew na planecie” – dodaje Barichivich.
Mimo że rekordzistka z Chile przeżyła już wiele, to naukowcy martwią się o jej przyszłość. Turyści zwiedzający park narodowy Alerce Costero, w którym znajduje się to prawdopodobnie najstarsze drzewo na świecie, często schodzą z platformy obserwacyjnej, depcząc jego korzenie, a nawet wycinając fragmenty pnia. Barichivich zauważa, że lokalizacje podobnych okazów w USA są ukrywane przed opinią publiczną, aby zapobiec takim uszkodzeniom.
Najstarsze drzewa świata
Nie zdajemy sobie często sprawy, jak stare są drzewa rosnące wokół nas. Istnieją bowiem takie, które mają kilkaset, kilkadziesiąt tysięcy, a nawet milion lat! Naukowcy nie próżnują i bardzo prawdopodobne jest, że w najbliższych latach znajdą jeszcze starsze drzewa. Gdzie możemy znaleźć odkryte do tej pory najstarsze drzewa świata?
Utah, Stany Zjednoczone
W parku narodowym Fishlake znajduje się najstarszy gaj świata Pando liczący od 80 000 do 1 000 000 lat! Udowodniono, że rosnące tam topole osikowe występują w postaci klonalnej i wyróżniają się identycznym markerem genetycznym, dlatego uznawane są za jedną roślinę. W związku z tym drzewo waży 6 milionów kilogramów i jest uznawana za najcięższy żyjący organizm na świecie.
Kalifornia, Stany Zjednoczone
W kalifornijskich górach Jarupa znaleziono dąb mający 13 000 lat! Drzewo zostało nazwane Jarupa Oak. Naukowcy twierdzą, że drzewo przetrwało tak wiele lat, klonując się samoistnie.
Szwecja
W regionie Dalarna w Szwecji znajduje się wysoki świerk, który wcale nie wygląda na stary, mimo że liczy sobie aż 9550 lat! Początkowo nikt nie zakładał nawet, że drzewo może być tak stare, jednak naukowcy z Uniwersytetu Umeå zbadali materiał genetyczny z drzewa i szczątków znajdujących się przy jego pniu, wykazując, że materiały pochodzą z tych samych czasów. W tamtych okolicach znaleziono ponad 20 świerków żyjących dłużej niż 8 tysięcy lat!
Stany Zjednoczone
Na terenie stanów Nevada, Kalifornia i Utah rosną sosny długowieczne, których wiek oblicza się na ok. 4000-5000 lat. Najpopularniejszą amerykańską sosną jest sosna Methuselah licząca 4850 lat. Najstarsza sosna długowieczna ma 5067 lat i nazwano ją Old Hara. Zanim odkryto szwedzki świerk liczący 9550 lat, amerykańskie sosny były uznawane za najstarsze drzewa świata.
Chile
Kolejne najstarsze drzewo świata to ficroja cyprysowata mająca 3622 lata. Drzewo odkryto w 1993 roku i nadano mu nazwę Gran Abuelo, czyli pradziadek. Ficroja cyprysowata należy do gatunków roślin zagrożonych wyginięciem. (to drzewo widać na zdjęciu głównym)
źródło: http://modanaogrody.pl/najstarsze-drzewa-swiata-2017/
Matuzalem
Metuzalem – najstarsze żyjące drzewo na świecie
Każdego roku każdy z nas przez jeden choćby dzień w roku doświadcza w specyficzny sposób upływu czasu. Słowa „100 lat, 100 lat” śpiewane w gronie rodziny i znajomych świadczą o powadze (najczęściej) sytuacji, w której znajduje się osoba słuchająca tych słów. Sto lat… Cóż to znaczy… Nie dla wszystkich mieszkańców naszej Ziemi ma to ten sam wymiar, to samo znaczenie. Dla człowieka często oznacza zbliżanie się do kresu swojego życia, dla innych organizmów żywych może być mało znaczącym okresem życia.
Fakt, że człowiek nie jest najdłużej żyjącym organizmem na Ziemi jest oczywistym dla każdego z nas. Jaki zatem organizm żywy może się pochwalić pierwszym miejscem na tym specyficznym podium? Często można usłyszeć przy różnych okazjach, że symbolem długowieczności jest dąb. Bardziej świadomi ludzie wskazują na cisa, jeszcze bardziej uświadomieni wskazują na mamutowce lub sekwoje. Rzadko pada właściwa odpowiedź. Brzmi ona: sosna, a konkretnie: sosna długowieczna (Pinus longaeva D.K. Bailey).
Sosna długowieczna jest gatunkiem należącym do rodziny sosnowatych i jest blisko spokrewniona z sosną ościstą (Pinus aristata) rosnącą w Górach Skalistych (USA). Występuje ona wyspowo w stanie Utah, Nevada oraz w Kalifornii (USA). Do niedawna (lata 70. ubiegłego wieku) oba te gatunki były traktowane jako jeden gatunek. Dopiero szczegółowe badania dr Dany K. Bailey wskazały na istotne cechy (fizyczne i genetyczne) różniące oba te drzewa, doprowadzając tym samym do traktowania ich jako osobne gatunki. Do niedawna także uważano, że najstarszym osobnikiem był właśnie osobnik sosny ościstej, jednakże badania dendrochronologiczne prowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Arizona i Uniwersytetu Pensylwania (USA) wykazały, że wiek najstarszych osobników tego gatunku nie przekracza 4000 lat.
Sosna długowieczna rośnie w dość niesprzyjających warunkach środowiska, stąd też sędziwe drzewa tego gatunku mają dość charakterystyczny pokrój. Drzewa w wieku 3000+ lat charakteryzują się suchymi, ostro zakończonymi czubami, podczas gdy o życiu drzewa decydują żywe gałęzie boczne. Drewno charakteryzuje się bardzo dużą zawartością żywicy, co powoduje, że bardzo wolno ulega rozkładowi. Jak zauważają specjaliści ze wspomnianych jednostek naukowych, dzięki takiej specyfice drewna, jego rozkład może trwać…wieki.
Metuzalem (Methuselah pine) – tak nazywa się osobnik sosny długowiecznej, będący obecnie najstarszym na Ziemi żyjącym i udokumentowanym naukowo organizmem, który jednocześnie nie jest osobnikiem klonalnym. Nazwa nawiązuje do postaci biblijnej, Metuzalema, syna Henocha, który – wg Starego Testamentu – uważany jest za najstarszego żyjącego człowieka (Metuzalem miał bowiem żyć 969 lat). Osobnik ten rośne w Górach Białych (White Mountains, Inyo National Forest) we wschodniej Kalifornii, na wysokości ponad 3000 m n.p.m. Wiek tej sosny określany jest obecnie na nieco ponad 4800 lat. Osobnik ten jest jednym z kilkuset rosnących w tzw. „Gaju Schulmana” (Schulman Grove), lesie porastającym zbocza wspomnianych gór, w którym wiele osobników może poszczycić się wiekiem ponad 4000 lat. Badania próbek drewna znajdowanego na terenie tego lasu pozwalają jednak przypuszczać, że na tym terenie występują prawdopodobnie osobniki jeszcze starsze. Próby ich zlokalizowania ciągle są kontynuowane.
Metuzalem został „odkryty” przez dr. Edmunda Schulmana (1908-1958), na cześć imienia którego nazwano fragment tego lasu (Schulman Grove). Dr Schulman pracował na Uniwersytecie Arizona i zajmował się naukowo określaniem wieku starych drzew, wykorzystując do tego metody z zakresu dendrochronologii. Dr Schulman jako pierwszy rozpoczął w 1953 r. roku badania nad wiekiem licznie porastających zbocza gór sosen. Jego badania miały ogromny wpływ na rozwój wiedzy dotyczącej wieku sędziwych drzew, w szczególności wieku sędziwych sosen długowiecznych. W swoich pracach wielokrotnie dowodził wiek tych sosen przekraczający 3000 lat. Jako pierwszy człowiek na świecie zlokalizował także osobnika, którego wiek przekroczył 4000 lat. W okresie 6 lat, który spędził pracując naukowo w Górach Białych, określił wiek (nawiercając świdrem) większości sosen rosnących na terenie obecnie określanym jako Gaj Schulmana. Większość z nich żyje do dnia dzisiejszego. Odkrycie i określenie wieku Metuzalema jest także zasługą dr. Schulmana. Dla bezpieczeństwa drzewa, jego dokładna lokalizacja jest obecnie trzymana w ścisłej tajemnicy, również przed większością naukowców, po to by zapobiec losowi, jakiego doświadczył Prometeusz, inny osobnik sosny długowiecznej, którego wiek określono na ponad 5200 lat, a który żył w Snake Range w stanie Nevada (USA). Prometeusz został ścięty (zgodnie z prawem, w wszelkimi pozwoleniami) właśnie w celu dokładnego określenia wieku drzewa. Kres Prometeusza nastąpił 6 sierpnia 1964 r., a ścięcia dokonał Donald R. Currey, student geografii zajmujący się badaniem dynamiki klimatu podczas Małej Epoki Lodowej przy użyciu metod dendrochronologicznych. Po ścięciu drzewa Currey doliczył się 4844 słoi rocznych. Póki co, Metuzalem jest ciągle żywy…i nadal owocuje.
Spacerując wśród tak wiekowych sosen, podziwiając niesamowite formy pni tych drzew, ukształtowane przez setki czy tysiące lat, często zamarłych wieki temu, jest czas na refleksje nad tempem i długością życia we współczesnym świecie. Świadomość, że patrzy się na drzewa w wieku 3000 lat i starsze, w szczególny sposób ukazuje potęgę tych drzew, dla których 100 lat życia człowieka jest często tylko przysłowiowym „czasu mgnieniem”. Potęgę drzew, które nie są jednak Goliatami pod względem swoich rozmiarów.
Hmm…podróże oczywiście kształcą, ale pozwalają także zweryfikować własne osądy na miejsce człowieka na Ziemi. W kontekście długości życia jesteśmy maluczcy…
Przewaga wiekowych sosen porastających zbocza Gór Białych w Gaju Schulmana nad człowiekiem ujawnia się w jeszcze jednym aspekcie – nie interesuje ich system emerytalny ZUS…na szczęście (może i na zdrowie). Ale to już zupełnie inna „inszość”, jak mawiał pewien klasyk.
Na zdjęciach poniżej razem z sosną długowieczną występuje sosna giętka (Pinus flexilis E. James).
Ciekawostka: ponieważ Gaj Schulmana jest objęty ochroną rezerwatową (w polskim rozumieniu), zbieranie i zabieranie jakiegokolwiek materiału roślinnego (np. fragmentów drewna, szyszek, gałązek, igieł itp.) jest surowo zabronione. Kara: 5000 USD lub 6 miesięcy więzienia.
autor tekstu i zdjęcia Janusz Szmyt
źródło: https://wltd.up.poznan.pl/pl/blog/metuzalem-najstarsze-yj-ce-drzewo-na-wiecie
Giant sequoia, giant redwood (Sequoiadendron giganteum), a man and a woman spanning the trunk of a giant sequoia, proportion, USA, California, Sequoia National Park
Dostawca: PAP/DPA.
Kalifornia, najstarsze drzewo na świecie ma ponad 4800 lat
Jak poinformował w sobotę w swym internetowym wydaniu dziennik „New York Times” w Kalifornii jedna z sekwoi przetrwała 4 800 lat. Dziennik zauważył, że „wydaje się ona wymykać surowym prawom natury”
W obszernym, bogato ilustrowanym tekście gazeta opisuje drzewa w Kalifornii podkreślając, że są one tam „królami”.
Na surowej pustyni w Wielkiej Kotlinie (Great Basin) sosny szczeciniaste przetrwały zmiany klimatyczne. Wśród nich znajduje się najstarsze drzewo na Ziemi (jeśli można je znaleźć) – pisze nowojorski dziennik.
Zwraca uwagę, że na wysokości ponad 3 tys. metrów w Górach Białych w środkowej Kalifornii utrzymują się gaje sękatych, majestatycznych sosen szczeciniastych. Niektóre przetrwały prawie 5 tysięcy lat. Przetrzymały trudne warunki, jakich nie może znieść inna roślinność.
Hyperion, 115.5-metrowa sekwoja, sięga wyżej niż Statua Wolności. General Sherman, największe objętościowo (11 metrów średnicy u podstawy) drzewo na Ziemi, zachwyca odwiedzających Sequoia National Park. A Methuselah, król wytrzymałych sosen, wykiełkował prawdopodobnie 4855 lat temu – relacjonuje „NYT”.
Jak ocenił dziennik te prastare organizmy, powszechnie uważane za najstarsze drzewa na Ziemi, wydają się wymykać surowym prawom natury.
Zanim Egipcjanie zbudowali piramidy, zanim urodził się Jezus Chrystus, zanim powstało Imperium Rzymskie, te drzewa były już tutaj – podkreśla “NYT“.
PAP/mt