Jómsvikinga saga w języku polskim – część 1

Jómsvikinga saga w języku polskim – część 1

No to zaczynamy…

Rozdział 1.

Król Gorm, o przydomku Bezdzietny, panował nad Danią; był mocarnym królem i popularnym wśród ludu, długo już panował w czasie, kiedy działy się te wydarzenia, które tu mają być opowiedziane. W Saxland panował w tym czasie jarl o imieniu Arnfin, co otrzymał ziemię jako lenno od króla Karola Wielkiego; jarl z królem Gormem często udawali się razem na wiking i byli dobrymi przyjaciółmi. Jarl miał piękną siostrę, którą kochał więcej niż powinien to jako brat i miał z nią dziecko; lecz to utrzymywano w tajemnicy i jarl wysłał ludzi z dzieckiem precz, i nakazał im, by nie opuszczali dziecka, zanim nie dowiedzą się, co się z nim stało. Poszli do Danii i gdy dotarli do pewnego lasu, stwierdzili, że w lesie tym był tam również król Gorm ze swoją drużyną; złożyli więc dziecko pod jakimś drzewem i ukryli się.

Wieczorem pociągnął król ze swoją drużyną, a za nim dwóch braci Halvard i Havard w pewnym oddaleniu. Poszli oni w kierunku morza, a gdy usłyszeli płaczące dziecko, udali się za dochodzącym głosem, lecz nie wiedzieli, co mają następnie począć. Znaleźli tam bowiem małego chłopca pod drzewem i duży węzełek w gałęziach ponad nim. Dziecko było owinięte w delikatny atłas, a głowa przewiązana była jedwabnym szalem, w którym to znaleźli złoty pierścień o wadze jednej trzeciej uncji. Podnieśli dziecko i zabrali ze sobą, a przyszli do domu dopiero, gdy król z towarzyszami siedzieli już przy stołach z napitkami. Przeprosili, że nie mogli odprowadzić króla do domu, lecz król odrzekł, że nie obciąży ich tym, więc teraz opowiedzieli królowi, co zatrzymało ich w lesie. Król zażyczył sobie zobaczyć chłopca i pozwolił go przynieść do siebie. Spodobał mu się chłopiec i powiedział: ”Musi on być ze znamienitego rodu i szczęście, że został on znaleziony”. Następnie pozwolił go skropić wodą i nadać mu imię, i pozwolił zwać go Knud, jako że złoty pierścień miał uwiązany na czole, gdy go znaleziono, od czego król uważał powinien zostać nazwany. Dał mu następnie dobrą mamkę i zwał go swym synem, czynił mu dobrze i bardzo kochał.

I kiedy król Gorm dobiegał końca swych dni i był już stary, zapadł na chorobę, która doprowadziła go do śmierci; lecz zanim umarł, wezwał swych krewnych i przyjaciół do siebie, gdy wydawało mu się, że widział już czym skończy się jego choroba; prosił on ich, by pozwolili mu samemu zdecydować, komu mają oni po jego śmierci przyrzec kraj i poddanych; dla uczynienia tego chciał on ich przyzwolenia; i tak więc powiedział, że chce dać Knudowi całe królestwo i to wszystko, co po jego śmierci podniosłoby pozycję Knuda; a ponieważ miał król wielu przyjaciół, gdyż był głęboko kochany przez swych ludzi, przyznali oni, że król powinien o tym decydować i tak to zostało postanowione. Po tym zmarł król.

Knud objął rządy nad krajem i ludem, i całym królestwem, które Gorm posiadał, i był kochany przez swych ludzi. Miał jednego syna, który otrzymał imię Gorm i był najpierw nazywany Gormem Nieśmiałym, lecz gdy dorósł został przezwany Gormem Starym i Władnym.

Król – w Skandynawii: wybierany przez wolny lud wódz lub monarcha, posiadający suwerenną, dożywotnią władzę nad grupą lub państwem.

Gorm den Barnløse (Bezdzietny), Gorm den Gamle (Stary), Guthrum, ochrzczony jako Æthelstan, zm.890 – duński król skandynawskich osadników ze Wschodniej Anglii; nastepcą uczynił adoptowanego Harde-Knuda; nie jest tożsamy z Gormem Starym z duńskiego Jelling ani angielskim królemÆthelstanem.

Saxland – kraj Saksonów, tutaj w rozumieniu Holsztynu, nie jest tożsamy z dzisiejszą Saksonią; w czasach rzymskich Saksoni zamieszkiwali tereny Holsztynu, od V w. zaczęli zasiedlać tereny południowo-wschodniej Anglii; tu w sadze geograficznie chodzi o dzisiejszy Holsztyn, natomiast opisywane są także osoby przebywające na Wyspach Brytyjskich i wydarzenia tam mające miejsce.

Jarl, ang. earl – skandynawski wódz, w Skandynawii odpowiednik tytułu księcia, w Anglii później odpowiadał hrabiemu; mógł w imieniu króla zarządzać krajem lub jego częściami, lub nawet zastąpić trwale króla.

Arnfin – jarl w Holsztynie; jeżeli Arnfin był postacią historyczną, byłby faktycznie lennikiem króla Franków.

Karol Wielki, 742-814 – święty, król Fanków 768-814, cesarz rzymski od 800; w latach 772-804 podbił Saksonów na terenie Holsztynu i uczynił ich chrześcijanami.

Skropić dziecko wodą i nadać mu imię – w pogańskiej Skandynawii rytuał nadawania imienia, zbliżony do chrześcijańskiego chrztu, odbywał się bez udziału kapłana.

Knud – (knude-węzeł) – postać legendarna, w sadze utożsamiany z historycznym Knudem I Hardegonem; wg innej legendy syn lub wnuk wodza wikingów Sigurda Orm-i-Øje, syna sławnego wodza Regnara Lodbroga

Knud I Hardegon, Hardeknud Svendsen, zm. przed 934 – syn Svenda, tu w sadze adoptowany syn Gorma Bezdzietnego; ojciec Gorma Starego z Jelling i dziad Haralda Blåtand (Sinozębego); pomiędzy 909 a 916 miał wrócić z Normandii lub Norwegii i po pokonaniu Sigtryga (z duńsko-szwedzkiej dynastii Olafa z miasta Hedeby) panować nad częścią Danii.

Komu mają oni po jego śmierci przyrzec kraj – wg tradycji skandynawskiej król był wybierany i obwoływany przez wolny lud, miał jednak prawo do wysuwania pewnych sugestii co do następstwa tronu, które mogły być uwzględniane lub nie.

Gorm (Nieśmiały, Stary, Władny) – syn Knuda, tożsamy z Gormem Starym (908/918-958/9) z duńskiego Jelling.

więcej u źródła: https://realtruthers.blogspot.com/2018/03/jomsvikinga-saga-w-jezyku-polskim-czesc.html